Биз ҳаммамиз агрессорлар кимлигини яхши биламиз. Бундай одамлар ҳар қандай жойда ёки фаолият соҳасида учраши мумкин. Баъзан улар билан алоқадан қочишимиз мумкин, аммо афсуски, баъзан бундай имконият бўлмайди. Келинг, агрессор билан мулоқот инсонга қандай таъсир қилиши мумкинлиги ҳақида мулоҳаза юритамиз!
Агрессор билан мулоқотнинг инсонга таъсири
Агрессор билан мулоқот қилиш – бу ҳақида очиқ ва рост гапириш керак бўлган мавзу. Мен иш жараёнида бундай мулоқотнинг инсон ҳаётига таъсирини кўп кузатаман. Агрессия, у вербал бўладими ёки жисмоний, инсоннинг психик ҳолатида чуқур из қолдиради. Бу шунчаки ёқимсиз тажриба эмас, балки ёрдамга муҳтож бўлган жиддий жароҳатдир.
Агрессор билан мулоқотнинг психик ва эмоционал таъсири
Агрессор билан мулоқотга киришганда, инсоннинг ўз-ўзига ва атрофга бўлган қарашлари ўзгаради. Кўпинча агрессия қурбони бўлган одамда ёрдамсизлик ва ўз кучларига ишончсизлик ҳисси юзага келади. Тадқиқотлар шуни кўрсатадики, бундай мулоқот паст ўзини баҳолаш, ташвиш ва ҳатто депрессияга сабаб бўлиши мумкин. Инсон ўз ҳис-туйғуларини ифодалаш ҳақига шубҳалана бошлайди ва ўз фикрини муҳим эканлигини ҳис қилишдан воз кечади.
Ҳимоявий механизмлар ва ижтимоий изоляция
Агрессор билан мулоқотдан кейин, кўпинча қурбонда ҳимоявий механизмлар шаклланади. Масалан, бундай инсон ёпиқ ва мулоқотга ёпилган ҳолатга ўтиши мумкин, ўзини ижтимоий алоқалардан четлатишга ҳаракат қилади. Бу ижтимоий изоляцияга олиб келиши мумкин. Баъзилар эса аксинча, агрессив муносабатларни такрорлай бошлайдилар, шу йўл билан ўзларини ҳимоя қиладилар ва натижада зўравонликнинг ёпиқ ҳалқаси юзага келади.
Агрессиянинг жисмоний саломатликка таъсири
Агрессор билан мулоқот натижасида юзага келадиган доимий
стресс кўплаб соматик касалликларга олиб келиши мумкин. Юрак-қон томир тизими қўшимча юкни ҳис қилади ва иммунитет тизими сусайиши мумкин. Бу бизга психик саломатлик ва инсоннинг жисмоний ҳолати ўзаро боғлиқлигини яна бир бор исботлайди.
Чегараларни аниқлаш ва ўзингизни ҳимоя қилиш усуллари
Агрессия мавжуд бўлган қийин муносабатларда чегараларни аниқлаш ва уларни ҳимоя қилишни ўрганиш муҳим. Ўзингизни ҳимоя қилиш усуллари турли хил бўлиши мумкин: фаол қаршилик кўрсатишдан тортиб, ўз ҳис-туйғуларингизни назорат қилишгача. Ҳар бир ҳолат ўзига хос, ва барчасида соғлом мулоқот стратегиясини ишлаб чиқиш учун ёрдам ва қўллаб-қувватлаш керак.
Хулоса: Агрессия оқибатларини енгиш йўлидаги қадамлар
Агрессор билан мулоқот – бу ички куч ва ресурсни талаб қиладиган жиддий чақириқ. Агрессия оқибатлари билан ишлаш – тикланиш йўлидир. Бу жараёнга ўзингизга нисбатан ғамхўрлик ва самимий шифоланиш истаги билан ёндошинг. Ахир, ҳар бир инсон
қўрқув ва зўравонликсиз ҳаётга лойиқ.
