Антидепрессантлар қаерда хавфли бўлиши мумкин?

Цивилизацияга, ривожланиш ва психологиянинг оммалашувига раҳмат. Ҳозирги вақтда тобора кўпроқ одамлар руҳий касалликларнинг жиддийлигини англаб етишмоқда ва уларни даволаш кераклигини тан олишмоқда. Аммо, кўплар учун афсуски, депрессия - бу фақат "ётоқдан туролмайман ва ҳеч нарса қилишга кучим йўқ" деган маънода тушунилади, бу эса тўғри эмас. Бу ҳолат клиник депрессиянинг бир кўриниши.

Депрессиянинг турлари ва соялари анча кўп. Бу касаллик цикллик табиатга эга бўлиши мумкин, яъни депрессия цикллари мания билан алмашиниши мумкин (бу ҳолда биполяр аффектив бузилишни ўйлаш мумкин), ёки юмшоқроқ цикллар, яъни тушкунлик кайфияти билан моддий кўтаринкиликнинг алмашиниши ҳоллари (циклотимия), ёки депрессия эпизодлари мавсумий хусусиятга эга бўлиши мумкин.

Депрессияни аниқлаш учун учалик белгилари (триада) бўлиши лозим:

• Тушкунлик кайфияти
• Қувонч олиш имкониятининг йўқлиги (ангедония)
• Ҳаракат ва фикрлаш фаолиятининг пасайиши

Антидепрессантлар қаерда хавфли бўлиши мумкин?​

Антидепрессантлар ҳақида ва уларнинг хавфи ҳақида гапирганда, қуйидагиларни билиш муҳим:

1. Суицидал фикрлар: Агар депрессия билан боғлиқ ҳолда суицидал фикрлар пайдо бўлса, антидепрессантларни қабул қилиш суицид хавфини ошириши мумкин, айниқса препаратларни қабул қилишнинг бошланғич босқичларида. Бу шундан келиб чиқадики, кайфият ва жисмоний фаолиятнинг нормаллашуви нотенг ўтиши мумкин. Яъни, аввал куч-қувват пайдо бўлиши мумкин, аммо кайфият ҳали нормаллашмаган бўлади. Шунинг учун, психиатр ва психолог назоратида бўлиш муҳим, шунингдек, суицидал ниятлар пайдо бўлган ҳолатда ён режага эга бўлиш керак.
2. Ноқулай таъсирлар: Антидепрессантларнинг қабул қилиниши бошқа дори воситалари каби ножўя таъсирларга олиб келиши мумкин. Буни ўз шифокорингизга хабар қилиш муҳим, шунда у даволаш схемасини тўғрилайди.
3. Либидонинг пасайиши: Либидонинг пасайиши ёки йўқлиги, оргазмни сеза олмаслик - антидепрессантлар таъсирида бўлиши мумкин. Масалан, Триттико номли препарат либидони ошириши ҳақида маълумотлар мавжуд (кўрсатмаларда шундай ёзилган).
4. Муаммонинг асл сабабини ҳал қила олмаслик: Антидепрессантлар касалликни келтириб чиқарган асл сабабни бартараф эта олмайди. Агар депрессия органик бузилишлар сабабли юзага келган бўлса, дори воситалари билан даволаш мумкин. Аммо, агар депрессия муносабатлар, ҳаётий вазиятлар, ҳаётдан норозилик, маъносизлик ҳисси, ижтимоий изоляция каби сабаблардан келиб чиққан бўлса, антидепрессантлардан кейинги ҳолатни яхшилаш учун бу муаммоларни ҳал қилиш керак бўлади.