Ayol va erkak o'rtasida do'stlik bo'lishi mumkinmi?

Ilm-fan nima deydi​

Ko'pchilik erkaklar va ayollar o'rtasidagi do'stlikni imkonsiz deb biladi: bunday do'stlik ortida albatta boshqa narsa, masalan, romantik qiziqish yoki foyda yashiringan deb hisoblashadi.Bu stereotip erkaklar va ayollar butunlay boshqacha yashagan va haqiqatan ham umumiy qiziqishlarga asoslangan yaqinlikka kam imkoniyatga ega bo'lgan paytlarda paydo bo'lgan. Hozirgi kunda esa odamlar ikkala jins ham bir guruhda o'qishi yoki qo'shni stol atrofida ishlashi mumkin, demak, ular do'stlashish imkoniyatlari ko'proq.

Shunga qaramay, erkaklar va ayollar o'rtasidagi do'stlik hali ham shubha ostida qolmoqda. Yandex qidiruv tizimida bunday do'stlik mumkinmi degan savolga oyiga taxminan 13 ming marta javob qidiriladi. Haqiqatan ham bunday do'stlik mavjudmi, bilib olamiz.

Erkak va ayol o'rtasida do'stlik bormi?​

Olimlar ko'p marta erkaklar va ayollar o'rtasidagi do'stlikning o'ziga xos xususiyatlarini o'rganishga harakat qilishgan. 2000 yilda amerikalik tadqiqotchilar qarama-qarshi jinsdagi do'stlari bo'lgan 400 erkak va ayoldan bunday munosabatlarning asosiy afzalliklarini aytib berishlarini so'rashdi. Ular bir necha variantdan tanlashi mumkin edi, masalan, samimiy suhbatlar, o'z-o'zini hurmat qilishni oshirish, moliyaviy yordam va boshqalar.

Natijalar kutilmagan bo'ldi: olimlar bunday munosabatlarni haqiqiy do'stlik emas, balki o'zaro foydali deb atash mumkin degan xulosaga kelishdi. Ko'p erkaklar o'z do'stlari bilan jinsiy aloqa qilishni istashlarini tan olishdi, ayollar esa ularga himoya qilish muhimligini aytishdi. Bundan tashqari, ko'plab ishtirokchilar qarama-qarshi jinsdagi do'stlari ularga boshqa jins vakillari haqida ma'lumot olishlariga va shu orqali hamkor yoki sheriklarni topishga yordam berishini aytishdi.

Boshqa bir tajribada olimlar 88 juft qarama-qarshi jinsdagi do'stlarni laboratoriyaga taklif qilishdi, ularni ajratishdi, shunda ular savollarga halol javob berishdan uyalmasliklari uchun, va ularga to'liq maxfiylikni va'da qilishdi. Ishtirokchilardan do'st yoki dugonasining romantik va jinsiy jihatdan ularni qanchalik jalb qilishi haqida so'rashdi.

Ma'lum bo'lishicha, erkaklar ayollarga nisbatan ko'proq his-tuyg'ularni boshdan kechirgan va hatto munosabatlarda bo'lgan dugonalari bilan ham uchrashuvga borishga qarshi emas edilar. Shuningdek, ular bu qiziqish o'zaro ekanligiga amin edilar. Ayollar esa, aksincha, o'z do'stlari bilan romantik munosabatlarni o'rnatishni unchalik xohlamas edilar va erkaklar ham xuddi shunday deb o'yladilar. Ya'ni, ayollar erkaklarning qiziqishini sezmas, erkaklar esa ayollarning qiziqmasligini sezmas edilar.

Nega ko'pchilik erkak va ayol o'rtasidagi do'stlikni shubha ostiga qo'yadi?​

• Bir-biriga o'xshash do'stlarni tanlash: Odamlar o'zlariga o'xshash do'stlarni tanlashga moyil. Erkaklar ko'pincha eng yaqin do'stlarini erkaklardan, ayollar esa eng yaxshi do'stini ayollardan tanlaydilar. Bu sababli yaqin do'stlar orasida bir jinsdagi odamlar ko'proq bo'ladi.
• Jinsiy aloqalar bilan cheklangan tarixiy aloqalar: Tarixan erkaklar va ayollar ko'pincha birgalikda ishlamagan va ko'p hollarda umumiy qiziqishlarga ega bo'lmagan. Romantik munosabatlar yoki oilaviy aloqalar normal deb hisoblangan.
• Stereotiplar: Ko'p odamlar erkaklar va ayollar o'rtasidagi do'stlikni romantik munosabatlar uchun bir qadam deb bilishadi. Filmlar, kitoblar va boshqa ommaviy madaniyatda bunday do'stlik ko'p hollarda sevgi munosabatlariga olib keladigan tarzda tasvirlanadi.
• Ijtimoiy normalar: Jamoat qoidalari va ko'rsatmalari ko'pincha erkaklarga va ayollarga ma'lum turdagi munosabatlarni o'rnatishni o'rgatadi. Erkaklar ko'pincha o'z his-tuyg'ularini ifoda etmaslikka o'rgatiladi va chuqur do'stlik o'rniga yuzaki aloqalarni afzal ko'radi.

Nega erkaklar va ayollar o'rtasida do'stlik muhim?​

• Haqiqiy dunyoni ko'rish uchun: Turli do'stlar bilan muloqot qilish insonning dunyoqarashini kengaytiradi va yashirin tarafkashlikdan qochishga yordam beradi.
• Yolg'izlikni kamaytirish uchun: Yaqin do'stlari bo'lgan odamlar kamroq xavotirlanadi va stressni yengilroq o'tkazadilar. Do'stlik hayot sifatini yaxshilaydi va salomatlikka ijobiy ta'sir ko'rsatadi.

Qanday qilib chegaralarni buzmasdan do'st bo'lish mumkin?​

Har qanday sog'lom munosabatlar, jumladan, erkak va ayol o'rtasidagi do'stlik ham, halol va ochiq muloqotga asoslanadi. Agar do'stlarning bu munosabatlardan kutilganlari mos kelmasa, ajralish keskin va og'riqli bo'lishi mumkin. Shuning uchun, niyatlaringiz haqida halol gapirish yaxshidir. Agar ko'proq narsaga umid qilsangiz, masalan, "imtiyozli do'stlik", do'stingizga va potentsial sherigingizga vaqtni qanday o'tkazishni va qoidalarni belgilashni tushuntiring. Aksincha, faqat do'st bo'lib qolishni istasangiz, bu haqda ham gaplashish yaxshidir.