Ҳар бир боғлиқликка қарши — мустақиллик ўрни
Боғлиқликлар инсоннинг нафақат жисмоний ва руҳий ҳолатига, балки ижтимоий муносабатлари ва ҳиссий фаровонлигига ҳам таъсир кўрсатади. Ҳар бир боғлиқликнинг унга тескари ҳолати — мустақилликка интилиш бор. Ушбу мақолада мустақилликка бўлган интилувчанлик ва унинг турли боғлиқликлар билан қандай боғлиқлиги таҳлил қилинади.Боғлиқлик — бу бирор модда ёки хатти-ҳаракатга беназорат тарзда мойиллик бўлиб, у инсонга салбий таъсир кўрсатганига қарамасдан, ундан воз кеча олмаслик ҳолатидир. Бунга алкоголь, наркотиклар, ўйинларга, харид қилишга ёки ҳатто шахсий муносабатларга қаттиқ мойиллик мисол бўлиши мумкин.
Мустақилликка интилиш
Мустақилликка интилиш — бу боғлиқликка қарши реакция бўлиб, унда инсон бошқа инсонлар ёки вазиятларга боғланишдан қочади. Бунда шахс ҳар томонлама эркин ва мустақил бўлишга ҳаракат қилади. Бунинг сабаблари ва кўринишлари қуйидагича бўлиши мумкин:- Яқинликдан қочиш: Мустақилликка интилган шахслар кўпинча ҳиссий яқинликдан қочиб, барча муносабатлардан узоқлашади.
- Назорат қилиш истаги: Улар ўз ҳаётини назорат қилишга ҳаракат қиладилар ва шу йўл билан бошқаларга мойилликдан қочадилар.
- Заифликдан қўрқиш: Бундай шахслар заифлик ва салбий ҳис-туйғуларни бошдан кечиришдан қўрқади, шу сабабли қочишга уринишади.
Боғлиқлик ва мустақиллик ўртасидаги боғлиқлик
- Боғлиқлик цикли: Боғлиқлик ва мустақиллик бир-бирини тўлдириши мумкин. Масалан, алкогольга мойил инсон мустақилликка интилган шерик топиб, ҳиссий ёрдамдан қочиши мумкин.
- Муносабатларга таъсири: Боғлиқлик ва мустақиллик муносабатларда тушунмовчиликларга олиб келиши мумкин. Бири мойилликдан азият чекса, иккинчиси ўзини алоҳида тутиб, ёлғизлик ва изоляция ҳолатига тушиши мумкин.
Боғлиқлик ва мустақилликни енгиш
- Тушуниш: Ўз ҳис-туйғуларини тўғри тушуниш ва ёзиш ёрдам беради.
- Терапия: Психолог ёки маслаҳатчига мурожаат қилиш ҳис-туйғуларни тушуниш ва хатти-ҳаракатларни ўзгартиришда ёрдам беради.
- Мулоқот: Яқинлар билан очиқ ва самимий мулоқот қилиш муносабатларни яхшилаш ва кучли ҳиссий алоқаларни ривожлантиришда ёрдам беради.