"Болам менга жавоб қайтармоқда, ҳақорат қиляпти ёки ҳатто менга қўл кўтарди..."
"Сўз йўқ, мен унга ҳаммасини қиламан, лекин кеча у менга бақирди, уни тўхтатишга уринганимда, у шунчаки кетди, худди мен унинг учун ҳеч ким эмасдек..."
"Нима нотўғри қиляпман? Ахир унинг барча истакларини амалга оширишга ҳаракат қиламан, ўзимни рад қиламан, ҳаммасини унга бераман..."
Кўплаб оналар болаларнинг нопоклиги ва қаршилигига дуч келишади. Бу ҳолат кўпинча ўсмирлик даврида бошланади, лекин баъзида ота-оналар бу хулқ-атвор билан анча аввал ҳам учрашиши мумкин:
Бола бақиради ва жавоб қайтаради, нима қилиш керак?
Масалан:
3 ёшдаги инқироз, бола ҳамма нарсани ўзи қилишга ҳаракат қилади ва кўпинча онасининг айтишига қарши чиқади. Бу ҳам кўпинча бақиришлар ва истерикалар билан бирга келади.
Бу одатийми?
Кризис даврларида бола ўз ҳис-туйғуларини бошқаришни билмайди, шундай қилиб, уларни шундай усулда чиқариб юбориши мумкин. Бироқ, тарбияда тўғри ёндашув билан бу хулқ-атвор тезда йўқолади ва бола бошқаларни ҳурмат қилишни ва ҳис-туйғуларини бошқаришни ўрганади.
Агар боланинг бақиришлари, истерикалари ва ота-онани уришга уринишлари тўхтамаса, диққат қилиш керак:
Ва шу саволнинг давоми:
Сиз ўзингизга қандай муносабатдасиз?
Шундай муносабатлар сизда болалар билан мавжуд бўлган бўлса, эҳтимол, сиз ўзингизга ҳам танқидий муносабатдасиз.
"Сўз йўқ, мен унга ҳаммасини қиламан, лекин кеча у менга бақирди, уни тўхтатишга уринганимда, у шунчаки кетди, худди мен унинг учун ҳеч ким эмасдек..."
"Нима нотўғри қиляпман? Ахир унинг барча истакларини амалга оширишга ҳаракат қиламан, ўзимни рад қиламан, ҳаммасини унга бераман..."
Кўплаб оналар болаларнинг нопоклиги ва қаршилигига дуч келишади. Бу ҳолат кўпинча ўсмирлик даврида бошланади, лекин баъзида ота-оналар бу хулқ-атвор билан анча аввал ҳам учрашиши мумкин:
Бола бақиради ва жавоб қайтаради, нима қилиш керак?
Масалан:
3 ёшдаги инқироз, бола ҳамма нарсани ўзи қилишга ҳаракат қилади ва кўпинча онасининг айтишига қарши чиқади. Бу ҳам кўпинча бақиришлар ва истерикалар билан бирга келади.
Бу одатийми?
Кризис даврларида бола ўз ҳис-туйғуларини бошқаришни билмайди, шундай қилиб, уларни шундай усулда чиқариб юбориши мумкин. Бироқ, тарбияда тўғри ёндашув билан бу хулқ-атвор тезда йўқолади ва бола бошқаларни ҳурмат қилишни ва ҳис-туйғуларини бошқаришни ўрганади.
Агар боланинг бақиришлари, истерикалари ва ота-онани уришга уринишлари тўхтамаса, диққат қилиш керак:
- Сиз болангиз билан қандай мулоқот қиласиз, унга бақириш ёки жисмоний жазоларга рухсат берасизми?
- Сиз болангизга кимсиз (дўст ёки ота-она)? Дўстлар билан ҳақорат қилиш, дашном бериш ва ҳатто жанжаллашиш мумкин.
- Сизнинг оилангизда ким бошқарувчи: сиз ёки болангиз?
Ва шу саволнинг давоми:
Сиз ўзингизга қандай муносабатдасиз?
Шундай муносабатлар сизда болалар билан мавжуд бўлган бўлса, эҳтимол, сиз ўзингизга ҳам танқидий муносабатдасиз.