Bolada Foydali Odatlarni Qanday Shakllantirish Mumkin?

Bizning hayotimizning 90 foizi bolalikdan va hayot davomida o‘zlashtirilgan avtomatizmlardan iborat. Avtomatizmlar - bu odatlar, ya'ni biz doimiy ravishda bajaradigan harakatlar va bu orqali miyamizda neyron yo‘llari shakllangan. Shuning uchun biz kuch ishlatmasdan, avtomatik ravishda nimanidir bajaramiz. Keling, bolalarga foydali odatlarni qanday qilib o‘rgatish mumkinligi haqida gaplashamiz, shunda ular keyinchalik avtomatik ravishda o‘zlari uchun foydali harakatlarni bajarishlari oson bo‘ladi.

Yangi Odatlarni Kiritishda Muhim Qoidalarga Amal Qilish​

1. Bir Vaqtda Faqat Bitta Odatni Kiritish​

Bir vaqtda faqat bitta odatni kiritish eng yaxshisidir. Ko‘pchilik "yangi hayot"ni dushanba kunidan boshlashni sinab ko‘rgan: erta turishni, badantarbiya qilishni, chiniqishni va hokazolarni boshlash. Hayotni 180 darajaga o‘zgartirish juda kamchilikka muvaffaq bo‘ladi, chunki tanamiz-miymiz inersiyaga ega, unda allaqachon juda ko‘p neyron yo‘llari qurilgan, ular "eski relslarga" tortadi.

Shuning uchun bir vaqtda faqat bitta odatni kiritish qoidasi muhim: bu muvaffaqiyat ehtimolini oshiradi. Odat avtomatizmga aylangandan so‘ng, yangi odatni shakllantirishni boshlash mumkin.

2. Odatni Shakllantirish Muddati​

Kattalarda odat o‘rtacha ikki oyda shakllanadi, bolalarda esa bu muddat bir oyga qisqarishi mumkin. Kattalar uchun odatni shakllantirishda 60 kunlik muddatni hisobga olish kerak.

3. Davomiylikni Saqlash​

Odatni shakllantirish paytida yangilikni bajarmaslikka yo‘l qo‘yib bo‘lmaydi. Maksimal ravishda ikki kunlik tanaffus qilish mumkin, lekin umuman tanaffus qilmaslik eng yaxshisidir. Ammo zarur harakatni bajarish imkoni bo‘lmasa, qanday harakat qilish haqida quyida keltirilgan algoritmda gaplashamiz.

Yangi Odatni Shakllantirish Algoritmi​

1. Haqiqiy Motivatsiyani Topish​

Birinchi qadam kattalar uchun mos keladi, chunki ularda o‘z-o‘zini anglash yaxshiroq rivojlangan. Inson nima uchun bu odat kerakligini, bu uning hayotini qanday yaxshilashini bilsa, ichki turtki dvigatel bo‘ladi. Agar bola uchun yangi harakat, masalan, ertalab tishlarini yuvish, nima uchun kerakligini tushunmasa, uni shakllantirish qiyin bo‘ladi.

2. Kichikdan Boshlash​

Agar kattalar bolaga yangi odatni, masalan, har kuni kitob o‘qishni o‘rgatmoqchi bo‘lsa, kichikdan boshlash kerak. Bola har kuni 10 daqiqa o‘qishni boshlashi kerak. 10 daqiqa kamchilikdan qochish osonroq bo‘ladi. 10 daqiqa - bu hech narsa qilmaslikdan ko‘ra yaxshiroq.

3. Yangi Odatni Eskisiga "Ulash"​

Ko‘pincha, yangi odatni kiritishda biz kun davomida unga vaqt topa olmaymiz. Shuning uchun yangi odatni eski odatga "ulagish" kerak. Masalan, bola kechqurun tishlarini tozalagandan keyin kitob o‘qishi mumkin.

4. Yangi Odatga Vaqt va Joy Belgilash​

Bu muhim qadam yangi odatni eslab turishga yordam beradi. Masalan, bola 21:30 da kitob o‘qishi kerak va bu kitob uning to‘shagida bo‘lishi kerak.

5. Fors-Majorda Odatni Nominal Bajarish​

Agar yangi harakatni ikki kun ketma-ket bajarmaslik odatni shakllantirishda muhim bo‘lishi mumkin. Fors-major holatlarida, masalan, safarda yoki bola kasal bo‘lsa, odatni nomimal bajarish kerak. Masalan, bola bir daqiqa kitob o‘qib, uni yopishi mumkin.

Yuqoridagi qoidalar va algoritmlar orqali bolada foydali odatlarni shakllantirish va ularni hayotiga kiritish osonroq bo‘ladi. Bu orqali ular kelajakda avtomatik ravishda o‘zlari uchun foydali harakatlarni bajarishga o‘rganadilar.