1. Аввало, ўз ҳисларингизни қабул қилинг
Башарти яқинларга хабар беришдан олдин ўз ҳис-туйғуларингизни тушуниш ва уларни юракдан ўтказиш учун ўзингизга вақт ва макон беринг. Шок, қўрқув, қайғу ва ғазаб каби реакциялар — бу каби янгиликка табиий жавобдир. Ўз ҳис-туйғуларингизни яширмаслик муҳим. Ҳеч ким учун «кучли» ёки «тайёр» бўлиш мажбуриятини ўз зиммангизга олманг. Ўз ҳисларингизни қабул қилиш — яқинларингизга хабар беришнинг биринчи қадами ҳисобланади.
2. Мос вақт ва жойни танланг
Бундай янгиликни етказиш учун оромкор макон ва тинч вақт танланг. Бу жой уйдаги шинам муҳит ёки очиқ ҳавода сайр қилиш жойи бўлиши мумкин. Муҳими, шу вақтда ўзингизни хотиржам ва хавфсиз ҳис қилишингиздир.
3. Ҳақиқатни айтишимиз керак, лекин барча тафсилотларни дарҳол ёритиш шарт эмас
Боладаги ривожланиш патологиялари ҳақида хабар берганингизда, асосий жиҳатларга урғу бериш билан чекланиш мумкин. Ҳамма тафсилотларни аввалдан тушунтириш керак эмас, яқинларингиз уларни аста-секин қабул қилишлари керак. Масалан: «Боламизда муайян муаммолар борлигини билдик ва сиз билан бўлишмоқчимиз» деган бир оғиз сўз билан бошлаш мумкин.
4. «Мен» кўринишида баён қилинг
Суҳбат давомида «мен» шаклидаги гаплар ишлатинг, бу сўзлар орқали ҳисларингизни ошкора ифодаланг. Масалан, «Мен жуда ҳам адашгандай ва ёлғизликда қолгандек ҳис қиляпман» десангиз, бу яқинларга босим ўтказмасдан тушуниш имконини беради.
5. Турли реакцияларга тайёр бўлинг
Яқинларингиз турлича жавоб бериши мумкин: кимдир дарҳол ёрдам таклиф қилиши мумкин, кимдир фикрга чўмиб қолиши ёки қайғу билан ўзгача муносабат билдириши мумкин. Ҳар қандай реакция уларнинг ҳолатга ўзича жавоби эканини тушуниш муҳим. Уларга ҳам маълумотни қабул қилиш учун вақт керак бўлади.
6. Қўллаб-қувват сўрашдан қўрқманг
Агар ушбу суҳбатни ўтказиш сиз учун оғир бўлса, ишончли инсон ёки яқиндан қўллаб-қувват сўрашдан тортинманг. Бу бошқа оила аъзоси, дўст ёки ҳатто психолог бўлиши мумкин. Қўллаб-қувват орқали суҳбатни енгиллаштириш мумкин.
7. Сукутни тушунинг ва қабул қилинг
Бундай суҳбатлардан кейин сукут даври бўлиши мумкин. Бу табиий ҳол. Сукут ҳақиқий тушуниш ёки қабул қилиш аломати бўлмаслиги мумкин, балки ўйлаш учун берилаётган вақтдир. Сукутни тўлдиришга шошилманг, яқинларга тушуниш ва қабули учун вақт беринг.
8. Кейинги қадамларни муҳокама қилиш
Суҳбатдан кейин режалар ёки келгуси қадамлар ҳақида гапириш зарурати пайдо бўлиши мумкин. Суҳбатнинг ўзига босим ўтказмасдан, келгусидаги режаларга тегишли суҳбатга тайёр бўлинг.
9. Яқинларингизга ёрдам бериш имкониятини беринг
Аксарият одамлар бу каби янгиликларни эшитганда ўзига ёрдам бериш имконияти керакдек ҳис қилади. Сиз уларга ёрдам бериш йўлларини таклиф қилишингиз мумкин: маънавий қўллаб-қувват, кундалик ишларга ёрдам ёки шунчаки ёнингизда бўлиш.
10. Суҳбатни миннатдорлик билан якунланг
Суҳбат қандай ўтганидан қатъи назар, уни миннатдорлик билан якунлашга ҳаракат қилинг. Масалан, «Эшитганингиз учун раҳмат» ёки «Сизнинг қўллаб-қувватлашингизни қадрлайман» каби сўзлар билан якунланг. Бу алоқани мустаҳкамлашга ва келгусидаги суҳбатлар учун асос бўлиб хизмат қилади.
Бу суҳбат ҳаётдаги энг қийин суҳбатлардан бири бўлиши мумкин, лекин тушуниш, эмпатия ва яқинларга диққатли муносабат билан бундай суҳбат қўллаб-қувват ва тушуниш учун йўл очади. Профессионал ёрдам сўраш ва яқинлар қўллаб-қуввати орқали бу қийинчиликни енгиллаштириш мумкин.
Башарти яқинларга хабар беришдан олдин ўз ҳис-туйғуларингизни тушуниш ва уларни юракдан ўтказиш учун ўзингизга вақт ва макон беринг. Шок, қўрқув, қайғу ва ғазаб каби реакциялар — бу каби янгиликка табиий жавобдир. Ўз ҳис-туйғуларингизни яширмаслик муҳим. Ҳеч ким учун «кучли» ёки «тайёр» бўлиш мажбуриятини ўз зиммангизга олманг. Ўз ҳисларингизни қабул қилиш — яқинларингизга хабар беришнинг биринчи қадами ҳисобланади.
2. Мос вақт ва жойни танланг
Бундай янгиликни етказиш учун оромкор макон ва тинч вақт танланг. Бу жой уйдаги шинам муҳит ёки очиқ ҳавода сайр қилиш жойи бўлиши мумкин. Муҳими, шу вақтда ўзингизни хотиржам ва хавфсиз ҳис қилишингиздир.
3. Ҳақиқатни айтишимиз керак, лекин барча тафсилотларни дарҳол ёритиш шарт эмас
Боладаги ривожланиш патологиялари ҳақида хабар берганингизда, асосий жиҳатларга урғу бериш билан чекланиш мумкин. Ҳамма тафсилотларни аввалдан тушунтириш керак эмас, яқинларингиз уларни аста-секин қабул қилишлари керак. Масалан: «Боламизда муайян муаммолар борлигини билдик ва сиз билан бўлишмоқчимиз» деган бир оғиз сўз билан бошлаш мумкин.
4. «Мен» кўринишида баён қилинг
Суҳбат давомида «мен» шаклидаги гаплар ишлатинг, бу сўзлар орқали ҳисларингизни ошкора ифодаланг. Масалан, «Мен жуда ҳам адашгандай ва ёлғизликда қолгандек ҳис қиляпман» десангиз, бу яқинларга босим ўтказмасдан тушуниш имконини беради.
5. Турли реакцияларга тайёр бўлинг
Яқинларингиз турлича жавоб бериши мумкин: кимдир дарҳол ёрдам таклиф қилиши мумкин, кимдир фикрга чўмиб қолиши ёки қайғу билан ўзгача муносабат билдириши мумкин. Ҳар қандай реакция уларнинг ҳолатга ўзича жавоби эканини тушуниш муҳим. Уларга ҳам маълумотни қабул қилиш учун вақт керак бўлади.
6. Қўллаб-қувват сўрашдан қўрқманг
Агар ушбу суҳбатни ўтказиш сиз учун оғир бўлса, ишончли инсон ёки яқиндан қўллаб-қувват сўрашдан тортинманг. Бу бошқа оила аъзоси, дўст ёки ҳатто психолог бўлиши мумкин. Қўллаб-қувват орқали суҳбатни енгиллаштириш мумкин.
7. Сукутни тушунинг ва қабул қилинг
Бундай суҳбатлардан кейин сукут даври бўлиши мумкин. Бу табиий ҳол. Сукут ҳақиқий тушуниш ёки қабул қилиш аломати бўлмаслиги мумкин, балки ўйлаш учун берилаётган вақтдир. Сукутни тўлдиришга шошилманг, яқинларга тушуниш ва қабули учун вақт беринг.
8. Кейинги қадамларни муҳокама қилиш
Суҳбатдан кейин режалар ёки келгуси қадамлар ҳақида гапириш зарурати пайдо бўлиши мумкин. Суҳбатнинг ўзига босим ўтказмасдан, келгусидаги режаларга тегишли суҳбатга тайёр бўлинг.
9. Яқинларингизга ёрдам бериш имкониятини беринг
Аксарият одамлар бу каби янгиликларни эшитганда ўзига ёрдам бериш имконияти керакдек ҳис қилади. Сиз уларга ёрдам бериш йўлларини таклиф қилишингиз мумкин: маънавий қўллаб-қувват, кундалик ишларга ёрдам ёки шунчаки ёнингизда бўлиш.
10. Суҳбатни миннатдорлик билан якунланг
Суҳбат қандай ўтганидан қатъи назар, уни миннатдорлик билан якунлашга ҳаракат қилинг. Масалан, «Эшитганингиз учун раҳмат» ёки «Сизнинг қўллаб-қувватлашингизни қадрлайман» каби сўзлар билан якунланг. Бу алоқани мустаҳкамлашга ва келгусидаги суҳбатлар учун асос бўлиб хизмат қилади.
Бу суҳбат ҳаётдаги энг қийин суҳбатлардан бири бўлиши мумкин, лекин тушуниш, эмпатия ва яқинларга диққатли муносабат билан бундай суҳбат қўллаб-қувват ва тушуниш учун йўл очади. Профессионал ёрдам сўраш ва яқинлар қўллаб-қуввати орқали бу қийинчиликни енгиллаштириш мумкин.