Кечаси сийдик тутолмаслик, яъни энурез, кўплаб ота-оналар дуч келадиган кенг тарқалган муаммо ҳисобланади. Бу турли омиллар, жумладан, физиологик ва психологик сабаблар билан боғлиқ бўлиши мумкин. Муҳими, энурез тарбиядаги камчилик ёки дангасалик белгиси эмас, балки боланинг ўзига хос қийинчиликлари борлигининг сигнали бўлиши мумкин.
Энурезнинг сабаблари:
Физиологик сабаблар:
- Сийдик пуфагининг етилиши: Ба’зи болаларда сийдик пуфаги секин ривожланади, шунинг учун улар тун давомида сийдикни ушлаб тура олмайди.
- Сийдик йўлларининг бузилиши: Сийдик йўллари инфекциялари, буйракларнинг нотўғри ишлаши ва сийдик пуфаги аномалиялари энурезга олиб келиши мумкин.
- Гормонал бузилишлар: Антидиуретик гормон (АДГ) етишмаслиги кўпроқ сийдик чиқарилишига олиб келади.
- Уйқу бузилишлари: Енгил уйқу ва уйқу фазаларининг бузилиши туфайли бола уйғониб сийдик қилолмайди.
- Генетик мойиллик: Агар ота-онада энурез бўлган бўлса, болада ҳам бу ҳолат юзага келиш эҳтимоли ошиб боради.
Психологик сабаблар:
- Стресс: Мактабдаги муаммолар, оиладаги ўзгаришлар, яқин инсоннинг ўлими ёки ажралиш каби омиллар энурезга олиб келиши мумкин.
- Ташвишли ҳолатлар: Хавотир ва қўрқувли болалар кўпинча энурезга дуч келишади.
- Эмоционал муаммолар: Ички ташвиш ва ўз-ўзини паст баҳолаш энурез сабабларидан бири бўлиши мумкин.
- Психологик травма: Зўравонлик, ўлим ёки қаттиқ руҳий зарбалар энурезнинг сабабларидан бири бўлиши мумкин.
Ижтимоий сабаблар:
- Оилавий можаролар: Оиладаги доимий жанжаллар, боланинг ўзини қадрли ҳис қилмаслиги энурезни кучайтириши мумкин.
- Этарлича эътибор етишмаслиги: Боланинг ота-онадан етарли эътибор олмаслиги бу ҳолат энурез орқали ифодаланиши мумкин.
Бошқа сабаблар:
- Айрим дориларни қабул қилиш: Айрим дорилар сийдик чиқарилишини кўпайтириб, энурезга олиб келиши мумкин.
- Жисмоний фаолият: Ётишдан олдин кучли жисмоний машқлар энурезни қўзғатиши мумкин.
Болага қандай ёрдам бериш мумкин:
- Шифокорга мурожаат қилинг: Аввало, физиологик сабабларни истисно қилиш керак.
- Психолог билан ишланг: Агар энурезнинг сабаби психологик бўлса, психолог ёрдам беради.
- Оилада тинч муҳит яратинг: Оила ичидаги можароларни бартараф қилишга ҳаракат қилинг.
- Болани муваффақиятлари учун рағбатлантиринг: Ҳар бир муваффақият учун болани мақтанг.
- Болани сув ичишда чекламанг: Тўғри сув миқдорини истеъмол қилиш сийдик пуфагининг тўғри ишлашига ёрдам беради.
- Тунги ҳожатхонага ўргатинг: Болани ётишдан олдин ҳожатхонага боришга ўргатинг.
- Тунги сийдик сигнали: Махсус будилник билан бола уйғониши ва ҳожатхонага бориши мумкин.
Тавсиялар:
- Сабрли бўлинг.
- Болани айбламанг.
- Муаммо ҳақида очиқ гапиринг.
- Болани ишончга чорланг.
- Ёрдам сўрашдан қўрқманг.