Болалар истерикаси: нима қилиш керак?

Энг кўп берилган саволлардан бири — болалар истерикасида нима қилиш керак? Истерика — мураккаб ҳолат, лекин уни бошқаришнинг оддий қадамлари мавжуд.

Қуйидаги қадамлар боланинг истерикасига тўғри муносабат билдиришга ёрдам беради:

1. Ҳис-туйғуларга ҳамдардлик билан жим туриш: Истерика вақтида бола кучли ҳис-туйғулар остида бўлади, унинг ақли ҳозирги пайтда «ўчган». Шу боис сўзлар фойдасиз бўлади, уларни худди ўзингизга айтаётгандек туюласиз.
2. Ҳис-туйғуларга қўшилиш: «Ҳа, сен хafa бўлдин», «Сен аниқ ўша тугмани босишни хоҳлагандинг», «Сен янги ўйинчоқни жуда истаяпсан» деган сўзлар орқали боланинг ҳисларини тасдиқлашга ҳаракат қилинг.
3. Қўллаб-қувватлашни таклиф қилиш: Истериканинг ўткир фазаси ўтиб кетгач, бола сиз билан мулоқотга ва қучоқлашишга тайёр бўлади. Шу пайтда болангизга қўллаб-қувватлаш беринг.

Бу алгоритм орқали сиз болангизга: «Мен сен биланман, сенинг ҳис-туйғуларингни қабул қиламан, сен билан ҳаммаси жойида ва мен сенга ёрдам бераман», деган фикрни билдиришингиз мумкин. Бу бола катта бўлганида ўз ҳисларини мустақил тарзда тушунишига ёрдам беради.

Боланинг ҳис-туйғуларини қандай қабул қилиш мумкин?

Кўпинча боланинг ҳис-туйғуларини қабул қилиш қийин бўлиши мумкин. Бунинг сабаблари:

1. Ижтимоий меъёрлар: Болани йиғлаш зарарли, деган фикрлар кўплаб оналарга қўйилган. Бу ўзига ишонмаслик ҳиссини уйғотади ва натижада болани тўхтатишга ҳаракат қилишади.
2. Бизнинг ўзимиздаги ечимсиз ҳислар: Кўпинча ўзимиздаги болаликдан қолган оғриқ, ғазаб ёки ғам-қайғулар тўлиқ ечимини топмаган. Боланинг истерикаси бизнинг ички сезгиларимизни юзага чиқариши мумкин, натижада ўзимиз ҳам назоратдан чиқишимиз мумкин.
3. Четдан келган ҳис-туйғуларнинг йиғилиши: Баъзан биз бошқа одамларнинг ҳис-туйғуларини «контейнер»га йиғиб қўямиз — оналарнинг, дўстларнинг, янгиликларнинг таъсирлари ҳам бизга йиғилади.

Ўзингизни танидингизми? Агар шундай бўлса, болангизга ҳис-туйғуларни қандай қабул қилишни ўргатиш катта аҳамиятга эга. Бу ўзингиз ва болангиз учун ҳам фойдали бўлади.