Bolalar o‘sib ulg‘aygan sari ularda turli odatlar paydo bo‘lishi mumkin, va agar ularga e’tibor berilmasa, bu odatlar yomon tus olib, butun hayoti davomida davom etishi mumkin.
Odatlar va ularning turlari
Odat — bu insonning kundalik hayotida doimiy bo‘lib qolgan harakatlar uslubi. Ular shartli ravishda yaxshi va yomon odatlarga bo‘linadi.
Bolalarda keng tarqalgan yomon odatlar:
Yomon odatlar paydo bo‘lishining sabablari
Ko‘pincha ota-onalar tomonidan bolaga yetarli e'tibor berilmasligi bilan bog‘liq. Boshqa sabablarga quyidagilar kiradi:
Yomon odatlardan xalos bo‘lish yo‘llari:
Agar bola yomon odatga ega bo‘lsa, ota-onalar avval bu odatning sabablarini aniqlashlari kerak. Bolani ayblash yoki jazolash odatni yanada kuchaytirishi mumkin. Quyidagi maslahatlar yordam berishi mumkin:
Xulosa
Yomon odatlardan xalos bo‘lish uchun ota-onalar sabrli, tizimli va izchil bo‘lishlari kerak. Bolaga nisbatan g‘amxo‘rlik va e’tibor, o‘zaro ishonch va yaxshi munosabatlar yomon odatlarning oldini olishda yordam beradi.
Odatlar va ularning turlari
Odat — bu insonning kundalik hayotida doimiy bo‘lib qolgan harakatlar uslubi. Ular shartli ravishda yaxshi va yomon odatlarga bo‘linadi.
Bolalarda keng tarqalgan yomon odatlar:
- - Barmoqlarni so‘rish
- - Tirnoqlarni, qalamlarni, ruchkalarni tishlash
- - Buyumlarni og‘izga olish
- - Burunni kovlash
- - Yolg‘on gapirish
- - O‘g‘rilik qilish
- - Qarg‘ish, haqoratli so‘zlar ishlatish
- - Chekish, ichkilikbozlik, narkotik moddalardan foydalanish
- - Televizor va kompyuterga qaramlik
Yomon odatlar paydo bo‘lishining sabablari
Ko‘pincha ota-onalar tomonidan bolaga yetarli e'tibor berilmasligi bilan bog‘liq. Boshqa sabablarga quyidagilar kiradi:
- Kattalarning e’tiborini jalb qilish istagi
- Ruhiy yoki jismoniy muammolar
- Zerikish yoki tinchlanishga intilish
- Bolaning xarakteri va tarbiyalanish uslubi
- Katta yoshdagilar yoki tengdoshlariga taqlid qilish
Yomon odatlardan xalos bo‘lish yo‘llari:
Agar bola yomon odatga ega bo‘lsa, ota-onalar avval bu odatning sabablarini aniqlashlari kerak. Bolani ayblash yoki jazolash odatni yanada kuchaytirishi mumkin. Quyidagi maslahatlar yordam berishi mumkin:
- Barmoqlarni so‘rish: Bolaning e’tiborini boshqa narsalarga chalg‘itish, uni taskin qilish.
- Tirnoqlarni, qalamlarni tishlash: Bu odatning zararini tushuntirish, yaxshi misollar ko‘rsatish.
- Buyumlarni og‘izga olish: Bolani bu odatdan xalos qilish uchun qat'iy nazorat va tushuntirish ishlarini olib borish.
- Burunni kovlash: Bolani burun doka yoki salfetkadan foydalanishga o‘rgatish.
- Yolg‘on gapirish: Bola bilan samimiy suhbatlashib, to‘g‘ri yo‘lni tushuntirish.
- O‘g‘rilik qilish: Bolani mulkchilik tushunchasi bilan tanishtirish va halollikka o‘rgatish.
- Qarg‘ish, haqoratli so‘zlar ishlatish: Ota-onalar o‘zlari bu so‘zlardan foydalanmasliklari kerak, bolaga bunday so‘zlarni ishlatish nojoizligini tushuntirish.
Xulosa
Yomon odatlardan xalos bo‘lish uchun ota-onalar sabrli, tizimli va izchil bo‘lishlari kerak. Bolaga nisbatan g‘amxo‘rlik va e’tibor, o‘zaro ishonch va yaxshi munosabatlar yomon odatlarning oldini olishda yordam beradi.