Chekish inson salomatligi va tashqi ko'rinishiga katta zarar yetkazadi. Bu odat ko'plab kasalliklarning rivojlanishiga olib keladi va organizmning umumiy holatini yomonlashtiradi.
Tamaki tutunining tarkibi
Tamaki tutuni ko'plab xavfli moddalarni o'z ichiga oladi, jumladan:- Nikotin
- Mishyak
- Sianid
- Ammiak
- Uglerod monoksidi
- Kanserogenlar, masalan, benzopiren
- Radioaktiv elementlar, masalan, poloniy
Salomatlikka ta'siri
Chekish ko'plab kasalliklar rivojlanishi bilan bog'liq:- Saraton: tamaki tutuni o'pka, og'iz bo'shlig'i, hiqildoq, qizilo'ngach va boshqa organlarning saratonini keltirib chiqaradi.
- Yurak-qon tomir kasalliklari: chekish infarkt, insult, gipertoniya va ateroskleroz xavfini oshiradi.
- Nafas yo'llari kasalliklari: surunkali bronxit, o'pka emfizemasi va surunkali obstruktiv o'pka kasalligi (SOOK).
- Tishlar va milklar muammolari: chekish milklarning yallig'lanishi, tish toshi hosil bo'lishi, karies va tishlarning yo'qolishiga sabab bo'ladi.
- Ruhiy salomatlik: nikotin qaramlik keltirib chiqaradi, markaziy asab tizimi va neyromediatorlar, masalan, dopamin faoliyatiga ta'sir qiladi.
Tashqi ko'rinishga ta'siri
- Teri: chekish terining qarishini tezlashtiradi, uni kulrang va ajinli qiladi.
- Tishlar: tishlar sarg'ayadi, emal buziladi va dog'lar paydo bo'ladi.
- Sochlar va kiyim: yoqimsiz hid tarqaladi, uni bartaraf etish qiyin.
Homiladorlik davrida chekish
Homiladorlik davrida chekish ayniqsa xavflidir, chunki:- Homila va onaning gipoksiyasi oshadi, bu homilaning o'z-o'zidan tushishi, muddatidan oldin yoki murakkab tug'ruqlarga olib keladi.
- Kanserogenlar mutatsion ta'sir ko'rsatib, homila genetik anomaliyalari va tug'ma nuqsonlarni keltirib chiqaradi.
- Og'iz bo'shlig'i nuqsonlari - zaichoy lab, bo'ri og'zi.
- Qo'llar va oyoqlarda barmoqlar soni va ko'rinishining o'zgarishi (sindaktiliya yoki polidaktiliya).
- Bosh va bosh miyasi patologiyalari - anensefaliya (katta miya yarim sharlarining, bosh qopqog'i suyaklari va yumshoq to'qimalarining yo'qligi).
- Ikkinchi trimesterda platsenta ajralishi - bu katta qon ketish, bola va ona o'limi sababchisi.
Immunitet va chekish
Nikotin askorbin kislotasining antagonisti hisoblanadi. Vitamin S yetishmasligi immun tizimining viruslar va bakteriyalarga qarshi kurashish qobiliyatini kamaytiradi, sog'ayish jarayonini sekinlashtiradi. Zaif immunitet fonida asoratlar rivojlanadi, o'tkir yallig'lanishlar surunkali holatga o'tadi, allergik reaktsiyalar va autoimmun jarayonlar xavfi oshadi.Qanday qilib chekishni tashlash mumkin?
Chekishni tashlash uchun bir necha maslahatlar:- Motivatsiyani toping: sog'liqni yaxshilash yoki pul tejash kabi sabablarni toping.
- Hamfikrlar bilan birlashish: yaqin do'stlar va qarindoshlar bilan birgalikda chekishni tashlash osonroq bo'ladi.
- Joyni tozalash: chekish bilan bog'liq barcha narsalarni uyda olib tashlang.
- Dori vositalaridan foydalanish: nikotin o'rnini bosuvchi terapiyadan foydalaning.
- Qiziqishlarni almashtirish: o'qish, yangiliklarni ko'rish, jismoniy mashqlar bilan shug'ullanish kabi foydali ishlar bilan chekishni almashtiring.
- O'rnini bosish: konfetlar, yong'oqlar, mevalar bilan og'izni band qilib, sigaretani almashtiring.