Мунтазам равишда менга янги оналар мурожаат қилишади, уларда янги туғилган чақалоқдан сўнг юзага келган эмоционал бошбошдоқлик ҳукм суради. "Менга оғир" — деб айтишади улар. Ваҳоланки, мен уларнинг елкасига тушган тошни ҳис қилгандек бўламан.
Физик оғирлик ва ёлғизлик
Жисмонан қийин бўлишидан ташқари (ухламаган ҳолат, ўзинг учун вақт йўқлиги, чақалоқнинг мунтазам йиғлаши...), яқинлар ва дўстлар томонидан қўллаб-қувватлаш йўқдек. Қўллаб-қувватлашдан ташқари, баъзан шундай гаплар айтишадики, уларни ҳиссиётга ва ноумидликка олиб келади: “қандай бўлишини ўйлагандинг? Ўзинг шу йўлни танлагансан-ку”. Ёки: “Ҳа, менда ҳам чақалоқ тинмасдан йиғларди, ҳеч нарса йўқ, тирик қолдим, сен ҳам ёлғиз эмассан”.
Ҳаётдаги рўйхат ва тайёргарликка қарамай қийинчиликлар
Шундай гаплардан кейин, ҳақиқатан ҳам йиғлагинг келади, чунки бундай бўлишини истамагандим ва ҳеч ким ҳам бундай бўлишини тасаввур қилмаган. Энди шундан азият чекишим керакми? Мисол учун, дарёда чўмилишга бориш истаги билан боғланади. Биз сузамиз, ҳордиқ оламиз, баҳраманд бўламиз деб кутамиз, аммо дарёда тимсоҳ пайдо бўлади, оёғингиз тутиб қолади ва момоқалдироқ бошланади.
Янги оналарга қўллаб-қувватлаш зарурлиги
Шундай экан, декретдаги аёлларни зикрлар ёки жавобгарлик ҳиссига чақириш ўрнига, уларни қўллаб-қувватлашга чақиришни истардим. Баъзан ўзига оғир эканини тан олиш ҳам қийин бўлади, чунки ҳеч кимга ўхшаб кетмасдан "мен енголмаяпман" дейиш ҳам оғир. Қучоқлаб, ёрдам таклиф қилинг, кўпинча аёлларга ўзини кучсиз ҳис қилганини билдириш, қалбини тўкиш керак бўлади.
Ҳурмат ва эътироф зарурлиги
Ёрдам беришдан аввал, уларнинг меҳнатига ҳеч қандай баҳосиз эътироф қилинг — ҳақиқатдан ҳам сенинг меҳнатинг жуда оғир, дам олиш, тўлиқ миннатдорлик ва тиббий таътилларсиз. Сизга қандай ёрдам беришим мумкин?
Ҳар бир аёл учун индивидуал қийинчиликлар
Бу ростдан ҳам жуда оғир бўлиши мумкин, "барча шуни босиб ўтди", "аввал даштда туғишган" каби гапларга қарамасдан. Ҳамма одамлар ҳар хил, гормонлар турлича таъсир қилади, ҳомиладорлик ва туғиш жараёни турлича кечади, туғишдан кейинги ҳаёт ҳақидаги тасаввурлар ва воқелик билан тўқнашиш ҳам турлича. Ҳаммаси жуда ҳам индивидуал. Туғруқдан кейинги депрессия эса бекорчиликдан эмас.
Физик оғирлик ва ёлғизлик
Жисмонан қийин бўлишидан ташқари (ухламаган ҳолат, ўзинг учун вақт йўқлиги, чақалоқнинг мунтазам йиғлаши...), яқинлар ва дўстлар томонидан қўллаб-қувватлаш йўқдек. Қўллаб-қувватлашдан ташқари, баъзан шундай гаплар айтишадики, уларни ҳиссиётга ва ноумидликка олиб келади: “қандай бўлишини ўйлагандинг? Ўзинг шу йўлни танлагансан-ку”. Ёки: “Ҳа, менда ҳам чақалоқ тинмасдан йиғларди, ҳеч нарса йўқ, тирик қолдим, сен ҳам ёлғиз эмассан”.
Ҳаётдаги рўйхат ва тайёргарликка қарамай қийинчиликлар
Шундай гаплардан кейин, ҳақиқатан ҳам йиғлагинг келади, чунки бундай бўлишини истамагандим ва ҳеч ким ҳам бундай бўлишини тасаввур қилмаган. Энди шундан азият чекишим керакми? Мисол учун, дарёда чўмилишга бориш истаги билан боғланади. Биз сузамиз, ҳордиқ оламиз, баҳраманд бўламиз деб кутамиз, аммо дарёда тимсоҳ пайдо бўлади, оёғингиз тутиб қолади ва момоқалдироқ бошланади.
Янги оналарга қўллаб-қувватлаш зарурлиги
Шундай экан, декретдаги аёлларни зикрлар ёки жавобгарлик ҳиссига чақириш ўрнига, уларни қўллаб-қувватлашга чақиришни истардим. Баъзан ўзига оғир эканини тан олиш ҳам қийин бўлади, чунки ҳеч кимга ўхшаб кетмасдан "мен енголмаяпман" дейиш ҳам оғир. Қучоқлаб, ёрдам таклиф қилинг, кўпинча аёлларга ўзини кучсиз ҳис қилганини билдириш, қалбини тўкиш керак бўлади.
Ҳурмат ва эътироф зарурлиги
Ёрдам беришдан аввал, уларнинг меҳнатига ҳеч қандай баҳосиз эътироф қилинг — ҳақиқатдан ҳам сенинг меҳнатинг жуда оғир, дам олиш, тўлиқ миннатдорлик ва тиббий таътилларсиз. Сизга қандай ёрдам беришим мумкин?
Ҳар бир аёл учун индивидуал қийинчиликлар
Бу ростдан ҳам жуда оғир бўлиши мумкин, "барча шуни босиб ўтди", "аввал даштда туғишган" каби гапларга қарамасдан. Ҳамма одамлар ҳар хил, гормонлар турлича таъсир қилади, ҳомиладорлик ва туғиш жараёни турлича кечади, туғишдан кейинги ҳаёт ҳақидаги тасаввурлар ва воқелик билан тўқнашиш ҳам турлича. Ҳаммаси жуда ҳам индивидуал. Туғруқдан кейинги депрессия эса бекорчиликдан эмас.