Депрессия ва куз: кайфиятни қандай яхшилаш мумкин?

Фасллар алмашинуви барча тирик организмларга ўз таъсирини кўрсатиши аниқ ва батафсил тушунтиришни талаб қилмайди. Бироқ, инсонлар учун бу таъсир ўзгача аҳамият касб этади, чунки инсон жамият томонидан ташқи муҳит ўзгаришларига камроқ боғлиқ бўлиб, ҳаётини давом эттиришда эволюциясини мустақил равишда олиб бормоқда.

Куз ва унинг руҳиятга таъсири​

Баъзи инсонлар учун куз фасли хотиржамлик ва бахт-саодат манбаи бўлиб, ёрқин ранглар, чай ичиш ёки уй қуёшида ёқимли дам олиш билан боғлиқ бўлади. Аммо кўпчилик учун куз фасли меланхолия, кайфият тушиши ва ҳатто депрессия фаслидир.

Куз ва депрессия​

Куз фасли хавотир ва депрессияни кучайтирувчи триггерга айланиши мумкин. Қисқа кунлар, иссиқ кунлар тугаши ва фаол ёзнинг якунланиши инсонда хавотир ва номаълумлик ҳиссини келтириб чиқаради. Қуёш нурларининг камайиши серотонин — кайфиятни бошқарувчи гормоннинг камайишига олиб келади.

Кузги депрессия симптомлари:​

1. Доимий чарчоқ. Инсон, ҳатто дам олгандан кейин ҳам ўзини чарчаган ҳис қилиши мумкин.
2. Уйқусизлик ёки уйқучанлик. Уйқу бузилиши, уйқуга кетиш қийинлиги ёки узоқ ухлашга мойиллик.
3. Севимли машғулотларга қизиқишнинг йўқолиши. Илгари хурсандлик келтирган машғулотлар энди зерикарли ва нолойиқ туюлиши мумкин.
4. Ялғизлик ва ажралиб қолиш. Жамиятдан узоқлашиш ва ўзини ёлғиз қолишга интилиш.
5. Доимий ғам ва оҷизлик ҳисси. Олам фақат салбий ҳислар орқали қабул қилинади, бу одатий ҳолатга қайтишни қийинлаштиради.

Кузги депрессияга қарши қандай курашиш мумкин?​

1. Қуёш нурига чиқинг. Қуёшли кунларда кўпроқ кўчага чиқишга ҳаракат қилинг. Ҳатто қисқа сайр ҳам кайфиятни яхшилаши мумкин.
2. Жисмоний фаолият. Мунтазам машқлар ёки сайрлар танани эндорфин — бахт гормони ишлаб чиқаришга ёрдам беради.
3. Ижтимоий қўллаб-қувватлаш. Яқинлар ва дўстлар билан мулоқот қилиш стрессни енгиллаштиради ва кайфиятни кўтаради.
4. Тўғри овқатланиш. Рационга витамин ва минералларга бой маҳсулотларни қўшиш, руҳий соғлиқни қўллаб-қувватлайди.
5. Ёрдам сўрашдан тортинманг. Агар депрессия симптомлари давом этса, мутахассисга мурожаат қилишдан қўрқманг. Психотерапия ва доривор даволаниш депрессияга қарши курашда катта ёрдам беради.

Қўллаб-қувватлашнинг аҳамияти​

Яқинлар томонидан кўрсатилган қўллаб-қувватлаш даволаниш жараёнида муҳим роль ўйнайди. Депрессияни бошдан кечираётган инсонни тингланг, унга ёрдам таклиф қилинг ва сабрли бўлинг.

Кузги депрессия — жиддий ҳолат бўлиб, унга эътибор ва ғамхўрлик зарур. Ўз вақтида кўрсатилган ёрдам ва тўғри ёндашув бу фаслни енгиб ўтишга ёрдам беради ва ҳаётнинг хурсандлигини қайтаришга ёрдам беради.