Депрессиянинг симптомлари узоқ вақт давомида ривожланиши мумкин, лекин унинг бошланиши аломатларини илк пайтдаёқ сезиб, чоралар кўриш мумкин. Бу вақтда аралашиб, зарур чораларни кўриш орқали симптомларнинг кучайиб кетишини ва узоқ вақт давомида психотерапия ёки дори-дармонлардан фойдаланиш заруриятини олдини олиш мумкин. Бу нафақат вақт ва маблағларни тежашга, балки депрессиянинг оғир босқичларини бошдан кечиришдан сақланишга ҳам ёрдам беради.
Шундай қилиб, депрессиянинг илк белгилари қандай кўриниши мумкин:
Бу белгиларни пайқаш осондек туюлади, аммо амалда уларни сезиш қийин бўлиши мумкин, чунки симптомлар жуда умумий. Ҳар бир белгини эпизодик ҳолда соғлом одамларда ҳам кузатиш мумкин. Бу ҳолатлар шунчаки чарчоқ ёки ҳатто "дангасалик" сифатида қабул қилиниши мумкин.
Нима қилиш мумкин:
Агар мен сиздан: "Оддий ишларингиз билан шуғулланишда қийинчилик сезсангиз, нима қилиш керак?" деб сўрасам, кўпчиликнинг умумий жавоби шундай бўлиши мумкин: "Ўзингизни қўлга олинг ва давом этинг". Бу фикр маълум маънода фойдали бўлиб, ишни йўқотишдан сақлашга ёрдам беради ва болаларга ғамхўрлик қилишга мажбур қилади.
Аммо бошқа бир фикр ҳам мавжуд: "Нима учун қийналаётганимга эътибор қаратинг ва тушунишга ҳаракат қилинг". Бу фикр ўзингизга ғамхўрлик қилиш учун жуда муҳимдир.
Мен биринчи фикрни бутунлай рад қилишга чақирмайман, чунки бу имконсиз. Аммо иккинчи фикрга ҳам вақт ажратишга ҳаракат қилинг, қанча бўлса ҳам ўзингиз учун жой ажратинг.
Шундай қилиб, депрессиянинг илк белгилари қандай кўриниши мумкин:
- Концентрацияни бузилиши (диққатни жамлаш қийин, эсдан чиқиш ҳоллари)
- Чарчоқнинг ортиши
- Либидонинг пасайиши
- Уйқунинг бузилиши
- Илгариги завқ келтирувчи фаолиятлардан завқ олиш имкониятининг йўқолиши
- Айбдорлик ҳисси
- Алкоголга бўлган ҳоҳишнинг ортиши
Бу белгиларни пайқаш осондек туюлади, аммо амалда уларни сезиш қийин бўлиши мумкин, чунки симптомлар жуда умумий. Ҳар бир белгини эпизодик ҳолда соғлом одамларда ҳам кузатиш мумкин. Бу ҳолатлар шунчаки чарчоқ ёки ҳатто "дангасалик" сифатида қабул қилиниши мумкин.
Нима қилиш мумкин:
Агар мен сиздан: "Оддий ишларингиз билан шуғулланишда қийинчилик сезсангиз, нима қилиш керак?" деб сўрасам, кўпчиликнинг умумий жавоби шундай бўлиши мумкин: "Ўзингизни қўлга олинг ва давом этинг". Бу фикр маълум маънода фойдали бўлиб, ишни йўқотишдан сақлашга ёрдам беради ва болаларга ғамхўрлик қилишга мажбур қилади.
Аммо бошқа бир фикр ҳам мавжуд: "Нима учун қийналаётганимга эътибор қаратинг ва тушунишга ҳаракат қилинг". Бу фикр ўзингизга ғамхўрлик қилиш учун жуда муҳимдир.
Мен биринчи фикрни бутунлай рад қилишга чақирмайман, чунки бу имконсиз. Аммо иккинчи фикрга ҳам вақт ажратишга ҳаракат қилинг, қанча бўлса ҳам ўзингиз учун жой ажратинг.
