Доим бошқаларга маъқул келишга интилиш: Нима бизни ўзимиз бўлишдан тўсади?

Ҳар биримиз бир пайт бошқаларнинг биз ҳақимизда нима ўйлашини ўйлаб, ўзимизни чеклаб қўйганмиз. Масалан, сиз ижодийроқ ишга ўтишни ўйлайсиз, лекин дарҳол ўйлайсиз: "Бу қарорга ота-онам ёки ҳамкасбларим қандай муносабатда бўлади?"

Ёки ишхонада: ортиқча вазифаларни бажариб, доим ёрдамга тайёр эканлигингизни кўрсатишга уриниб, ўз эҳтиёжларингизни четга сурасиз. Бу эса чарчоқ ва ноқулайликка олиб келади.

Агар ҳар бир қадамингиз бошқаларнинг баҳосига боғлиқ бўлса, ўзингизнинг ҳақиқий истакларингиздан узоқлашишингиз мумкин. Қандай қилиб бу доирадан чиқиш ва ҳақиқий эркинликни ҳис қилиш мумкин?

Бошқалар фикрига боғлиқ бўлишнинг сабаблари​

Биз бошқаларнинг фикрига ортиқча эътибор қаратишимизнинг асосий сабаблари қуйидагилардир:

1. "Мени мақташмаса, демак мен яхши эмасман."​

Масалан, сиз ажойиб тақдимот тайёрлайсиз, лекин ҳеч ким миннатдорчилик билдирмайди. Сиз эса ўзингиздан қониқиш ўрнига, шубҳалана бошлайсиз: "Эҳтимол, яхши чиқмаганман." Бу нотўғри фикрлаш натижасидир.

2. "Мукаммал бўлишим керак, акс ҳолда мени қадрига етилмайди."​

Бу фикр сизни доимий равишда ўзингизни ошириб кўрсатишга мажбур қилади. Мисол учун, бир вазифани жуда узоқ вақт давомида бажарасиз, чунки ҳамма нарса идеал бўлишини хоҳлайсиз. Бироқ, бу ҳар доим ҳам ҳурматга олиб келмайди.

3. "Агар мени кўрмасалар, демак мен муваффақиятсизман."​

Бу кўпинча ишдаги вазиятларда намоён бўлади. Масалан, сиз фикрингизни билдиргансиз, лекин ҳеч ким жавоб бермайди. Сиз эса дарҳол: "Ҳеч ким менинг ғоямни қадрламади," деб хулоса қиласиз.

4. "Ўз қадр-қимматимни исботлашим керак."​

Кўпчилик ўзини ҳурмат қилишларини кўрсатиш учун ташқи кўринишига ёки турмуш тарзига эътибор қаратади. Масалан, қимматбаҳо аксессуар сотиб олиш ёки машҳур ресторанда кечки овқат қилиш — фақат бошқаларнинг баҳосига эга бўлиш учун.

Бошқалар фикридан қандай қутулиш мумкин?​

1. Ўз истакларингизни аниқланг. Ўзингиздан сўранг: "Мен нимани хоҳлайман?" Бу савол сизни ҳақиқий истакларингизга яқинлаштиради.
2. Қарор қабул қилишда мустақил бўлинг. Агар сизни ноқулай қиладиган вазият бўлса, биринчи навбатда "йўқ" дейишга ҳаракат қилинг.
3. Ўз ҳиссиётларингизни қабул қилинг. Рад этиш ёки танқид сизни хижолат қилишга йўл қўйманг. Бу ҳис-туйғулар вақтинчалик эканлигини эслаб туринг.
4. Ўз қадриятларингизни аниқланг. Ўз ҳаётингизни ўзингиз учун муҳим бўлган қадриятларга асосланг. Масалан, ижодий ўсиш ёки соғлом турмуш тарзини биринчи ўринга қўйинг.

Бу йўл сизга ҳар куни ўзингизга ишончли бўлишга ёрдам беради ва ўз қадриятларингизга асосланган ҳаёт кечиришга имкон беради. Агар мустақил равишда ўз устуворликларингиз ва қадриятларингизни тушуниш қийин бўлса, психолог билан ишлаш ишончли ёрдамчи бўлади.

 

[Nigora]

Бошқаларнинг фикрига қарамлик жиҳатидан қулфланган бўлиш ҳақиқатдан ҳам кўпчилик учун қийинчилик туғдириб, инсонни ўз хаёли ва истакларидан узоқлаштиради. Аммо, биз ўзимиз учун мақбул йўлларни аниқлаб, шу қулликдан чиқиб, эркинликка интилишимиз мумкин. Бунинг учун қуйидаги принципларга амал қилишимиз мумкин:

1. Шахсий истакларни аниқлаш: Ўзингиздан, ҳақиқатан нимани хоҳлайсизлигингизни сўранг. Бу ўз йўлингизни белгилашга ёрдам беради ва бошқаларнинг фикрига боғлиқликдан қутулиш йўлини очади.

2. Иқдисодий қарарлар қабул қилиш: Муҳим бўлган қарорларни ўз мустақил арзларингизга мувофиқ равишда қабул қилишга ўрганинг. Бу қарорларда ўз хоҳишларингиз ва эҳтиёжларингизни биринчи ўринга қўйиш муҳим.

3. Эмоцияларини қабул қилиш ва улга бериш: Танқид ва рад этиш каби тажрибаларни қабул қилиш, уларнинг вақтинчалик эканлигини англаш имконини яратади. Ҳар қандай хис-туйғу келиб кетиши мумкинлигини тушунинг.

4. Шахсий қадриятларини аниқлаш: Ўз қадриятларингизни аниқлаган ҳолда ҳаётингизни ўз талабларингизга мувофиқ қура бошланг. Ижодкорлик, соғлиқ ёки бошқа муҳим қадриятлар сизнинг йўналишингиз бўлсин.

Бу қадриятларни ўзлаштириб, ҳар куни ўзингизга янада ишончли, мустақил ва қониқарли ҳаёт кечиришингиз мумкин. Агар сизга мустақил қарор қабул қилиш қийин бўлса ёки ўз устуворликларингизни яхши тушунмаётган бўлсангиз, психолог билан маслаҳатлашиш муҳим қадам бўлиши мумкин. Улар сизга ушбу жараёнда кўмак беради.