Эркаклар депрессияси. Нима қилиш керак?

Депрессия — бу ҳар қандай ёшдаги ва жинсдаги инсонларга таъсир кўрсатиши мумкин бўлган энг мураккаб руҳий касалликлардан бири. Бироқ, эркаклар депрессиясининг ўзига хос хусусиятлари кўпинча жамиятдаги стереотиплар туфайли кўздан қочади ёки нотўғри тушунилади. Эркаклардаги депрессия нафақат ғамгинлик ёки апатия кўринишида, балки жисмоний аломатлар, тажовузкорлик ва ўз-ўзини йўқ қилишга мойиллик орқали ҳам намоён бўлиши мумкин. Шу сабабли, уни аниқлаш ва бундай вазиятда нима қилишни билиш жуда муҳим.

Нима учун эркаклар депрессияси кўздан қочади?​

1. Эркаклик ҳақидаги стереотиплар
   Жамиятда эркаклар ўз ҳис-туйғуларини яшириши, «кучли» бўлиши керак деган тасаввур бор. Бу ҳолат ёрдам сўрашга қийинчилик туғдиради.
2. Ноанъанавий аломатлар
   Эркаклар депрессияси кўпинча ғамгинлик ёки апатия эмас, балки асабийлик, тажовуз ёки жисмоний оғриқлар кўринишида бўлади.
3. Муаммоларни инкор қилиш
   Эркаклар доимий чарчоқ, уйқусизлик ёки асабийликни нормал ҳолат деб қабул қилиши мумкин, бу эса касалликни эрта босқичда аниқлашга халақит беради.

Эркакларда депрессияни қандай аниқлаш мумкин?​

Руҳий аломатлар:​

• Доимий асабийлик ва аччиқланиш.
• Ҳаётга қизиқишнинг йўқолиши.
• Қарор қабул қилишда қийинчилик.
• Бўшлиқ ва бемаънилик ҳисси.
• Ўз жонига қасд қилиш ҳақидаги фикрлар.

Жисмоний аломатлар:​

• Доимий чарчоқ, уйқусизлик.
• Иштаҳанинг йўқолиши ёки ортиб кетиши.
• Сабабсиз бош оғриқлари ёки мушакларда оғриқ.

Ҳаракатлардаги ўзгаришлар:​

• Ёпиқлик, яқинлар билан мулоқотдан қочиш.
• Асабийлик, асабий ҳолларда нотўғри муносабат.
• Спиртли ичимлик ёки наркотик моддаларга мойиллик.

Нима қилиш керак?​

Бу биринчи ва энг муҳим қадам.

• Психотерапия: ҳис-туйғуларни тушуниш ва уларни бошқаришга ёрдам беради.
• Дорилар: оғир ҳолларда антидепрессантлар тавсия этилиши мумкин.
• 
  
• Ишончли муҳит яратинг, ҳукм қилманг.
• Даволанишнинг зарурлигини эслатинг, лекин босим ўтказманг.
• Доимий жисмоний машқлар.
• Соғлом овқатланиш ва етарли уйқу.
• Сайр қилиш, йога ва медитация.
• Яқинлар билан очиқ суҳбатлар изоляция ҳиссини енгишга ёрдам беради.
• Агар кимдир ўз жонига қасд қилиш ҳақида гапирса, зудлик билан тиббий ёрдамга мурожаат қилинг.

Хулоса​

Эркакларда депрессия — бу жиддий ҳолат бўлиб, эътибор ва ёрдам талаб қилади. Муаммони тан олиш, профессионал ёрдамга мурожаат қилиш ва яқинларнинг қўллаб-қувватлаши касалликни енгишда муҳим аҳамиятга эга. Эркаклар ўз руҳий соғлиғи ҳақида қайғуриши, ёрдам сўрашдан қўрқмаслиги лозим. Бу кучсизлик эмас, аксинча, ҳаёт сифатини яхшилашнинг мустаҳкам қадами ҳисобланади.

 

[Nigora]

Эркакларда депрессияни аниқлаш ва унга ёрдам беришдаги қийинчиликлар, керакли ёндашувларни талаб қилади. Эркакларга психологик ёрдам кўрсатишда асосий мақсад — уларнинг ҳис-туйғуларини очиш ва руҳий тўсиқларни енгиб ўтишга ёрдам беришдир. Ҳис-туйғуларини тушуниш ва қабул қилиш, уларни бошқаришда турли психотерапия усуллари, жумладан, когнитив-мулоҳазавий терапия ёрдам бера олади.

Энг муҳими, эркакларнинг стресс ва депрессияни қабул қилишда руҳий ёрдам ва қўллаб-қувватлайдиган муҳитга эга бўлишлари керак. Яқинлари тарафидан танқид ёки ҳавотирсиз муҳит яратиш уларнинг ёрдам сўрашини енгиллаштиради. Шунингдек, жисмоний фаолият, соғлом овқатланиш ва ижтимоий алоқа ҳам жуда муҳимдир.

Агар касалликнинг белгиларини кўрсангиз, ундай ҳолатларда профессионал ёрдам сўрашдан қўрқманг. Биргаликда тўғри чораларни кўриш орқали депрессияни енгиш мумкин.