G'azab Odamlar Orasidagi Masofani Oshiradimi?

Henrik Senkevich bir vaqtlar aytgan: "Dard, xuddi sevgi kabi, unga qaratilgan shaxsning yaqinligini talab qiladi." Ushbu maqolada g'azab va uning munosabatlarga ta'siri haqida gaplashamiz.

Ko'pincha odamlar g'azab va noroziliklarini bildirishdan qo'rqishadi. Buning ortida turli qo'rquvlar yotadi:

• Notanish bo'lish qo'rquvi;
• Javob tajovuzini olish qo'rquvi;
• Aloqaning uzilishi qo'rquvi;
• Hamkorning buni ko'tara olmasligi qo'rquvi.

Bu qo'rquvlarni tushunaman va o'zim ham ulardan xoli emasman. Biz uchun muhim bo'lgan odamlarni yo'qotish qo'rquvi juda qo'rqinchli bo'lishi mumkin. Ammo maqolaning savoliga aniq javob yo'q. Shunday bo'lsa-da, his-tuyg'ularimizni yashirish va ularni munosabatlarga kiritmaslik, munosabatlarni formal va sovuq qiladi. Hayot hissiyotlar, kutishlar, qayg'u, quvonch, norozilik, bezovtalik va quvonchdan iboratdir. Manfiy his-tuyg'ularni yashirish, hayotimizning bir qismini yashirishdir va bu o'z navbatida munosabatlarda tushunmovchilik va yolg'onchilikka olib keladi.

Bir hikoya orqali tushuntiraman. Bir juftlik 25 yil birga yashagan. Har doim ayol eriga nonushtada suli kashasini tayyorlar edi, er esa doimo unga rahmat aytar va oshpazlik mahoratini maqtar edi. Ammo er aslida suli kashasini yomon ko'rar edi, lekin ayolini xafa qilishni istamas edi. 25 yil o'tgach, u chiday olmay, buni ochiq aytdi. Ayol esa hayratda qoldi: "Sen doim rahmat aytarding va mazali deb aytarding." Hayotda ham ko'pincha shunday bo'ladi. Kimdir noroziligini bildirmaydi, boshqa esa bu haqida bilmaydi. Norozilik va g'azabga haqqi yo'qdek his qiladi.

G'azab yoki norozilikning o'zi muammo emas. Muammo ularni qanday ifodalashni bilmasligimizda. Mana bu qoidalarni o'rgansak, munosabatlarni yaxshilash mumkin:

• Hissiyotlarimizni "Men" so'zlari bilan ifodalash, ayblamaslik;
• O'zimizni tushunish va boshqa odamlarning niyatini aniqlash;
• Boshqalarni eshitishni bilish, o'zimizni oqlamaslik;
• Ochiq gaplashish, manipulyatsiya qilmaslik;
• Hissiyotlarni inkor qilmaslik, ularni to'g'ri ifodalash;
• Hamkorimizni minnatdor bo'lish;
• G'azabni manbasida ifodalash, boshqalarga o'tkazmaslik;
• Hamkorimizni ayblamaslik va tanqid qilmaslik.

Hissiyotlarni boshqarish mumkin emas. Biz g'azablanmaslikka qaror qila olmaymiz, lekin quyidagilarni qilamiz:

• Hissiyotlarni payqash;
• Ularni tushunishga harakat qilish;
• Ularni to'g'ri va o'z vaqtida ifodalash.

Hissiyotlarni to'g'ri ifodalash, munosabatlarda yaqinlikni oshiradi va boshqalar tomonidan yaxshi tushunilishimizni ta'minlaydi. Shunday qilib, biz munosabatlarimizda chinakam yaqinlik va hurmatni oshirishimiz mumkin.