G'azabning psixologiyasi oldindan kelib chiqqan va ko'plab tadqiqotchilar tomonidan o'rganilgan bir mavzu.G'azab, insonlar orasidagi keskin emotsiyalardan biri bo'lib, turli sabablarga bog'liq ravishda chiqib keladi. G'azabning insonlar o'rtasidagi o'zgartiruvchan xatti-harakatlarining asosiy sabablari va ularning inson psixologiyasiga ta'siri quyidagi ko'rinishda ko'zga tashlanishi mumkin:
Biologik sabablar: G'azabning biologik asoslari mavjud bo'lishi mumkin. Ba'zi kishilarda g'azab tufayli adrenalin va kortizol konsentratsiyasi oshishi mumkin.Bu esa fiziksel reaksiyalarni oshirib, g'azabning ko'proq zaharlanishiga olib kelishi mumkin.
O'rganilgan muhit: Insonlar g'azabga olib kelishadi ya'ni g'azabning kelib chiqishi o'rganilgan muhit, ya'ni oilaviy, do'stoniy, ish va umumiy muhit tajribalariga bog'liq bo'lishi mumkin.Masalan, g'azab kengayishi qat'iy kimsalar, g'azab yaratuvchilar yoki egoistlar bilan bog'liq bo'lishi mumkin.
Tuyg'ular va qobiliyatlar: Har bir insonning tuyg'ulari va qobiliyatlari farq qiladi. Ba'zi kishilar kuchli his va emotsiyalarga ega bo'lishadi, shuningdek, ba'zi kishilar esa kuchli hislarni boshqarishda kuchsiz bo'lishadi.Bu esa g'azabni kuchayishiga olib keladi.
O'zni baholash va g'azabni boshqarish qobiliyati: Insonlar o'zlariga va dunyoqarashlariga baho berish usullarida farq qiladi.G'azabni boshqarish qobiliyati yaxshi bo'lgan kishilar o'zlarini va o'zaro munosabatlarni yaxshi boshqarishlari mumkin, bu esa ularning g'azabni kontrol qilishlariga yordam beradi.
G'azabning inson psixologiyasiga ta'siri juda kengdir:
Fiziksel va tuyg'ularning sohaga to'g'ri ta'sir qilishi: G'azab o'zgaruvchan reaksiyalarni oshirishi mumkin, jumladan, qand oqimining o'sishi, tug'ilganlikda hosil bo'lgan tuyg'ularni kuchaytirishi mumkin.
Munosabatlar va oilaviy aloqalar: G'azab o'zgartiruvchan harakatlari bilan, odamlar o'rtasidagi munosabatlarni buzishi, oilaviy aloqalariga zarar ko'rsatishi mumkin.
Suhbat tizimi va ish faoliyati: G'azabning o'zgartiruvchan xatti-harakatlari odamlarning ish faoliyatiga va suhbat tizimiga ta'sir qilishi mumkin.Misol uchun, ishdagi yaxshi hamkorlikni buzishi mumkin.
Bular bilan birga, g'azabning inson psixologiyasiga keng ta'siri bor va bu mavzuda ko'plab tadqiqotlar olib borilmoqda.Maqsad insonlarga g'azabni boshqarish va uning xatti-harakatlarini tushuntirishdir.
Biologik sabablar: G'azabning biologik asoslari mavjud bo'lishi mumkin. Ba'zi kishilarda g'azab tufayli adrenalin va kortizol konsentratsiyasi oshishi mumkin.Bu esa fiziksel reaksiyalarni oshirib, g'azabning ko'proq zaharlanishiga olib kelishi mumkin.
O'rganilgan muhit: Insonlar g'azabga olib kelishadi ya'ni g'azabning kelib chiqishi o'rganilgan muhit, ya'ni oilaviy, do'stoniy, ish va umumiy muhit tajribalariga bog'liq bo'lishi mumkin.Masalan, g'azab kengayishi qat'iy kimsalar, g'azab yaratuvchilar yoki egoistlar bilan bog'liq bo'lishi mumkin.
Tuyg'ular va qobiliyatlar: Har bir insonning tuyg'ulari va qobiliyatlari farq qiladi. Ba'zi kishilar kuchli his va emotsiyalarga ega bo'lishadi, shuningdek, ba'zi kishilar esa kuchli hislarni boshqarishda kuchsiz bo'lishadi.Bu esa g'azabni kuchayishiga olib keladi.
O'zni baholash va g'azabni boshqarish qobiliyati: Insonlar o'zlariga va dunyoqarashlariga baho berish usullarida farq qiladi.G'azabni boshqarish qobiliyati yaxshi bo'lgan kishilar o'zlarini va o'zaro munosabatlarni yaxshi boshqarishlari mumkin, bu esa ularning g'azabni kontrol qilishlariga yordam beradi.
G'azabning inson psixologiyasiga ta'siri juda kengdir:
Fiziksel va tuyg'ularning sohaga to'g'ri ta'sir qilishi: G'azab o'zgaruvchan reaksiyalarni oshirishi mumkin, jumladan, qand oqimining o'sishi, tug'ilganlikda hosil bo'lgan tuyg'ularni kuchaytirishi mumkin.
Munosabatlar va oilaviy aloqalar: G'azab o'zgartiruvchan harakatlari bilan, odamlar o'rtasidagi munosabatlarni buzishi, oilaviy aloqalariga zarar ko'rsatishi mumkin.
Suhbat tizimi va ish faoliyati: G'azabning o'zgartiruvchan xatti-harakatlari odamlarning ish faoliyatiga va suhbat tizimiga ta'sir qilishi mumkin.Misol uchun, ishdagi yaxshi hamkorlikni buzishi mumkin.
Bular bilan birga, g'azabning inson psixologiyasiga keng ta'siri bor va bu mavzuda ko'plab tadqiqotlar olib borilmoqda.Maqsad insonlarga g'azabni boshqarish va uning xatti-harakatlarini tushuntirishdir.