Ҳомиладорликка оид муаммолар билан боғлиқ психологик ишларнинг бешинчи ҳафтасида ҳомиладорлик юзага келиши кутилмаган ҳолат эмас. Бу дастлаб мени ҳайратда қолдирган бўлса-да, вақт ўтиши билан шунга қатъий ишонч ҳосил қилдимки, психологик қарашларни чуқур ўрганиш, хотиржамлик, ишонч ҳиссини ошириш ва қўрқув ва шубҳаларни камайтириш туғилиш эҳтимолини оширади.
Салбий ҳиссий кечинмалар (кайфиятнинг пасайиши, доимий стресс) таъсирида аёл организмида гормонлар дисбаланси содир бўлади. Бу ҳолат овариё стимуляцияси, табиий ҳомиладорлик ва ЭКО натижаларига салбий таъсир кўрсатиши мумкин. Шунинг учун психологик омил бепуштлик муаммосининг асоси бўладими ёки физиологик сабаблар устунми, руҳий ҳолат билан ишлаш муҳим.
Салбий ниятлар мисоллари:
Салбий ҳиссий кечинмалар (кайфиятнинг пасайиши, доимий стресс) таъсирида аёл организмида гормонлар дисбаланси содир бўлади. Бу ҳолат овариё стимуляцияси, табиий ҳомиладорлик ва ЭКО натижаларига салбий таъсир кўрсатиши мумкин. Шунинг учун психологик омил бепуштлик муаммосининг асоси бўладими ёки физиологик сабаблар устунми, руҳий ҳолат билан ишлаш муҳим.
Асосий тўсиқчи усуллар
Салбий сабабларга асосланган фарзанд кўриш истаги, оналик соҳасидаги қўрқувлар (ҳомиладорлик, туғруқ, ресурслар тугаб қолиши), оилавий ва наслий дастурлар, қайта ўрганиш зарурати, муҳит барқарорлиги билан боғлиқ масалалар, шерик билан муносабатлар каби бир нечта ўзига хос усуллар мавжуд.Салбий сабабларга асосланган фарзанд кўриш истаги
Болани дунёга келтиришдаги мотивлар икки хилга бўлинади: конструктив (яхши ният) ва деструктив (салбий ният).Салбий ниятлар мисоллари:
- Болани ижтимоий ёки қариндошлар босимидан қочиш йўли сифатида кўриш: "Барчада фарзанд бор, менда ҳам бўлиши керак", "Барча бу вазиятдан хурсанд бўлиши керак".
- Болани ёлғизликдан қутқарувчи восита сифатида кўриш: "Менга яқин жон керак", "Барча севгимни кимга бағишлайман?".
- Болани ўзини баҳолаш ёки ҳаётий вазиятни яхшилаш йўли сифатида кўриш: "Ўзимни тўлақонли аёл сифатида ҳис қилишни хоҳлайман", "Фарзанд туғилишимни амалга оширишга ёрдам беради".
- "Янги жон дунёга келтиришни истайман."
- "Фарзандимга меҳр ва ғамхўрлик кўрсатиш учун оналикни хоҳлайман."
- "Ўзаро севгимизни мустахкамлаш учун боламиз бўлишини хоҳлаймиз."
Оналик соҳасидаги қўрқувлар
Психологик қўрқувларни енгиш муҳим, энг кўп учрайдиганлари:- Касал фарзанд туғиш қўрқуви: "Болам ногирон бўлиб қолиши мумкин", "Мен бунақа вазиятга чидамайман".
- Фарзандни йўқотиш қўрқуви: "Буни яна кўтара олмайман".
- Ресурсларнинг етарли эмаслиги қўрқуви: "Етарли маблағ бўлмайди", "Жисмоний кучим етмайди".
- Мустақилликни йўқотиш қўрқуви: ҳомиладорликда тез-тез учрайди.
Оилавий ва наслий дастурлар
Ушбу дастурлар оилавий шароитлар таъсирида пайдо бўлган бўлиши мумкин, масалан:- Ўтмишда болалар билан боғлиқ мураккаб шароитлар бўлиши.
- Ўзи ёки шериги билан боғлиқ низолар.
- Оилада фарзанд туғилиши тақиқланган ҳолатлар.