Hijolatlik va madaniyatning bizning shaxsiyatimizni shakllantirishdagi roli

Hijolatlik va madaniyat o'zaro bog'liq, chunki jamiyat me'yorlari ham bizning xatti-harakatlarimizga katta ta'sir ko'rsatadi. Hijolatlik tushunchasi ko'pincha noto'g'ri tushuniladi, ko'pchilik uni faqat aybdorlik yoki afsus bilan bog'laydi. Biroq, hijolatlik boshqalar tomonidan hukm qilinish yoki rad etilish qo'rquvidan kelib chiqadigan deb ham hisoblanadi.

Hijolatlik kuchli bo'lgan madaniyatlarda, odamlar ijtimoiy me'yorlarga moslashish va individuallikdan qochishga ko'proq moyil. Hijolatlik "fokus"da bo'lgani uchun, odamlar izolyatsiya qilinishdan yoki ijtimoiy mavqeini yo'qotishdan qo'rqishadi. Bunga qarama-qarshi bo'lgan madaniyatlar, aybdorlikni ta'kidlaydiganlar, ichki axloqiy standartlarga e'tibor qaratadi, bu erda odamlar o'z xatti-harakatlari uchun pushaymonlikni his qilishadi.

Hijolatlikning o'z-o'zini baholash (самооценка) va shaxsiy chegaralarga (личные границы) ta'siri​

Hijolatlik odamning o'z-o'zini baholashiga va shaxsiy chegaralariga katta ta'sir ko'rsatadi. Doimiy hijolat his qiladigan odamlar o'zlarini qadrsiz, ojiz va ahamiyatsiz deb bilishlari mumkin. Bu esa ichki dialogni o'z-o'zini tanqid qilish va salbiy fikrlar bilan to'ldirib, o'z-o'zini obro'sizlantirish yanada kuchayadi. Shaxsiy chegaralarni o'rnatish qiyin bo'lib, o'z manfaatlari va ehtiyojlarini himoya qilishga qodir emas bo'lib qoladi .

Ijtimoiy me'yorlarning bizning xatti-harakatlarimizga ta'siri​

Ijtimoiy me'yorlar va qadriyatlar bizning xatti-harakatlarimizga katta ta'sir ko'rsatadi. Masalan, hijolatlik kuchli madaniyatlarida, odamlar ijtimoiy me'yorlarga moslashish va deviyantlikdan qochishga ko'proq moyil. Bu jamiyatlarda ijtimoiy bosim va tanqid odamlarni guruhning me'yorlariga moslashishga majbur qiladi. Buning aksi, aybdorlik madaniyatlarida odamlar ko'proq o'z axloqiy me'yorlari va qadriyatlarini ustun qo'yishga moyil bo'lishadi, chunki bu jamiyatlarda individual mas'uliyat va xatolarni tuzatish zarurligi ta'kidlanadi.