Ichimizdagi yolg‘onchi. Yolg‘onchi sindromi nima va uni qanday yengish mumkin?

Yolg‘onchi sindromi - bu odam o‘z yutuqlarini asossiz ravishda noloyiq deb hisoblaganida, o‘zini aldovchi sifatida fosh bo‘lishidan qo‘rqqanida va o‘z malakasiga ishonmayotganida yuzaga keladigan holatdir, garchi aniq yutuqlar bo‘lsa ham. Bu hodisa nafaqat ko‘pchilikda uchraydi, balki ularning o‘z-o‘ziga baho berishlariga, motivatsiyasiga va kasbiy rivojlanishlariga jiddiy ta'sir ko‘rsatishi mumkin.

Yolg‘onchi sindromi ko‘pchilik bizni "yolg‘onchilik hissi" yoki "yutuqlardan qoniqmaslik" deb ta’riflay oladigan psixologik holatdir. Bu holat odamning yutuqlarini va malakasini tan olish qobiliyatsizligi bilan tavsiflanadi, hatto aniq muvaffaqiyat belgilari mavjud bo‘lsa ham. Yolg‘onchi sindromi shunchaki past o‘z-o‘zini baholash deb o‘ylanishi mumkin bo‘lsa-da, u psixologik holat va o‘zlikni anglashda chuqur ildizlarga ega.

Bugungi kunda, raqobat va bosim doimo ortib borayotgan dunyoda, yolg‘onchi sindromi tobora keng tarqalgan hodisaga aylanmoqda. O‘z yutuqlarini tan olish qobiliyatsizligi bizning kasb-hunar, shaxsiy hayot va o‘zini anglash imkoniyatlarimizni jiddiy cheklashi mumkin. Ushbu hodisani tushunish va uni yengish strategiyalarini ishlab chiqish jamiyat uchun umuman olganda va har bir kishi uchun muhim bo‘lmoqda.

Yolg‘onchi sindromi nima?

Yolg‘onchi sindromi - bu aniq yutuqlarga qaramay, o‘z qobiliyatlari va yutuqlariga nisbatan ishonchsizlik hissi bilan tavsiflangan psixologik holat. Ushbu sindromdan aziyat chekayotgan odamlar o‘z yutuqlarini kam baholashga moyildirlar, ularni omad, tasodif yoki tashqi sharoitlar bilan bog‘laydilar, o‘z malakalari va harakatlarini tan olish o‘rniga.

Yolg‘onchi sindromi odam doimiy ravishda o‘z qobiliyatlari va yutuqlaridan shubhalanadigan va yutuqlarini tan olish qobiliyatsizligi bilan o‘zini aldovchi yoki yolg‘onchi sifatida his qiladigan psixologik holatdir. Ushbu sindromdan aziyat chekayotgan odamlar hayotning turli sohalarida, masalan, kasb, ta'lim yoki shaxsiy munosabatlarda aniq yutuqlarga ega bo‘lishiga qaramay, o‘zlarini aldovchi yoki yolg‘onchi sifatida his qilishadi, ularni har qanday vaqtda fosh qilishlari mumkin.

Yolg‘onchi sindromini o‘rganish tarixi 1978 yilda psixologlar Polin Klenz va Syuzan Imes tomonidan o‘tkazilgan tadqiqotga borib taqaladi. Ular o‘qishda ajoyib yutuqlarga ega bo‘lgan ayrim talabalarning o‘zlarini soxta va qobiliyatsiz his qilishlarini payqashdi. Ular bu hodisani o‘rganishga bag‘ishlangan tadqiqot o‘tkazdilar va o‘z natijalarini "The Impostor Phenomenon: When Success Makes You Feel Like a Fake" (Yolg‘onchi fenomeni: Muvaffaqiyat sizni o‘zini soxta his qilishingizga olib kelganda) nomli kitobda e'lon qildilar. Ushbu ish ko‘plab olimlar va mutaxassislar e'tiborini tortdi va o‘shandan beri yolg‘onchi sindromi psixologiyada ko‘plab tadqiqotlar mavzusiga aylandi.

Yolg‘onchi sindromining asosiy belgilari va simptomlari quyidagilardan iborat:

1. Doimiy ravishda o‘z malakasidan shubhalanish: Ushbu sindromga chalingan odamlar o‘z qobiliyatlari va ko‘nikmalaridan doimo shubhalanadilar, garchi ularning muvaffaqiyatlari uchun aniq dalillar mavjud bo‘lsa ham.
2. Fosh bo‘lishdan qo‘rqish: Ular yoki u doimiy ravishda atrofdagilar ularning "haqiqiy" qobiliyatsizligi va haqiqiy motivlarini aniqlashlaridan qo‘rqadi, bu esa hurmat va ishonchni yo‘qotishga olib kelishi mumkin.
3. Muvaffaqiyatlarni omadi yoki tasodif bilan bog‘lash: Yolg‘onchi sindromidan aziyat chekayotgan odamlar ko‘pincha o‘z harakatlari va xizmatlarini tan ololmaydilar, o‘z yutuqlarini tashqi omillar, masalan, omad yoki tasodif bilan bog‘lashni afzal ko‘radilar, o‘z harakatlari va xizmatlarini e'tiborsiz qoldiradilar.

Ushbu belgilarning har xil darajada va har xil vaziyatlarda namoyon bo‘lishi mumkin va ular, ayniqsa, raqobat va atrofdagilarning kutishlari yuqori bo‘lgan professional faoliyat yoki ta'lim kontekstida tez-tez uchraydi. Biroq, yolg‘onchi sindromi shaxsiy munosabatlar va o‘z-o‘zini baholashga ham ta'sir qilishi mumkin, bu esa qoniqish va noqulaylik hissiyotini keltirib chiqaradi.

Nega biz o‘zimizni yolg‘onchi sifatida his qilamiz?

Yolg‘onchi sindromining paydo bo‘lishiga olib keladigan bir qator psixologik va sotsiokulturaviy omillar mavjud.

Mana, ulardan ba'zilari:

1. Perfeksionizm va yuqori standartlar: Perfeksionizm va yuqori standartlarga moyil odamlar ko‘pincha haddan tashqari maqsadlar va kutishlar qo‘yadilar. Ular amaliy yoki haqiqatga mos kelmasligi mumkin bo‘lgan idealga intiladilar. Ular ushbu standartlarga 100% mos kelmasa, ular o‘zlarini qandaydir aldovchi deb his qiladilar, garchi ularning yutuqlari hali ham hayratlanarli bo‘lsa ham.
2. Muvaffaqiyatsizlik tajribasi va tanqid: Atrofdagilarning tanqidi yoki tanqidi tajribasi o‘ziga bo‘lgan ishonchni susaytirishi va qobiliyatiga shubha qilish hissini keltirib chiqarishi mumkin. Odamlar o‘zlarini boshqalar va atrofdagilarning kutishlari bilan solishtirishni boshlaydilar, bu esa norozilik va kam baholash hissini kuchaytiradi.
3. Boshqalar bilan solishtirish: Zamonaviy ijtimoiy tarmoqlar va jamiyatda go‘zallik va muvaffaqiyat standartlari odamlarga o‘zlarini doimiy ravishda taqqoslashga olib kelishi mumkin bo‘lgan idealizatsiyalangan obrazlarni yaratishi mumkin, bu esa haqiqatda erishish mumkin emas. Natijada, odam o‘z hayoti juda muvaffaqiyatli va qoniqarli bo‘lsa ham, o‘zini etarli darajada loyiq va malakali his qilmasligi mumkin.
4. Ochilish va zaif bo‘lishdan qo‘rqish: Odamlar ko‘pincha o‘z shubhalari va ishonchsizliklarini ishonch va malaka niqobi orqasida yashiradilar. Ular ochiq va zaif bo‘lishdan qo‘rqadilar, bu ularning obro‘sini buzadi va salbiy reaktsiyalarni keltirib chiqaradi deb o‘ylaydilar.

Boshqalar bilan taqqoslash va atrofdagilarning kutishlari yolg‘onchi sindromini shakllantirishda muhim rol o‘ynaydi. Odamlar doimiy ravishda o‘zlarini boshqalar bilan taqqoslayotganda va atrofdagilarning kutishlariga moslashishga intilganda, ular o‘zlarini norozilik va etarlicha muvaffaqiyatli deb his qilish xavfini tug‘diradilar, garchi aniq yutuqlar va erishgan marralar mavjud bo‘lsa ham. Ushbu doimiy stress va noaniqlik yolg‘onchi sindromining rivojlanishi uchun unumdor tuproq yaratishi mumkin.

Shuningdek, yolg‘onchi sindromining bolalikdan kelib chiqadigan mumkin bo‘lgan sabablari chuqur ildizlarga ega bo‘lishi mumkin va butun hayot davomida shaxsiyat va o‘z-o‘zini baholashga ta'sir qilishi mumkin. Ularning ba'zilari quyidagilarni o‘z ichiga oladi:

1. Tanqid va solishtirish: Tez-tez tanqid yoki boshqalar bilan taqqoslashga duch kelgan bolalar o‘zlarini noloyiq yoki to‘liq bo‘lmagan deb his qilishni boshlashlari mumkin. Bu kam baholash va o‘z qobiliyatlariga ishonchsizlik hissining shakllanishiga olib kelishi mumkin, bu esa keyinchalik yolg‘onchi sindromi sifatida namoyon bo‘lishi mumkin.
2. Ota-onalar kutishlari: Agar ota-onalar boladan ortiqcha kutishlar qo‘ysa yoki undan juda ko‘p narsani talab qilsalar, bu norozilik va etarlicha bo‘lmaganlik hissini keltirib chiqarishi mumkin. Bolalar o‘zlarining yutuqlari va yutuqlariga qaramay, ota-onalarning kutishlariga mos kelmayotganini his qilishlari mumkin.
3. Muvaffaqiyatsizlikdan qo‘rqish: Xato yoki muvaffaqiyatsizlikka yo‘l qo‘yilmaydigan muhitda o‘sgan bolalar muvaffaqiyatsizlikdan qo‘rqish va etarlicha bo‘lmaganlik hissini rivojlantirishi mumkin. Ular o‘zlarining shubhalari va ishonchsizliklarini ishonch niqobi orqasida yashirishni boshlashlari mumkin, bu esa kelajakda yolg‘onchi sindromiga olib kelishi mumkin.
4. Noaniqlik va beqarorlik: Agar bolalik davrida noaniqlik yoki beqarorlik bo‘lsa, masalan, ko‘chishlar, ota-onaning ajralishi yoki boshqa qiyinchiliklar tufayli, bola o‘zini ishonchsiz va etarlicha himoyalanmagan his qilishi mumkin. Bu kelajakda yolg‘onchi sindromining rivojlanishi uchun asos bo‘lishi mumkin.

Ushbu va boshqa bolalikdagi tajribalar kattalar hayotida shaxsiyat va o‘z-o‘zini baholashni shakllantirishda katta ta'sir ko‘rsatishi va keyinchalik yolg‘onchi sindromining paydo bo‘lishiga olib kelishi mumkin.

Kim yolg‘onchi sindromiga moyil?

Yolg‘onchi sindromi har qanday odamni, uning jinsi, yoshi yoki ijtimoiy holatidan qat’i nazar, ta’sir qilishi mumkin, ammo ba'zi guruhlar ushbu hodisaning rivojlanishiga ko‘proq moyil bo‘ladi. Mana, ularning ba'zilari:

1. O‘z sohasida yuqori natijalarga erishishga intilayotgan va katta ambitsiyalarga ega bo‘lgan odamlar ko‘pincha yolg‘onchi sindromiga duch kelishadi. Muvaffaqiyatlarga erishganidan keyin ham norozilik hissi va doimiy mukammallikka intilish ushbu sindromni shakllantirishi mumkin.
2. Perfeksionizm va yuqori standartlarga moyil odamlar ko‘pincha yolg‘onchi sindromidan aziyat chekishadi. O‘zidan norozilik va ideallarga intilish ularni etarlicha emaslik va norozilik hissiyotiga olib kelishi mumkin, garchi ularda ajoyib natijalar bo‘lsa ham.
3. O‘z kasbiy yo‘lini endi boshlayotgan yoki yangi ko‘nikmalarni o‘zlashtirayotgan odamlar ko‘pincha yolg‘onchi sindromiga moyil bo‘lishadi. Tajriba va bilimlarning yetishmasligi tufayli ular o‘zlarini ishonchsiz his qilishlari mumkin, bu ularning norozilik va etarlicha emaslik hissini kuchaytiradi.
4. San’at va ijodiy sohada ishlayotgan odamlar ham yolg‘onchi sindromidan aziyat chekishi mumkin. O‘z ijodiy qobiliyatlaridan noaniqlik va noto‘g‘ri tushunilganlik yoki kam baholanganlik qo‘rquvi ushbu sindromni rivojlantirish uchun qulay tuproq yaratishi mumkin.
5. Talabalar va o‘quvchilar: Zamonaviy ta'lim dunyosida, raqobat hali ham yuqori bo‘lib, talabalar va o‘quvchilar ham yolg‘onchi sindromidan aziyat chekishlari mumkin. O‘quv dasturini muvaffaqiyatli yakunlash yoki tajribaliroq tengdoshlari bilan raqobatlashish qobiliyatiga nisbatan noaniqlik etarlicha emaslik hissi va malakalaridan shubhalanishga olib kelishi mumkin.
6. Yuqori ma'lumotli mutaxassislar: Oliy ma'lumotga ega va o‘z professional sohasida yuqori lavozimlarni egallagan odamlar ham yolg‘onchi sindromiga duch kelishi mumkin. Qanchalik yuqori ma'lumot darajasi va kasbiy yutuqlarga erishilgan bo‘lsa, shuncha norozilik va o‘z malakasidan shubhalanish hissi kuchliroq bo‘lishi mumkin.

Ushbu guruhlar yolg‘onchi sindromiga kimlar moyil ekanligining faqat bir necha misollarini tashkil qiladi. Ushbu psixologik hodisa o‘z yutuqlari va malakasini tan olishga nisbatan ishonchsizlik va qobiliyatsizlikni his qiladigan har qanday odamga ta'sir qilishi mumkin. Yolg‘onchi sindromining misollarini hayotning turli sohalarida ko‘rish mumkin. Masalan, muvaffaqiyatli biznesmen ko‘p yutuqlarga va hamkasblar va mijozlar tomonidan e'tirof etilishiga qaramay, o‘zini yolg‘onchi sifatida his qilishi mumkin. Xuddi shu narsa yuqori talablarga va jamiyat kutishlariga bog‘liq bo‘lgan professional sportchilar, aktyorlar, yozuvchilar, olimlar va boshqa odamlar uchun ham amal qiladi.

Yolg‘onchi sindromining oqibatlari

Yolg‘onchi sindromi ruhiy salomatlik, hissiy holat, martaba va shaxsiy munosabatlar uchun jiddiy oqibatlarga olib kelishi mumkin.

1. Ruhiy salomatlik va hissiy holatga ta'siri: O‘z malakasidan doimiy shubhalanish va fosh bo‘lishdan qo‘rqish katta stress va xavotirga olib kelishi mumkin. Yolg‘onchi sindromidan aziyat chekayotgan odamlar ko‘pincha depressiya, xavotir va hayotdagi yutuqlardan norozilik hissini boshdan kechiradilar. Ushbu holat o‘z-o‘zini baholashni pasayishiga va umumiy farovonlikning yomonlashishiga olib kelishi mumkin.
2. Martaba uchun salbiy oqibatlar: Professional sohada yolg‘onchi sindromi martaba uchun jiddiy ta'sir ko‘rsatishi mumkin. Ushbu sindromdan aziyat chekayotgan odamlar muvaffaqiyatsizlik yoki fosh bo‘lish qo‘rquvi tufayli yangi imkoniyatlar va qiyinchiliklardan qochishlari mumkin. Ular, shuningdek, norozilik va etarlicha emaslik hissi tufayli martaba zinapoyasida ko‘tarilish imkoniyatlarini yo‘qotishi mumkin.
3. Shaxsiy munosabatlar uchun salbiy oqibatlar: Yolg‘onchi sindromi, shuningdek, yaqinlik va ishonch uchun to‘siqlarni yaratib, shaxsiy munosabatlarga ta'sir qilishi mumkin. Ushbu sindromdan aziyat chekayotgan odamlar fosh bo‘lishdan yoki noto‘g‘ri tushunilishidan qo‘rqish tufayli yaqin munosabatlar o‘rnatishda qiynalishlari mumkin. Bu ijtimoiy izolyatsiya va hayot sifatining yomonlashishiga olib kelishi mumkin.

Umuman olganda, yolg‘onchi sindromi odamning hayotining turli sohalariga, jumladan, uning ruhiy salomatligi, kasbiy martabasi va shaxsiy munosabatlariga salbiy ta'sir ko‘rsatadi. Ushbu hodisani tushunish va uni yengish strategiyalarini ishlab chiqish ushbu holatdan aziyat chekayotgan odamlarning sog‘lig‘i va farovonligini saqlash uchun tobora muhim bo‘lib bormoqda.

Yolg‘onchi sindromini yengish

Yolg‘onchi sindromini yengish o‘z holatini anglash va salbiy fikrlar va o‘rnatmalardan xalos bo‘lish uchun aniq strategiyalarni qo‘llashni talab qiladi. Mana, ba'zi strategiyalar:

1. Ijobiy o‘z-o‘zini anglash: O‘zini qo‘llab-quvvatlash va ijobiy o‘z-o‘zini anglashni mustahkamlash yolg‘onchi hissini yumshatishga yordam beradi. Bu "Men muvaffaqiyatga loyiqman" va "Mening yutuqlarim muhim" kabi tasdiqlash amaliyotini o‘z ichiga oladi.
2. Realistik maqsadlar qo‘yish: Realistik va erishilishi mumkin bo‘lgan maqsadlarni belgilash ishonchsizlik va stress hissini kamaytirishga yordam beradi. Katta maqsadlarni kichik, erishilishi mumkin bo‘lgan qadamlar sifatida bo‘lish muvaffaqiyatni va yutuqlarni yanada aniqroq anglashga yordam beradi.
3. Atrofdagilarning qo‘llab-quvvatlashi: O‘z his-tuyg‘ulari va tajribasi haqida ishonchli do‘stlar, oila a'zolari yoki hamkasblar bilan gaplashish zo‘riqish va izolyatsiyani bartaraf etishga yordam beradi. Atrofdagi odamlarning qo‘llab-quvvatlashi va tushunishi qabul qilish va qo‘llab-quvvatlash hissini mustahkamlashga yordam beradi.
4. Mutaxassislarga murojaat qilish: Psixologik maslahat yoki terapiya yolg‘onchi sindromidan aziyat chekayotgan odamlar uchun foydali bo‘lishi mumkin. Professional terapevt salbiy fikr o‘rnatmalarini aniqlash va ularni o‘zgartirish, stressni yengish strategiyalarini ishlab chiqish va o‘z-o‘zini baholashni yaxshilashga yordam beradi.
5. O‘z-o‘zini tan olish amaliyoti: Meditatsiya, yoga yoki kundalikni yuritish kabi o‘z-o‘zini tan olish amaliyotlari onglilikni yaxshilashga va stressni boshqarish ko‘nikmalarini rivojlantirishga yordam beradi. Ushbu amaliyotlar xavotir darajasini kamaytirishga va umumiy hissiy farovonlikni yaxshilashga yordam beradi.

Yolg‘onchi sindromini yengish vaqt, sabr-toqat va harakatlarni talab qiladi, lekin tegishli qo‘llab-quvvatlash va strategiyalar bilan bunga erishish mumkin. Muhimi shundaki, har bir odam o‘ziga xosdir va nomukammallik inson tajribasining tabiiy qismidir.

Amaliy mashqlar

Mashq 1: "O‘z-o‘ziga xat yozish". O‘zingizga xat yozing, unda yutuqlaringizni, fazilatlaringizni ta’kidlab, o‘zingizni maqtang.

Mashq 2: "Yutuqlaringizni baholash", "Muvaffaqiyatlar ro‘yxatini tuzish"

• Professional va shaxsiy yutuqlaringizning ro‘yxatini tuzing.
• Har bir yutuqni baholang va uning siz uchun qadrini aniqlang.
• Ushbu maqsadlarga erishish uchun yengib o‘tilgan to‘siqlar va qilgan harakatlaringiz haqida o‘ylang.

Mashq 3: "Ijobiy tasdiqlar bilan ishlash"

• O‘zingiz va qobiliyatingiz haqida bir necha ijobiy tasdiqlarni shakllantiring.
• Ularni shubha yoki ishonchsizlik paytlarida har kuni takrorlang.
• Ushbu tasdiqlarni qo‘llashdan keyin hissiy holatingizdagi o‘zgarishlarni yozib qo‘ying.

Mashq 4: "Qo‘rquv va shubhalarni tahlil qilish"

• O‘z yutuqlaringiz va qobiliyatingiz bilan bog‘liq bo‘lgan qo‘rquv va shubhalarni yozing.
• Ularning har birini tahlil qiling: u qayerdan kelib chiqadi? U nimaga asoslangan?
• Ushbu qo‘rquv va shubhalarni qanday yengishingiz mumkinligini o‘ylab ko‘ring.

Mashq 5: "Potensial muvaffaqiyatsizliklar bilan ishlash"

• Sizda yolg‘onchi hissini kuchaytirishi mumkin bo‘lgan potensial muvaffaqiyatsizliklar va omadsizliklar ro‘yxatini tuzing.
• Ushbu muvaffaqiyatsizliklardan saboq va o‘sish imkoniyatlari sifatida qanday foydalanishingiz mumkinligini o‘ylab ko‘ring.
• Potensial muvaffaqiyatsizliklarga qanday munosabatda bo‘lishingiz va qanday javob qaytarishingiz haqida harakat rejasini ishlab chiqing.

Ushbu mashqlarni muntazam ravishda bajarish o‘z yutuqlaringizga va o‘zingizga nisbatan munosabatingizni o‘zgartirishga, ishonchingizni mustahkamlashga va yolg‘onchi sindromini yengishga yordam beradi.

Xulosa qilib aytganda,

Yolg‘onchi sindromi - bu hayotning turli davrlarida har birimizga ta'sir qilishi mumkin bo‘lgan keng tarqalgan hodisadir.

Yolg‘onchi sindromining asosiy belgilari qatoriga o‘z qobiliyatlariga doimiy shubha qilish, fosh bo‘lish qo‘rquvi, muvaffaqiyatlarni omadi yoki tasodif bilan bog‘lash, shuningdek, maqtov va xizmatlarni tan olishga nisbatan ishonchsizlik kiradi.

Qizig‘i shundaki, hatto eng muvaffaqiyatli va iste’dodli odamlar ham ushbu hodisaga duch kelishi mumkin. Masalan, mashhur yozuvchilar, rassomlar, olimlar va biznesmenlar ko‘pincha o‘z iste’dodiga nisbatan ishonchsizlik va muvaffaqiyatsizlikdan qo‘rqish hissini boshdan kechiradilar.

Biroq, yolg‘onchi sindromi albatta yengib bo‘lmaydi. Uni yengishga yordam beradigan bir nechta strategiyalar mavjud. Shubhalariga qaramay, odam o‘z yutuqlariga haqiqatdan ham loyiq ekanini tushunish muhimdir. Yaqinlarining qo‘llab-quvvatlashi, psixolog bilan ishlash va qulaylik zonasini bosqichma-bosqich kengaytirish yolg‘onchi sindromini yengish va o‘z kuchiga ishonishga yordam beradi.

Yolg‘onchi sindromi - bu har qanday odamni, ularning muvaffaqiyati va iste’dod darajasidan qat’i nazar, ta'sir qilishi mumkin bo‘lgan keng tarqalgan hodisa. Biroq, to‘g‘ri qo‘llab-quvvatlash va o‘zini anglash bilan ushbu sindromni yengib, shaxsiy va professional hayotda yangi cho‘qqilarga erishish mumkin.

Yolg‘onchi sindromini va uning bizning ruhiy salomatligimizga, hissiy holatimizga, martabamizga va shaxsiy munosabatlarimizga ta'sirini tushunish bizning shaxsiy va professional rivojlanishimizda muhim rol o‘ynaydi. Muvaffaqiyatsizlik qo‘rquvi va qobiliyatlardan shubhalanish muvaffaqiyat va baxtga erishish yo‘lida to‘siq bo‘lishi mumkin.

Shuning uchun, yolg‘onchi sindromi nima ekanligini tushunish bilan bir qatorda, uni yengish ustida faol ishlash ham muhimdir. Onglilikka intiling, ijobiy o‘z-o‘zini anglashni rivojlantiring, yutuqlaringizni tan oling va o‘zingizni qanday bo‘lsangiz, shunday qabul qilishni o‘rganing. Agar kerak bo‘lsa, yaqinlaringiz va mutaxassislardan qo‘llab-quvvatlash so‘rang.

Har birimiz o‘ziga xosligini va shubhalar va qo‘rquvlar inson tajribasining bir qismi ekanligini unutmang. Ularga hayotingizni belgilashga yo‘l qo‘ymang. Dadil harakat qiling, o‘zini anglashga intiling va maqsadlaringiz sari ishonch va optimizm bilan qadamlar qo‘ying.