Ичувчи ота-оналарнинг катта ёшли болаларига хос хусусиятлар

Мижозларим орасида ичувчи катталар билан бирга ўсганлар кўпчиликни ташкил қилишини аста-секин тушуниб бормоқдаман. Кимдир бу ҳақида дарҳол ҳикоя қилади, бошқалар эса бир неча сессиядан кейин очилади. Яхши, агар бу ҳикояларда ичувчи одам катта аҳамиятга эга бўлмаган бирор қариндош бўлса. Лекин у ота-она ёки бошқа васий шахс бўлса, демак, бу одам айнан ўша асосий нуқта, яъни катта ёшли Ичувчи Ота-онанинг боласи сифатида ўсган. Бу одам жамиятга мослашган, муваффақиятли, ҳатто вақт-вақти билан бахтли бўлиши ҳам мумкин. Лекин шундай болаларга хос айрим хусусиятлар мавжуд бўлиб, уларни айтиб ўтмоқчиман.

Буни нима учун ва ким учун ёзмоқдаман?

1. Шундай болаликни бошдан кечирганлар учун. Улар билишлари керакки, улар якка эмас. Бу ўзига хос хусусиятлар эканлигини билиш орқали уларда умид пайдо бўлади — бундан чиқиш йўли бор ва нималарни ўзгартириш мумкинлигини тушуниш имконияти туғилади.
2. Ичувчи одамлар билан яшаб, улар билан болаларни катта қилмоқдаганлар учун. Шундай оилаларда болалар қандай муаммолар билан ўсишини ўқинг.
3. Мухтожлигини тан олмайдиган, ёки "Покровские ворота" фильмидаги каби "ким ичмайди? Исботла!" услубида ўзини оқлайдиганлар учун. Фарзандларингиз ҳақида ўйланг!

Шуни таъкидлаш керакки, бу ерда "алкоголик" тушунчаси фақат ҳаёт тарзини назорат қилолмайдиган, ичкиликбозликда бепарво яшайдиган одамга эмас, балки ҳар куни ёки ҳафтада бир неча марта ичимлик истеъмол қиладиган, ишдан кейин ўзини бироз "тинчлантириш"ни одат қилган одамга ҳам тегишли. Бу турдаги одамлар ўзларини алкоголик деб тан олмайдилар, лекин уларда жамиятга мослашган алкоголизм бор.

Катта ёшли алкоголик ота-оналарнинг болаларига хос хусусиятлар:

1. Ташвиш. Номалумлик муҳитида ўсган, нимани кутса бўлиши номаълум бўлган ота-оналар билан яшаган болаларда асосий хавфсизлик ҳисси шаклланмаган бўлади. Шу сабабли улар доимий ташвиш билан яшайдилар.
2. Ҳаммани назорат остида ушлашга интилиш. Бундай болаларга бу ҳолат кўпчилик учун хосдир. Бу уларда масъулият ҳисидан кўра кўпроқ ташвишни енгиш усулидир.
3. Яқин муносабатларни қуришда қийинчилик. Бундай болаларда турли-туман муносабатлар бўлиши мумкин ёки узоқ давом этган муносабатлар, лекин улар кўпинча оғир ва драматик бўлади.
4. Ўзини жуда муҳим санаш. Оилада кўп масалалар ичувчи ота-она ўрнига болага юкланган бўлса, улар доим ўзини муҳимига эътибор қаратган бўлади. Бироқ, ўзини "етарли эмас" деб ҳисоблаш тенденцияси кучли бўлади.
5. Олдашга мойиллик. Бундай болалар кўп ҳолларда ўз қоидаларига амал қилади ва жамиятнинг умумий нормаларига унчалик эътибор бермайди.
6. Ортиқча лояллик. Баъзан улар турли вазиятларда ҳаддан ташқари содиқ бўладилар.
7. Қувонч ва ҳиссиётларни очиқ намойиш этишга тўсқинлик қилади. Бундай болалар кўпчилик орасидаги қувонч ва ҳиссиётларни намойиш этишда қийинчиликка учрайдилар.