Психолог сифатида мен кўпинча олдига вазн йўқотиш ёки зарарли одатлардан, масалан, тамаки чекиш ва алкоголдан воз кечиш мақсади қўйган одамлар билан учрашаман. Улар бу мақсадларга эришиш йўлида муайян қийинчиликларга дуч келишади.
Нима учун баъзи одамлар бунга бошқалардан кўра кўпроқ муваффақият қозонишади?
Жавоб ирода кучида ётади. Ирода нима? Бу ўз импулсларингизни назорат қилиш, узоқ муддатли мақсад йўлида ҳозирги лаззатдан воз кечиш ва қийинчиликларни енгиб ўтиш қобилиятидир. Ирода туғма хусусият эмас, балки ривожлантирилиши мумкин бўлган нарса.
Ирода кучини мустаҳкамлашнинг асосий жиҳатларидан бири - стрессни бошқаришдир.
Стрессга дуч келганимизда, миямиз «кўраш ёки қочиш» режимига ўтади, бу эса иродамизни сусайтиради. Бунга ўрнига биз стрессни англашни ва унга самарали тарзда курашишни ўрганишимиз керак (масалан, нафас олиш машқлари ёки медитация орқали).
Бундан ташқари, онглиликни ривожлантириш муҳим - бу фикрлар, ҳислар ва импулсларни шу дамда сезиш қобилиятидир. Бу бизга автоматик равишда ҳаракат қилиш ўрнига онгли танлов қилиш имконини беради.
Яна бир муҳим жиҳат - одатларни шакллантириш.
Қачонки биз маълум ҳаракатни мунтазам бажарсак, у автоматик тус олади ва уни бажариш учун ирода кучи талаб этилмайди. Шунинг учун кичик, осон эришиладиган қадамлардан бошлаш, кейин эса қийинчиликни аста-секин ошириш муҳим.
Зарарли одатларни фойдали одатларга ўзгартиришда бу принциплар қуйидагича ишлайди:
Стрессни бошқаринг, овқат, алкоголь ёки сигареталарга бўлган мойилликдан қочиш учун.
Ҳар он онгли бўлинг, импулсларингизни сезиш ва онгли равишда танлов қилиш учун.
Кичик, лекин барқарор одатларни шакллантиринг, масалан, кундалик сайрлар ёки бир кунда битта сигаретадан воз кечиш.
Қадамма-қадам ўз ирода кучингизни ривожлантириб, мақсадларингизга эришишингиз ва ортиқча вазн ёки зарарли одатлардан бутунлай халос бўлишингиз мумкин.
Бу осон эмас, лекин бу мумкин - ва мен буни ҳар куни амалиётда кўраман.
Нима учун баъзи одамлар бунга бошқалардан кўра кўпроқ муваффақият қозонишади?
Жавоб ирода кучида ётади. Ирода нима? Бу ўз импулсларингизни назорат қилиш, узоқ муддатли мақсад йўлида ҳозирги лаззатдан воз кечиш ва қийинчиликларни енгиб ўтиш қобилиятидир. Ирода туғма хусусият эмас, балки ривожлантирилиши мумкин бўлган нарса.
Ирода кучини мустаҳкамлашнинг асосий жиҳатларидан бири - стрессни бошқаришдир.
Стрессга дуч келганимизда, миямиз «кўраш ёки қочиш» режимига ўтади, бу эса иродамизни сусайтиради. Бунга ўрнига биз стрессни англашни ва унга самарали тарзда курашишни ўрганишимиз керак (масалан, нафас олиш машқлари ёки медитация орқали).
Бундан ташқари, онглиликни ривожлантириш муҳим - бу фикрлар, ҳислар ва импулсларни шу дамда сезиш қобилиятидир. Бу бизга автоматик равишда ҳаракат қилиш ўрнига онгли танлов қилиш имконини беради.
Яна бир муҳим жиҳат - одатларни шакллантириш.
Қачонки биз маълум ҳаракатни мунтазам бажарсак, у автоматик тус олади ва уни бажариш учун ирода кучи талаб этилмайди. Шунинг учун кичик, осон эришиладиган қадамлардан бошлаш, кейин эса қийинчиликни аста-секин ошириш муҳим.
Зарарли одатларни фойдали одатларга ўзгартиришда бу принциплар қуйидагича ишлайди:
Стрессни бошқаринг, овқат, алкоголь ёки сигареталарга бўлган мойилликдан қочиш учун. Ҳар он онгли бўлинг, импулсларингизни сезиш ва онгли равишда танлов қилиш учун. Кичик, лекин барқарор одатларни шакллантиринг, масалан, кундалик сайрлар ёки бир кунда битта сигаретадан воз кечиш.Қадамма-қадам ўз ирода кучингизни ривожлантириб, мақсадларингизга эришишингиз ва ортиқча вазн ёки зарарли одатлардан бутунлай халос бўлишингиз мумкин.
Бу осон эмас, лекин бу мумкин - ва мен буни ҳар куни амалиётда кўраман.