Кўпинча инсон "қулай" рольни танлаганда, у яхши амал қилаётганини, яқинлар ва атрофдагиларга ёрдам бераётганини ҳис қилади. Лекин бу "қулайлик" қимматга тушиши мумкин. Ҳар доим "ҳа" дейиш одати шахсий макон ва вақтимизни олиб қўйиши, ҳатто ўзимиз учун бирон нарса қилиш истагини йўқотиши мумкин. Оқибатда, чарчоқ ва хафа бўлиш ҳисси ортади, гўёки биздан охирги кучларимизни олиб қўяётгандек.
Агар "йўқ" дейиш ҳали ҳам қийин бўлса, психолог билан маслаҳатлашиш фойдали бўлиши мумкин. Бу йўлда ўзингизга қўллаб-қувватлаш беринг ва ҳақиқий эркинликка эришинг!
Нега "йўқ" дейиш қийин?
"Йўқ" дейишни билмасликнинг асосий сабаблари қуйидагилар:- Тушунмовчилик ёки рад этилиш қўрқуви
Ички онгимизда шундай ишонч пайдо бўлади: "Агар мен рад этсам, мени ҳурмат қилмайдилар ёки қабул қилмайдилар." - Ҳафа қилишдан қўрқиш
Бизнинг "йўқ" дейишимиз орқали кимнингдир ҳис-туйғуларини хафа қилишимиздан қўрқамиз. - Ҳамма учун масъулият ҳисси
Ҳамма ишларни ўзимизга олмасак, ишлар яхши кетмайди, деб ўйлаймиз.
Қандай қилиб "йўқ" дейишни ўрганиш мумкин?
- Ўз чегараларингизни англанг ва устуворликларни аниқланг
Қандай мақсадлар, вазифалар ва истакларингиз борлигини ёзиб чиқинг. Ҳар бир вазиятда, сўров сиз учун муҳимми ёки йўқми, баҳолаш осон бўлади. - Чарчоқ белгиларини сезинг
Кўп ишларни ўз зиммамизга олиб, чегарадан ошганда танамиз ва руҳиятимиз стресс, чарчоқ ёки ташвиш билан сигнал беради. Бундай сигналларни сезиш ва ўз вазифаларингизни қайта кўриб чиқиш муҳим. - "Юмшоқ йўқ"дан фойдаланинг
Рад этиш доимо қатъий бўлиш шарт эмас. Вежлив тарзда жавоб беринг: "Кечирасиз, лекин бугун ёрдам беришга қодир эмасман" ёки "Бу қизиқарли, лекин ҳозир бунга тайёр эмасман." Бу шахсий чегараларни сақлаб қолишга ёрдам беради. - Ўз эҳтиёжларингиз ҳақида унутманг
Сиз ҳам ўз эҳтиёжларингиз ва хоҳишларингизга ҳурмат билан қарашга ҳақлисиз. Бунинг учун ўзингизга нисбатан меҳрибон бўлиш керак. - Бошқаларнинг реакциясидан қўрқманг
Одамлар одатда ўз вақтини қадрлайдиганларни ҳурмат қиладилар. Агар муносабатлар ҳурмат асосида қурилган бўлса, яқинларингиз сизга ёрдам беришга тайёр бўлади.
Нега "йўқ" дейиш муҳим?
"Йўқ" дейиш — бу ўз-ўзини қадрлашнинг белгиси. Бунинг орқали сиз фақат ўзингиз учун эмас, балки бошқалар учун ҳам кўпроқ энергия ва вақт топасиз. Ҳар бир "йўқ" сўзи билан сиз шахсий чегараларингизни сақлаб, мувозанатли ва бахтиёр инсон бўлишга яқинлашасиз.Агар "йўқ" дейиш ҳали ҳам қийин бўлса, психолог билан маслаҳатлашиш фойдали бўлиши мумкин. Бу йўлда ўзингизга қўллаб-қувватлаш беринг ва ҳақиқий эркинликка эришинг!