Қандай қилиб инсоннинг нега ғазабланишини тушуниш мумкин?

Ҳар биримиз турли пайтларда одамларнинг ғазабини кўрамиз ва бу ҳис-туйғу ҳақида шундай савол туғилади: бу ғазаб бизга нисбатанми ёки у кишининг ўзига тегишлими? Ғазаб — бу инсоннинг табиий реакцияси бўлиб, у кўп ҳолларда туғилади. Келинг, унинг кенг тарқалган сабабларини кўриб чиқайлик.

1. Коммуникациядаги муаммолар туфайли юзага келадиган ғазаб​

Инсон кўпинча ўз фикрини атрофдагиларга етказа олмаганида ёки улардан кутган жавобни ололмаганида ғазабланади. Бундай ҳолда, унинг ғазаби кўпинча муаммонинг тушунарли тилда баён этилмагани ёки бошқаларнинг тушунмаслигидан келиб чиқади.

Ечим: Аниқ ва тушунарли усулда фикрларни баён қилишни ўрганиш. Бақириб ёки қаттиқ гапириш унинг яхши ечими эмас.

2. Узоқ вақт давомида тўпланган ғазаб​

Кўпинча, кимдир ташқи сабаблар туфайли сизга ғазабини чиқаради, лекин бу ғазаб унга анча вақт олдиндан тўпланган бўлади. Масалан, одам эрталабдан ўзини ноқулай ҳис қилган, ҳаётидаги кўплаб омиллардан норози бўлган бўлса ва бу ғазабни ташқи муҳитга чиқаради.

Ечим: Бундай ҳолатларда ўзингизда айб топманг, чунки бунинг сабаби сиз эмассиз. Бу шахс ўзининг бошқа муаммоларидан чиқиш йўлини топа олмаётганлиги туфайли бундай қилади.

3. Инсоннинг шахсий қадриятлари ва чегаралари билан боғлиқ ғазаб​

Инсон ўз қадриятлари ва қарашларини дунёга ўз қараши сифатида қабул қилиб, атрофдагиларни ҳам шу қадриятларга мос яшашини кутиши мумкин. Бу, айниқса, интернетдаги мунозараларда ёки ўз қарашларини бошқаларга мажбурлашда кўрилади. Бундай вазиятларда инсон ўз қадриятларини универсал мезон деб қабул қилади, аммо дунё бунга мос келмаганда, ўзини номуваффақиятли ҳис қилади.

Ечим:

1. Ўз масъулиятини қабул қилиш: Инсон ўз ҳаёти учун масъулиятни ўз зиммасига олиши ва айрим нарсаларда муваффақиятсиз бўлса ҳам яхши инсон эканини тан олиши керак.
2. Масъулиятни бошқаларга юклаш: Баъзи одамлар ўз ҳаётидаги муаммолар учун жавобгарликни жамият ёки бошқаларга юклаши мумкин. Бундай фикрлар аслида ички муаммоларни ҳал қилишга уринишдан кўра, психик ҳимоя механизмлари орқали муаммони чегарадан чиқариб қўйишдир.

Инсоннинг ғазабланиш сабабларини тушуниш улар билан тўғри муомала қилишга ва атрофдагилар билан янада тўғри муносабатларни қуришга ёрдам беради. Ғазаб кўпинча инсоннинг ички ҳимоялари ёки ўзини ҳимоя қилиш механизми сифатида намоён бўлади.