Қурбонлик роли. Қандай аниқлаш, қандай муносабатда бўлиш ва буни қандай ҳал қилиш мумкин?

Бу мавзуда мен икки жиҳатни аниқлашни истайман:

1. Қурбонлик ролидаги одамлар билан қандай муносабатда бўлиш керак?
2. Агар мен ўзим шу қурбонлик ролида бўлсам, нима қилишим керак?

Қурбонлик роли: Қандай аниқлаш, қандай муносабатда бўлиш керак?​

Айрим одамлар билан мулоқотда сиз тушунарсиз ёки сабабсиз ғазаб ҳис қиласиз. Бу ғазабнинг парадокси шундаки, у ҳеч қандай асосга эга эмас: инсон сизга нисбатан ҳеч қандай ёмонлик қилмаган, лекин унинг ҳузурида бўлишда ички носоғлом ҳислар уйғонади.

Нега бу ҳолат юзага келади?​

1. Тўсиб қўйилган агрессия.
   Қурбонлик ролидаги одамларда ўз агрессиясини тўғри йўналтириш ёки ифода қилиш кўникмаси етишмайди. Бундай ҳолатда уларнинг агрессияси ичкарида тўпланади ва унинг таъсири бошқа одамлар орқали сезила бошлайди. Натижада, атрофдагилар беихтиёр бу агрессияни ўзларида ҳис қиладилар.
2. Иккиламчи фойда.
   Қурбонлик ролини ушлаб туришда одам учун яширин манфаат бўлади. Масалан:
   
   • Ёрдам сўраш учун кучсиз кўриниш.
   • Шикоятлар орқали эътибор ва қўллаб-қувватлаш олиш.
   • Ҳамдардликка эга бўлиш.

Иккиламчи фойда аксар ҳолларда онгсиз бўлади, лекин унинг таъсири жуда кучлидир. Қурбонлик ролидаги одам учун бу ҳолат кўпинча ўз мақсадларига эришишнинг ягона усули ҳисобланади.

Қурбонлик ролидан чиқиш учун қандай йўл тутиш керак?​

1. Иккиламчи фойдани тушуниш.
   Биринчидан, инсон ўз ролининг асосий мотивларини англаши лозим. Қурбонлик роли орқали нимани олишни истаганини аниқлаши зарур: ёрдам, қўллаб-қувватлаш, эътибор ёки бошқа бирор эҳтиёж.
2. Тўсиб қўйилган агрессияни қайта ифодалаш.
   Бу жараёнда инсон ўз агрессиясини қайта тиклайди. Чунки агрессия кўп энергияни ўз ичига олади ва бу энергияни тўғри йўналтириш орқали шахсий эҳтиёжлар қондирилиши мумкин.
3. Онгли тарзда муҳтожликни қондириш.
   Қурбонликсиз ҳам ўз эҳтиёжларини қандай қондириш мумкинлигини ўрганиш зарур:
   
   • Ёрдамни кучсизлик эмас, балки оддий сўров орқали сўраш.
   • Эътибор ва қўллаб-қувватлашни ўз қувватингизни йўқотмасдан олиш.
   • Яқин муносабатлар орқали ҳаётдаги яқинликни ҳосил қилиш.

Қурбонлик ролидаги одамлар билан қандай муносабатда бўлиш керак?​

• Қурбонни қутқаришга ҳаракат қилманг. Агар сиз "қутқарувчи" бўлиб қолсангиз, бу фақат уларнинг қурбонлик циклларини кучайтиради.
• Бемалол мулоқот қилинг ва уларнинг ўз масъулиятини тушунишига ёрдам беринг.
• Уларга ўз фаолиятларининг сабабларини кўрсатинг ва бунинг натижасида ўз ҳаётларида қандай ўзгаришлар бўлишини муҳокама қилинг.

Хулоса:​

Қурбонлик ролидаги одамларга ёрдам бериш учун уларнинг эҳтиёжлари ва мотивларини тушуниш муҳим. Қурбонлик ҳолатидан чиқиш учун инсон ўзини англаб, онгли қарорлар қабул қилишга ўтиш имкониятига эга бўлиши керак. Шундагина ҳаётда кўпроқ энергия, эркинлик ва хурсандчилик ҳис этиш мумкин бўлади.