Канис терапия (латин тилидаги "canis" — ит сўзидан келиб чиққан) — бу итлар орқали инсонларнинг психоэмоционал ҳолатини яхшилаш, реабилитация ва даволаш учун ишлатиладиган самарали методдир. Итларнинг табиий дўстона хулқи ва эмпатия қобилияти уларни инсон руҳияти ва соғлиғига ижобий таъсир кўрсатувчи ажойиб ҳамкорларга айлантиради.
Канис терапиянинг тарихи ва ривожланиши
Канис терапия 20-асрнинг ўрталаридан бошланган. Шифокорлар итлар билан мулоқот қилиш турли травмалардан кейинги тикланиш жараёнини тезлаштиришини пайқашди. Бугунги кунда бу метод бутун дунё бўйлаб, жумладан, Ўзбекистонда ҳам фаол қўлланилмоқда.
Канис терапия қўлланилиш соҳалари
Психик касалликларда:
Канис терапия аутизм ва ДЦП (бола церебрал фалажи) бўлган болаларда самарали ҳисобланади. Бу болалар кўпинча мулоқот қилишда қийинчиликка дуч келишади, аммо итлар улар учун мулоқот қилишга ёрдам берувчи "кўприк" вазифасини бажаради.
Эмоционал бузилишларда:
Катталарда
депрессия, хавотир ва посттравматик
стресс бузилишларини даволашда ҳам фойда беради. Итлар билан мулоқот стрессни камайтиради, эмоционал енгиллик ҳиссини ҳадя этади.
Жисмоний реабилитация:
Травма, инсульт ёки операциядан кейинги тикланиш жараёнида итлар беморларни кўпроқ ҳаракат қилишга илҳомлантиради. Итлар билан биргаликда юриш жисмоний ва руҳий ҳолатни яхшилашга ёрдам беради.
Канис терапия қандай ишлайди?
Сеансларни ўтказишда алоҳида тайёрланган итлардан фойдаланилади. Итлар сабрли, меҳрибон ва беморнинг эҳтиёжларига жавоб берувчи бўлиши учун махсус ўқитилади. Улар инсон ва атрофдаги олам ўртасидаги боғловчи воситага айланади.
Психоэмоционал таъсир
Итлар одамларда шодлик ва хотиржамлик туйғуларини уйғотади. Тадқиқотлар шунга ишора қиладики, итлар билан мулоқот қилиш эндорфин (баҳт гормонлари) ишлаб чиқарилишини оширади.
Хулоса
Канис терапия шунчаки замонавий тенденция эмас, балки ҳар хил касалликларга чалинган беморларнинг ҳаётини яхшилашда ёрдам берувчи самарали усулдир. Инсон ва ит ўртасидаги дўстлик ҳақиқатан ҳам кўплаб одамларнинг ҳаётини яхшилай олади!