Компьютер ўйинлари — бу қарамликми?

XX асрнинг охирида болалар ва катталар учун компьютер ўйинлари пайдо бўлди. Бошида бу ўйинлар ёқимли кўринишга эга бўлиб, оддий сюжетлар орқали диққатни жалб қиларди. Инсонлар улар орқали кундалик юмушлардан чалғиш, янги таассуротлар олиш ва ўйиндан завқланиш имкониятига эга бўлишди.

Вақт ўтиши билан компьютер ўйинлари мураккаблашди, графикаси ривожланди, баъзи ўйинларда машҳур фильмлар ва ҳаётий персонажлардан илҳомланган қизиқарли сюжетлар пайдо бўлди. Тармоқда турли ёшдаги инсонлар учун мўлжалланган ўйинлар яратилиб, болалар, ёшлар ва катталар ўртасида ўз ўрнини топди. Компьютер ўйинлари кундалик ҳаётнинг бир қисмисига айланди.

Компьютер ўйинлари – бу қарамликми?​

Компьютер ўйинлари саноатига 50 йилдан ошди. Бу вақт мобайнида турли жанрлардаги ўйинлар пайдо бўлди. Ҳатто, баъзи ўйинлар киберспорт даражасига етди, ва Россияда киберспорт 2001 йилда расман спорт тури сифатида тан олинган. Компьютер ўйинлари эндиликда шунчаки вақт ўтказиш воситаси эмас, балки жиддий машғулотга айланди.

Қарамлик ва соғлом ҳордиқ ўртасидаги фарқ​

Тадқиқотлар шуни кўрсатадики, компьютер ўйинларига бўлган иштиёқ инсоннинг миясида худди наркотик воситалар ёки қимор ўйинларига ўхшаш рефлексларни уйғотади. 2019 йилда компьютер ўйинларига бўлган қарамлик халқаро касалликлар таснифига киритилди, бу эса ўйинларга бўлган қарамликнинг жиддий муаммога айланганини кўрсатади.

Ўйин қарамлигининг асосий белгилари:​

• Кўп вақтни ўйинга сарфлаш: Инсоннинг кундалик фаолияти ва манфаатлари эътибордан четда қолади.
• Ҳақиқий ҳаётга қизиқишни йўқотиш: Ўқиш, иш, оила ва дўстлар иккинчи даражалига айланади.
• Оила ва яқинлар билан муносабатларнинг ёмонлашиши.
• Ўйинсизлик синдроми: Ўйинга кириш имконияти бўлмаганида асабийлашиш, ташвишланиш.
• Руҳий қарамлик: Доимий равишда ўйин ҳақида ўйлаш, у билан боғлиқ бўлган таассуротларга қайтиш.
• Жисмоний белгилар: Уйқусизлик, кўриш қобилиятининг пасайиши, мушак оғриқлари.
• Агрессив реакциялар: Ўйинларни чеклаш ёки таъқиқлашга қарши шиддатли муносабат, ҳатто жисмоний зўравонлик ҳолатлари.

Қандай қилиб қарамликдан халос бўлиш мумкин?​

Компьютер ўйинларига бўлган қарамлик ёшлар ва болалар ўртасида кенг тарқалаётган муаммо ҳисобланади. Бунда мутахассислар ёрдамига мурожаат қилиш, оилавий ва шахсий қўллаб-қувватлаш жуда муҳимдир. Компьютер ўйинларига меъёрда вақт ажратиш ва бошқа фаолиятлар билан банд бўлиш ушбу муаммони енгишга ёрдам бериши мумкин.