Депрессияга қарши кураш – бу кўп босқичли жараён. Муваффақиятга эришиш учун қуйидаги барча қадамларни амалга ошириш жуда муҳим: рефрейминг, релаксация, реакция. Агар барча қадамлар тўлиқ бажарилса, беморлар депрессиядан абадий қутулишлари мумкин.
Биринчи қадам – фикрларни, тахминларни ва эътиқодларни қайта шакллантириш
Рефрейминг бу стрессни камайтириш ва натижаларни сақлашнинг калитидир. Беморлар одамлардан олинадиган фикрлар танқид эмас, балки фойдали эканлигини тушунишни ўрганишади. Шунингдек, "мукаммал бўлиш керак" деб ўйлаш ўрнига реалистик кутувлар ва хатоларга йўл қўйиш мумкинлигини қабул қилиш кўпроқ фойдали. Энг муҳими, "мен яхши эмасман" деган шубҳа ўрнига ўз-ўзини қабул қилиш ва "мен шундай бўлишим мумкин" деган ижобий фикрларни яратиш зарур.Иккинчи қадам – релаксация
Беморлар ўз фикрларини ўзгартириб, кўпроқ реалистик ва фойдали ишончларни шакллантиришлари билан ижобий ҳиссиётлар пайдо бўлади. Бу ҳиссиётларга ёрдам бериш учун баданни тинчлантириш муҳим. Беморларга ўзини тинчлантириш техникасини ўргатиш керак: секин нафас олиш, баданни босқичма-босқич бўшатиш ва медитация.Учинчи қадам – реакция
Беморларга дарҳол амалга ошириш мумкин бўлган стратегияларни яратиш керак. Депрессия энергияни ва мотивацияни ўғирлайди, шунингдек одамларни самарали ҳаракат қилиш қобилиятидан маҳрум қилади. Шу сабабли, беморларни дастлабки қадамларни ташлашга ундаш муҳим, аммо бундай натижаларни узоқ муддат сақлаш ҳам аҳамиятлидир.Ишончни ошириш бўйича тавсиялар:
- Беморларга одамлар билан алоқани тиклашни, таклифларга "ҳа" деб жавоб беришни тавсия этинг.
- Керак бўлганда "йўқ" дейишни ўргатинг.
- Ҳар куни уларни яхшироқ ҳис қилишга ёрдам берувчи ижобий далилларни ёзиб бориш учун кундалик ёзувларини тақдим этинг.
- Ҳар куни ўзларининг ижобий сифатлари ҳақида учта аффирмацияни ўйлаб топишларини тавсия қилинг ва буни кундалик равишда такрорлашни сўранг.
- Агар шубҳалар пайдо бўлса, уларни далиллар асосида қайта кўриб чиқишни тавсия этинг.
- Янги, ижобий ўзини баҳолаш билан боғлиқ фаолиятларга эътибор қаратишни маслаҳат беринг.
- Чақириқларни қабул қилиш ва ўзларини ноқулай ҳолатдан чиқишга мажбур қилишни рағбатлантиринг.
- Кўмак карталарини беришни тавсия қилинг, уларни беморлар ўзлари билан бирга олиб юришлари мумкин. Бу карталар ўзлари ҳақидаги янги, реалистик хулосаларни эслаб туришлари учун ишлатилади.
