Бу каби фикрлар инсоннинг ҳаётида тўхтаб қолиш, ҳаракатсизлик ва йўналишни йўқотиш ҳолатларини акс эттиради. Қуйида бу ҳолатнинг сабаблари, қандай ёрдам берилиши ва уни енгиб ўтиш йўллари ҳақида гаплашамиз.
Хулоса:
Инсоннинг ҳис-туйғулардан қочиши ва ҳаракатсизлиги ресурсларнинг камайиши билан боғлиқ. Энг муҳими, бу ҳолатни тушуниш ва ресурсларни қайта тиклаш учун ҳаракат қилиш. Бунда ёрдам ва қўллаб-қувватлаш жуда муҳим.
Нега бу ҳолат юзага келади?
Бундай ҳолатлар қуйидаги сабаблар билан боғлиқ:- Йўналиш йўқотилиши: инсон нима қилишни ёки қаерга ҳаракат қилишни билмайди.
- Ҳис-туйғулар йўқолиши: жаҳонга, одамларга ёки ўз-ўзига бефарқлик.
- Қувватнинг тушиши: қарор қабул қилиш учун куч йўқ.
- Психологик ҳимоя механизми: онг инсонни ўзгаришлардан ҳимоя қилиш учун ҳаракатсизликни танлайди.
Ресурслар етишмаслиги
Бундай ҳолатда инсоннинг қуйидаги ресурслари камайган бўлиши мумкин:- Маънавий ресурслар: куч, ишонч, умидсизлик ҳислари.
- Моддий ресурслар: турмушда зарур моддалар, пул ёки бошқа ёрдам воситалари.
- Қабул қилиш: ўз-ўзини тушуниш ва қабул қилиш.
- Тушуниш ва қўллаб-қувватлаш: яқинлардан ёки мутахассислардан ёрдам олиш.
Нима қилиш керак?
1. Ҳозирги ҳолатни қабул қилиш
- Ҳозирги ҳолатингизни рад этманг. Бу вазиятга қарши курашиш ўрнига уни қабул қилинг.
- Ўзингизни «чўзма»нг: ҳис қилмаслик, ҳоҳламаслик ёки ҳаракат қилмаслик учун ўзингизни айблашдан қочинг.
2. Ресурсларни тўплашга эътибор қаратинг
- Қайси ресурслар етишмаётганини аниқланг: маънавий, моддий ёки эмоционал.
- Уларни қайта тўлдириш учун янги усулларни изланг.
3. Қўллаб-қувватлаш излашдан қўрқманг
- Яқинларингиздан ёрдам сўрашдан уялманг.
- Психотерапевт ёки психологга мурожаат қилишдан қўрқманг – бу жараённи енгиллаштиради.
4. Ўзингиз билан муносабатни яхшилаш
- Ўзингизни қўллаб-қувватлашга ўрганинг.
- Ўз-ўзингизни тушуниш ва ўзингизни қабул қилиш муҳим.
Терепия ёрдами
Ўз-ўзини тиклаш бўйича ишлар мустақил равишда амалга оширилиши мумкин, лекин терапияда бу жараён тезроқ ва самаралироқ кечади. Психолог ёрдами билан қувватни тўплаш йўллари ва ресурсларни қайта тиклаш стратегиясини ишлаб чиқиш осонроқ бўлади.Хулоса:
Инсоннинг ҳис-туйғулардан қочиши ва ҳаракатсизлиги ресурсларнинг камайиши билан боғлиқ. Энг муҳими, бу ҳолатни тушуниш ва ресурсларни қайта тиклаш учун ҳаракат қилиш. Бунда ёрдам ва қўллаб-қувватлаш жуда муҳим.