Нима учун миямиз баъзан депрессияни танлайди?

Ҳаётда баъзида миямиз тўсатдан меланхолияни танлаётгандек туюлади. Қадимги ёзувларда бу ҳолатни Ҳиппократ қайғу билан боғлаган. Лекин нега миямиз айрим вақтларда хурсандликдан воз кечиб, депрессияни танлайди? Келинг, сабабларини ўрганиб чиқамиз.

1. Генетика​

Депрессияга мойиллигингиз оилавий тарихингиз билан боғлиқ бўлиши мумкин. Агар сизда шундай ҳолатлар бўлган бўлса, бу оилавий мерос сифатида сизга ҳам ўтиши мумкин. Буни оилавий журнал обунасига ўхшатиш мумкин: баъзан қизиқарли мақолалар, баъзан эса камчиликлар ҳақида эслатма.

2. Кимёвий дисбаланс​

Миядаги кимёвий мувозанат бузилиши депрессияга сабаб бўлиши мумкин. Нейромедиаторлар, масалан, серотонин, норадреналин ва дофамин миядаги ҳис-туйғуларингизни бошқаришда муҳим роль ўйнайди. Улар ўртасидаги мувозанат бузилганда кайфият ўзгариши мумкин.

3. Стресс​

Стресс – бу безовта қўшни каби, у сизга доимо эътибор қаратиб туради. Агар стресс доимий бўлса, бу чарчоқ, апатия ва охир-оқибат депрессияга олиб келиши мумкин. Ишдаги муаммолар, молиявий қийинчиликлар ёки муносабатлар муаммоси стресс даражасини оширади ва мияда "менга дам олиш керак" деб сигнал беради.

4. Ҳаётдаги воқеалар​

Ҳаётда шундай лаҳзалар бўладики, бу сценарийларни сиз танламас эдингиз. Яқин одамни йўқотиш, оғир касалликлар, ажралиш ёки бошқа ҳолатлар психологик ҳолатингизга кучли таъсир қилади. Мия бу воқеаларга реакция сифатида депрессияни пайдо қилиши мумкин.

5. Ҳаёт тарзи, фикрлаш усули ва одатлар​

Физик машқлар етишмаслиги, нотўғри овқатланиш, ижтимоий ёлғизлик ва етарли уйқу олмаслик каби омиллар ҳам кайфиятни ёмонлаштириши мумкин. Шунга қўшимча, ўзини доимо танқид қилиш ва мукаммалликка интилиш ҳам инсоннинг руҳиятига салбий таъсир кўрсатади.

Агар миянгиз депрессияни "обуна" қилиб олгандай туюлса, бунинг сабаблари кўп бўлиши мумкин — генетикадан тортиб, сўнгги кўнгилсиз ҳолатларгача. Лекин энг мураккаб даврларда ҳам умид борлигини унутманг.