Она бўлиш нафақат шодлик ва янги кашфиётлардир, балки кўпинча эътибордан четда қоладиган чуқур ички ўзгаришлардир. Ҳар бир янги онада ташқаридан кўринган бахтли она сурати ортида мураккаб психологик жараёнлар яширин бўлади. Бу янги ролларга, масъулиятга ва кутилмаларга дуч келадиган вақт, бунда чекланмаган шодликдан шубҳа ва ташвишгача бўлган зиддиятли туйғулар пайдо бўлади. Бу ўтиш жараёни ҳаётнинг барча жабҳаларини ўз ичига олади — жисмоний ҳолатдан то эмоционал ҳолатгача, аёлдан ўзини янги мақомда англашни талаб қилади.
Оналик идентификатсиясини шакллантириш
Инглиз тилида "матрессенция" (ингл. matrescence) тушунчаси пайдо бўлди, яъни "ўсмирлик" (adolescence) билан ўхшаш бўлган термин. Рус тилида эса бунинг аниқ бир ўхшаш атамаси йўқ, шу сабабли "оналик идентификатсиясини шакллантириш" сўз бирикмасидан фойдаланиш мумкин, гарчи бу атама ғояни тўлиқ ифода этмасада.
Оналик идентификатсиясини шакллантириш аёлнинг эмоционал, жисмоний ва психологик ўзгаришларини ўз ичига олади. Бу давр кўпинча муносабатлар ўзгариши ва ўзини англашнинг чуқур ўзгаришлари билан бирга кечади.
Психологик ўзгаришлар
Она бўлиш аёлни нафақат шахс сифатида, балки турмуш ўртоқ ёки касбий фаолият нуқтаи назаридан ҳам қайта баҳолашга мажбур қилади. Унинг ички "мен"и янги ролини қабул қилиши керак. Ушбу жараёнда аёл ўзининг олдинги кимлиги ва янги мавқеи ўртасидаги зиддиятли ҳисларни тутади.
Кўплаб аёллар ўзларининг ҳомиладорликдан олдинги шахсини йўқотгандек ҳис қилишади. Автономия ва эркинлик энди ғамхўрлик ва жавобгарлик билан алмашгани туфайли, аввалги шахсиятингизни йўқотгандек туйилиши мумкин.
Oналик идентификатсиясининг ўхшашликлари
Оналик идентификатсиясини шакллантиришнинг ўсмирлик даврига ўхшаш жиҳати шундаки, ҳар икки давр биологик, эмоционал ва ижтимоий ўзгаришлар билан ўтади. Жисмоний ўзгаришлар, масалан, ҳомиладорлик ва туғиш туфайли гормонал ўзгаришлар туфайли юз беради. Бу ўзгаришлар она учун эмоционал жараёнларга таъсир кўрсатади.
Оналик идентификатсиясининг эмоционал мураккаблиги
Оналик идентификатсиясини шакллантириш — бу жуда мураккаб жараён бўлиб, бунда қувонч йўқотиш аламлари, қўрқув, ҳаяжон ва тушкунлик билан аралашади. Ушбу зиддиятли ҳислар табиий бўлиб, уларни қабул қилиш она учун қўшимча эмоционал қўллаб-қувватлаш вазифасини бажаради. Баъзи аёллар фарзандига бўлган меҳр билан бир қаторда, чарчоқ ва ёки янги мажбуриятлардан кўнгли қолганлигини ҳам ҳис қилишлари мумкин.
Амбивалентлик — бу кўплаб оналар учрайдиган энг кенг тарқалган ҳиссиёт бўлиб, бунда улар боласига бўлган муҳаббат билан чарчоқ ёки тушкунлик ҳисларини бир вақтнинг ўзида ҳис қиладилар.
Хулоса
Оналик идентификатсиясини шакллантириш — табиий жараён бўлиб, уни "ўсмирлик" каби қабул қилиш аёлларга ўзларини қўллаб-қувватлаш имконини беради. Улар бу жараёндаги қийинчиликларни ўзгаларга қараганда яхшироқ тушунадилар. Бу янги, табиий ҳаёт босқичини қўллаб-қувватлаш аёлларга ўз эҳтиёжларини яхшироқ тушунишга, сезиларли эмоционал қийинчиликларни енгишга ёрдам беради.
Оналик идентификатсиясини шакллантириш
Инглиз тилида "матрессенция" (ингл. matrescence) тушунчаси пайдо бўлди, яъни "ўсмирлик" (adolescence) билан ўхшаш бўлган термин. Рус тилида эса бунинг аниқ бир ўхшаш атамаси йўқ, шу сабабли "оналик идентификатсиясини шакллантириш" сўз бирикмасидан фойдаланиш мумкин, гарчи бу атама ғояни тўлиқ ифода этмасада.
Оналик идентификатсиясини шакллантириш аёлнинг эмоционал, жисмоний ва психологик ўзгаришларини ўз ичига олади. Бу давр кўпинча муносабатлар ўзгариши ва ўзини англашнинг чуқур ўзгаришлари билан бирга кечади.
Психологик ўзгаришлар
Она бўлиш аёлни нафақат шахс сифатида, балки турмуш ўртоқ ёки касбий фаолият нуқтаи назаридан ҳам қайта баҳолашга мажбур қилади. Унинг ички "мен"и янги ролини қабул қилиши керак. Ушбу жараёнда аёл ўзининг олдинги кимлиги ва янги мавқеи ўртасидаги зиддиятли ҳисларни тутади.
Кўплаб аёллар ўзларининг ҳомиладорликдан олдинги шахсини йўқотгандек ҳис қилишади. Автономия ва эркинлик энди ғамхўрлик ва жавобгарлик билан алмашгани туфайли, аввалги шахсиятингизни йўқотгандек туйилиши мумкин.
Oналик идентификатсиясининг ўхшашликлари
Оналик идентификатсиясини шакллантиришнинг ўсмирлик даврига ўхшаш жиҳати шундаки, ҳар икки давр биологик, эмоционал ва ижтимоий ўзгаришлар билан ўтади. Жисмоний ўзгаришлар, масалан, ҳомиладорлик ва туғиш туфайли гормонал ўзгаришлар туфайли юз беради. Бу ўзгаришлар она учун эмоционал жараёнларга таъсир кўрсатади.
Оналик идентификатсиясининг эмоционал мураккаблиги
Оналик идентификатсиясини шакллантириш — бу жуда мураккаб жараён бўлиб, бунда қувонч йўқотиш аламлари, қўрқув, ҳаяжон ва тушкунлик билан аралашади. Ушбу зиддиятли ҳислар табиий бўлиб, уларни қабул қилиш она учун қўшимча эмоционал қўллаб-қувватлаш вазифасини бажаради. Баъзи аёллар фарзандига бўлган меҳр билан бир қаторда, чарчоқ ва ёки янги мажбуриятлардан кўнгли қолганлигини ҳам ҳис қилишлари мумкин.
Амбивалентлик — бу кўплаб оналар учрайдиган энг кенг тарқалган ҳиссиёт бўлиб, бунда улар боласига бўлган муҳаббат билан чарчоқ ёки тушкунлик ҳисларини бир вақтнинг ўзида ҳис қиладилар.
Хулоса
Оналик идентификатсиясини шакллантириш — табиий жараён бўлиб, уни "ўсмирлик" каби қабул қилиш аёлларга ўзларини қўллаб-қувватлаш имконини беради. Улар бу жараёндаги қийинчиликларни ўзгаларга қараганда яхшироқ тушунадилар. Бу янги, табиий ҳаёт босқичини қўллаб-қувватлаш аёлларга ўз эҳтиёжларини яхшироқ тушунишга, сезиларли эмоционал қийинчиликларни енгишга ёрдам беради.