Ota-onalar va bolalar o'rtasidagi qanday munosabatlar sog'lom deb hisoblanadi?
Bolalar va ota-onalar o'rtasidagi munosabatlar har doim dolzarb bo'lgan mavzulardan biridir. Har bir bola katta bo'lgach, ota yoki ona bo'lib, hayotning davomiyligini ta'minlaydi. Bolani rejalashtirish bosqichida ko'pchilik "qanday qilib bola uchun do'st bo'lishim mumkin?" degan savolni o'ylaydi. Biroq, kam odam "bola qanday qilib baxtli bo'lishi mumkin?" deb so'raydi. Aslida, ota-onaning do'st bo'lishi bolani baxtli qilish bilan bog'liq emas.
Ota-onalar kattalar pozitsiyasida qolishlari kerak va do'stlarning vazifasini o'z zimmalariga olmasliklari kerak. Bola aniq chegaralar va ruxsat etilgan doirani tushunishi kerak. Har bir odam uyda ota-onalarning bo'lishini orzu qiladi, do'stlarning emas. Buni esda tutish kerak, aks holda, bunday xatti-harakatlar kelajakda salbiy oqibatlarga olib keladi. Bolalar avlodlar orasidagi farqni tushunish va hurmat qilishda qiyinchiliklarga duch kelishi mumkin. Katta bo'lgach, bola ota-onasiga kerakli hurmat va subordiniatsiyani ko'rsatmasligi mumkin.
Bunday nazorat qilish va hokimiyatga bo'ysundirish istagi ko'pincha oddiy komplekslar va o'z hayotidan qoniqmaslikni yashiradi. Ota-ona "agar men odam bo'la olmagan bo'lsam, hech bo'lmaganda bolani to'g'ri tarbiyalayman" deb o'ylaydi. Ular buni eng yaxshi niyatlar bilan qilishlari mumkin va qanchalik zarar yetkazayotganini tushunmasliklari mumkin. Bunday tarbiya uslubi ko'proq muammolarni keltirib chiqaradi. Har doim tanqid, maslahatlar, tarbiyaviy gaplar va qattiq nazorat ostida bo'lgan bola o'ziga yopiladi va bu tuyg'uni kattalar hayotida ham sherigiga o'tkazadi. U his-tuyg'ularini ifodalashda qiyinchiliklarga duch keladi, chunki unga doim "o'g'il bolalar yig'lamaydi" yoki "yaxshi qizlar bunday qilmaydi" deb aytishgan. Maktab yoshida yaxshi baholar ota-onaning e'tiborini jalb qilish va mehr olishning yagona usuliga aylanadi.
Ota-ona va farzand munosabatlarini yaxshilashni xohlaysizmi? Bizning oilaviy psixologlarimiz bilan ishlang, ular sizga yordam berishadi>>
Siz va ota-onangiz o'rtasidagi munosabatlar qanday edi?
Bolalar va ota-onalar o'rtasidagi munosabatlar har doim dolzarb bo'lgan mavzulardan biridir. Har bir bola katta bo'lgach, ota yoki ona bo'lib, hayotning davomiyligini ta'minlaydi. Bolani rejalashtirish bosqichida ko'pchilik "qanday qilib bola uchun do'st bo'lishim mumkin?" degan savolni o'ylaydi. Biroq, kam odam "bola qanday qilib baxtli bo'lishi mumkin?" deb so'raydi. Aslida, ota-onaning do'st bo'lishi bolani baxtli qilish bilan bog'liq emas.
Ekstremalliklardan saqlaning
Ko'pchilik do'stona munosabatlar eng kuchli deb hisoblaydi, shuning uchun bolalar bilan munosabatlarni shu tarzda qurishni afzal ko'radi. Boshqalar esa bolani faqat qat'iy tarbiya bilan to'g'ri yo'lga solish mumkin deb o'ylaydi va har bir harakatni nazorat qiladi, har qanday xatoni tanqid qiladi. Lekin haqiqat har doim o'rtada. Ekstremalliklarga berilmaslik kerak, chunki bu kelajakda psixologik muammolarga olib kelishi mumkin.Do'st ota-onalar
Onaning qizi bilan quvnoq suhbatlashib, maktab diskotekasiga kiyim tanlashi doim yoqimli ko'rinadi. Lekin bu faqat tashqi ko'rinish. Agar ona do'stga aylansa, kim tarbiyachi bo'ladi? Do'stona munosabatlar tenglikni talab qiladi. Kattalar ayol o'smir qiz bo'lishi yoki yosh qiz tajribali ayolga aylanishi mumkinmi? Javob yo'q. Ona o'zini bolaga teng qo'ysa, bu bolaga zarar keltiradi, chunki bola yo'l ko'rsatadigan kattaga muhtoj, va ona do'stga aylanganda bu vazifani bajara olmaydi.Ota-onalar kattalar pozitsiyasida qolishlari kerak va do'stlarning vazifasini o'z zimmalariga olmasliklari kerak. Bola aniq chegaralar va ruxsat etilgan doirani tushunishi kerak. Har bir odam uyda ota-onalarning bo'lishini orzu qiladi, do'stlarning emas. Buni esda tutish kerak, aks holda, bunday xatti-harakatlar kelajakda salbiy oqibatlarga olib keladi. Bolalar avlodlar orasidagi farqni tushunish va hurmat qilishda qiyinchiliklarga duch kelishi mumkin. Katta bo'lgach, bola ota-onasiga kerakli hurmat va subordiniatsiyani ko'rsatmasligi mumkin.
Qattiqqo'l ota-onalar
Hayot tartib bo'yicha, to'garaklar aniq belgilangan vaqtda, faqat 4 va 5 baholar bilan o'qish, kech soat 21:00 dan keyin hech qanday sayr qilish yo'q, uzoq vaqt televizor ko'rish yo'q. Bular juda qattiqqo'l ota-onani ko'rsatadi, u ijtimoiy jamiyatning ideal a'zosi bo'lishga intiladi va bolaning xato qilishga haqqi yo'q.Bunday nazorat qilish va hokimiyatga bo'ysundirish istagi ko'pincha oddiy komplekslar va o'z hayotidan qoniqmaslikni yashiradi. Ota-ona "agar men odam bo'la olmagan bo'lsam, hech bo'lmaganda bolani to'g'ri tarbiyalayman" deb o'ylaydi. Ular buni eng yaxshi niyatlar bilan qilishlari mumkin va qanchalik zarar yetkazayotganini tushunmasliklari mumkin. Bunday tarbiya uslubi ko'proq muammolarni keltirib chiqaradi. Har doim tanqid, maslahatlar, tarbiyaviy gaplar va qattiq nazorat ostida bo'lgan bola o'ziga yopiladi va bu tuyg'uni kattalar hayotida ham sherigiga o'tkazadi. U his-tuyg'ularini ifodalashda qiyinchiliklarga duch keladi, chunki unga doim "o'g'il bolalar yig'lamaydi" yoki "yaxshi qizlar bunday qilmaydi" deb aytishgan. Maktab yoshida yaxshi baholar ota-onaning e'tiborini jalb qilish va mehr olishning yagona usuliga aylanadi.
Ota-ona va farzand munosabatlarini yaxshilashni xohlaysizmi? Bizning oilaviy psixologlarimiz bilan ishlang, ular sizga yordam berishadi>>
Oltin o'rtaliq
Ota-onalar ota-ona bo'lib qolishlari kerak! Bu nimani anglatadi? Bu bolangiz uchun do'st, tarbiyachi, o'qituvchi, murabbiy, yordamchi va ba'zida tanqidchi bo'lishdir. Sog'lom munosabatlarning belgilarini sanab o'tamiz:- O'zaro hurmat. Bolaning tanloviga hurmat bilan qaraydigan ota-onalar o'zlari ham shunga o'xshash munosabatni kutishlari mumkin. Fikri inobatga olingan bola vaqt o'tishi bilan boshqalarga ham shunday munosabatda bo'ladi. Bu ayniqsa, o'smirlik davrida muhim, chunki bola kelajakdagi hayot yo'lini tanlash kerak bo'ladi. Dono ota-onalar albatta qo'llab-quvvatlaydi va to'g'ri yo'nalishga yo'naltiradi.
- Bolalarning hayotida faol ishtirok etish. Sevuvchi ota-onalar bolalarining birinchi chiqishini o'tkazib yubormaydilar va undan keyin albatta qo'llab-quvvatlovchi so'zlarni aytadilar. Ular birgalikda qishloqda quyosh chiqishini tomosha qiladilar, dam olish kunlari bog'da kabutarlarni oziqlantirishga boradilar, qush uylari yasaydilar. Qattiq ota-ona buni ortiqcha va kerak emas deb hisoblaydi. Do'stona rolni bajarayotgan ota-ona esa bularning barchasi bilan kamdan-kam qiziqadi.
- Ishonchli munosabatlar. Agar siz bolani tartibga chaqirsangiz, o'zingiz tartibni saqlashni o'rganing, agar u yolg'on gapirmasligini istasangiz, avval o'zingiz yolg'on gapirishni to'xtating.
- Qattiq, ammo adolatli. Har qanday bola bu dunyoni o'rganadi, shuning uchun oqilona qoidalar va cheklovlar nafaqat to'g'ri yo'nalishni belgilashga, balki tengroq munosabatlarni o'rnatishga imkon beradi.
- Shaxsiy makon. Bolaning shaxsiy hayotiga ota-onasiz huquqiga ega ekanligini tushunadigan ota-onalar tinchroq va o'ziga ishongan odamni tarbiyalaydi. Uning yozuv stoli yoki shaxsiy yozuvlarini titkilash kerak emas. Bu juda muhim!
Siz va ota-onangiz o'rtasidagi munosabatlar qanday edi?
Eng soʻnggi tahrirlash moderatoridir: