Диета даврида психологик қаршилик ёки нега миямиз бизга нима қилишни уқтиради?
Диеталар ва вазнни камайтириш режалари кўпинча кучли психологик қаршилик билан кечади. Одатда озиш ёки соғлом турмуш тарзига интилишга қарамасдан, кўпчилик доимий очлик ҳисси ва васвасага дуч келади, буни назорат қилиш қийин бўлади. Психологик қаршилик механизмларини тушуниш жараённи енгиллаштиришга ёрдам беради.
Очлик табиати ва унинг инсон психологиясига таъсири
Одамлар учун овқат нафақат жисмоний эҳтиёж, балки кучли психологик ҳис туйғусидир. Биз оч қолганда миямиз турли "дастурлар"ни ишга туширади. Шунинг учун диета қилиш пайтида пайдо бўладиган очлик ҳиссини кучли муаммо сифатида қабул қилиш лозим. Бизнинг энг қадимий инстинктларимиз ишга тушиб, инсон табиатининг инстинктив тартибда ўзгаришини намоён этади.
Овқатланишнинг психологик аҳамияти
Кўпчилик учун овқат ўзини қўллаб-қувватлаш воситаси бўлиб, ёки стресс, қўрқув, зерикиш ва бошқа салбий ҳолатларни енгиб ўтиш йўлидир. Бундай вазиятларда овқатдан воз кечиш шу ҳислардан ҳам воз кечишдек тасаввур қилинади. Бундан ташқари, когнитив психология бу жараёнда бошқача йўлни топишга ёрдам бериши мумкин.
Когнитив хато ва миянгизнинг «тутқунлиги»
Диета пайтида одамларда тафаккурни бузувчи когнитив хато пайдо бўлиши мумкин, бу уларни доимий равишда овқат ҳақида ўйлашга ва кўпроқ истеъмол қилишга ундайди. Масалан:
1. Онглилик ва диққатлилик амалиёти
Онглилик машқлари ўз эҳтиёжларингизни яхшироқ тушунишга ёрдам беради. Бунда кундалик олиб бориш ёки ўз ҳиссиётларингизни қайд қилиш жуда фойдали бўлиши мумкин.
2. Стрессни бошқаришнинг альтернатив усуллари
Стрессни камайтириш учун турли машғулотлар, жисмоний машқлар ёки ҳобби билан шуғулланиш фойдали. Бу сизга овқатни таскин воситаси сифатида қўллашни камайтиришга ёрдам беради.
3. Реалистик мақсадлар қўйиш
Диетада реалистик ва амалга ошириладиган мақсадларни қўйиш муҳим. Шунда танага зарур моддалар кириб келади ва унинг эҳтиёжлари қондирилади.
4. Яқинлардан қўллаб-қувватлаш
Дўстлар, оила ёки мутахассислар ёрдамига мурожаат қилишдан қўрқманг. Бундай қўллаб-қувватлаш сизнинг мотивациянгизни кучайтириши ва сизнинг мақсадларга эришишингизга ёрдам беради.
Психологик қаршиликни енгиш – бу жисмоний ва руҳий жиҳатларни тушунишни талаб қилувчи мураккаб жараёндир. Улар билан мутахассис ёрдамида ишлаш, мақсадга эришиш учун аҳамиятлидир.
Диеталар ва вазнни камайтириш режалари кўпинча кучли психологик қаршилик билан кечади. Одатда озиш ёки соғлом турмуш тарзига интилишга қарамасдан, кўпчилик доимий очлик ҳисси ва васвасага дуч келади, буни назорат қилиш қийин бўлади. Психологик қаршилик механизмларини тушуниш жараённи енгиллаштиришга ёрдам беради.
Очлик табиати ва унинг инсон психологиясига таъсири
Одамлар учун овқат нафақат жисмоний эҳтиёж, балки кучли психологик ҳис туйғусидир. Биз оч қолганда миямиз турли "дастурлар"ни ишга туширади. Шунинг учун диета қилиш пайтида пайдо бўладиган очлик ҳиссини кучли муаммо сифатида қабул қилиш лозим. Бизнинг энг қадимий инстинктларимиз ишга тушиб, инсон табиатининг инстинктив тартибда ўзгаришини намоён этади.
Овқатланишнинг психологик аҳамияти
Кўпчилик учун овқат ўзини қўллаб-қувватлаш воситаси бўлиб, ёки стресс, қўрқув, зерикиш ва бошқа салбий ҳолатларни енгиб ўтиш йўлидир. Бундай вазиятларда овқатдан воз кечиш шу ҳислардан ҳам воз кечишдек тасаввур қилинади. Бундан ташқари, когнитив психология бу жараёнда бошқача йўлни топишга ёрдам бериши мумкин.
Когнитив хато ва миянгизнинг «тутқунлиги»
Диета пайтида одамларда тафаккурни бузувчи когнитив хато пайдо бўлиши мумкин, бу уларни доимий равишда овқат ҳақида ўйлашга ва кўпроқ истеъмол қилишга ундайди. Масалан:
- Оқ-қора тафаккур: Агар мен тўғри бўлмаган нарсани ейман, демак, диетам йўқ бўлди.
- Қийматни пасайтириш: Агар мен иштаҳамни назорат қила олмасам, ундан баҳра олишим керак.
- Триггерлар: Муайян овқат билан боғлиқ хотиралар ҳаддан ташқари истакни уйғотади.
1. Онглилик ва диққатлилик амалиёти
Онглилик машқлари ўз эҳтиёжларингизни яхшироқ тушунишга ёрдам беради. Бунда кундалик олиб бориш ёки ўз ҳиссиётларингизни қайд қилиш жуда фойдали бўлиши мумкин.
2. Стрессни бошқаришнинг альтернатив усуллари
Стрессни камайтириш учун турли машғулотлар, жисмоний машқлар ёки ҳобби билан шуғулланиш фойдали. Бу сизга овқатни таскин воситаси сифатида қўллашни камайтиришга ёрдам беради.
3. Реалистик мақсадлар қўйиш
Диетада реалистик ва амалга ошириладиган мақсадларни қўйиш муҳим. Шунда танага зарур моддалар кириб келади ва унинг эҳтиёжлари қондирилади.
4. Яқинлардан қўллаб-қувватлаш
Дўстлар, оила ёки мутахассислар ёрдамига мурожаат қилишдан қўрқманг. Бундай қўллаб-қувватлаш сизнинг мотивациянгизни кучайтириши ва сизнинг мақсадларга эришишингизга ёрдам беради.
Психологик қаршиликни енгиш – бу жисмоний ва руҳий жиҳатларни тушунишни талаб қилувчи мураккаб жараёндир. Улар билан мутахассис ёрдамида ишлаш, мақсадга эришиш учун аҳамиятлидир.