Социофобманми?

Агар сиз катта гуруҳлар билан мулоқот қилишдан қўрқсангиз, кўпчилик одамлар йиғилган жойга боришдан бош тортсангиз ёки омма олдида чиқиш қилишдан қаттиқ хавотирга тушсангиз, бу ҳолатни тушуниш учун қуйидаги маълумотлар сизга ёрдам беради.

Социофобия нима?​

Социофобия — ижтимоий ташвишли бузилиш бўлиб, инсонда ижтимоий вазиятларда кучли хавотирни келтириб чиқаради. Бундай қўрқув кўплаб ҳолатларда юзага келиши мумкин: катта гуруҳда бўлиш, янги танишлар билан учрашиш, дўконга бориш ёки ишдаги йиғилишларда иштирок этиш. Ҳатто оммавий жойлардаги ҳожатхоналарга кириш ҳам қўрқувни келтириб чиқариши мумкин.

Социофобия қандай намоён бўлади?​

Социофобия ўз ичига қуйидагиларни олади:

• Хавотир ва қочишга интилиш: Социофоблар бошқаларнинг баҳо беришидан қўрқади, шунинг учун улар ижтимоий вазиятлардан қочишга ҳаракат қиладилар.
• Вегетатив реакциялар: Юрак уриши тезлашиши, терлаш, танада титраш, юзнинг қизариши, нафас олиш муаммолари каби аломатлар кузатилади.

Нега социофоблар ижтимоий вазиятлардан қочишга интилишади?​

Социофобларнинг асосий қўрқуви — бошқаларнинг салбий баҳоси. Улар доим ўзлари ҳақидаги фикрлар, ҳаракатлар, гапирган сўзлар ва ташқи кўриниш ҳақида ўйлашади. Бундай вазиятларда улар ўзларини ҳар доим омадсизликка дучор бўлишини хаёлан тасаввур қиладилар ва бу уларнинг қўрқувини янада кучайтиради.

Социофобиянинг сабаблари ва уларнинг аҳамияти​

Социофобиянинг сабаблари ҳақида гапириш шарт эмас. Чунки энг асосий масала — бу қўрқувни енгиш ва уни бошқариш йўлини топиш. Социофобияда инсоннинг ўзини бошқаларнинг баҳосига боғлиқлиги ётади. Бошқаларнинг фикри фақат инсон ўзининг шахсий фикри йўқ бўлсагина муҳим аҳамият касб этади.

Шахсий фикрни шакллантириш​

Ўзингиз ҳақингизда фикр шакллантиришда сизга қуйидаги усул ёрдам беради:

• Ўзингизга хос сифатларнинг рўйхатини тузинг.
• Ҳар бир сифат учун таъриф беринг. Масалан, "мен ростгўйман" десангиз, ростгўйлик нима эканлигини таърифланг.
• Ўзингизни баҳоланг: ростгўймисиз ёки йўқ? Агар ҳа, десангиз, бошқаларнинг фикри сизга таъсир қилмайди. Агар йўқ, десангиз, унда ўзингиз устида ишлашингиз керак.

Қачон мутахассисга мурожаат қилиш керак?​

Агар социофобиянинг белгилари сизда бир неча вақт давомида намоён бўлса ва ҳаётингизни қийинлаштирса, мутахассисга мурожаат қилиш мақсадга мувофиқ. Мутаҳассис билан ишлаш социофобияни енгишнинг энг самарали йўлидир.

Хулоса​

Социофобия ҳақиқий психологик ҳолат бўлиб, уни енгиш учун тўғри ёндашув зарур. Аммо баъзан социофобияни ўз-ўзидан "диагноз" қиладиганлар ҳам бор. Бу жуда қулай, чунки бу масъулиятни ўз зиммасидан олиб ташлайди. Бироқ, бу ўйлаш тарзи муаммоларни ҳал қилмайди, аксинча, вазиятни оғирлаштиради. Ҳақиқий социофобиядан азият чекаётганлар учун эса ёрдам керак.