Ташлаб кетилишдан қўрқиш болаликда шаклланади, қачонки бола ишончли боғланишни ўрганиш имкониятига эга бўлмаганида, яъни ота-онасига суяна олмаганида. Вояга етгач, бундай одамлар кўпинча ишончсиз боғланиш услубига эга бўладилар, бу уларни ташвишга солади, яқинликдан қочишга ёки ушбу услублар ўртасида иккиланиб туришга мажбур қилади.
Бу қўрқув муносабатларга зарар келтиради, чунки инсон жуда япишқоқ бўлиб қолади ёки ўз шеригини назорат қилишга ҳаракат қилади, ёхуд ўз қўрқувлари туфайли уни манипуляция қилади. Лекин бу парадоксал бўлиб туюлса-да, муносабатлар қанчалик яқин ва самимий бўлса, ташлаб кетилиш қўрқуви шунчалик кучаяди, бу эса ўз-ўзини тасдиқлайдиган башоратга олиб келиши мумкин.
Бу қўрқув одатда қандай намоён бўлади?
Ташлаб кетилиш қўрқувини енгиш — бу вақт ва сабр-тоқат талаб қиладиган жараён. Бу моделдан қутулиш учун инсон ўз ўтмиши билан юзма-юз келиши ва бу турдаги жароҳатлар қаерда бошланганини ва улар ҳаётига қандай таъсир қилганини англаб етиши муҳимдир. Ишончли боғланиш томон қадамлар, одатда, қуйидагиларни ўз ичига олади: ўзини англаш ҳиссини қайта тиклаш, ўзини қадрлашни ошириш, чегараларни ўрнатиш ва уларни сақлаш, ҳамда қўшма боғлиқликнинг таъсирини ўрганиш ва ундан қутулиш. Ҳар бир ўзини англаш ва мустақиллик сари қадам ташлаш соғлом ва тўлақонли муносабатларга қадамдир. Ўзингизга ғамхўрлик қилинг ва қўллаб-қувватлашдан қўрқманг.
Бу қўрқув муносабатларга зарар келтиради, чунки инсон жуда япишқоқ бўлиб қолади ёки ўз шеригини назорат қилишга ҳаракат қилади, ёхуд ўз қўрқувлари туфайли уни манипуляция қилади. Лекин бу парадоксал бўлиб туюлса-да, муносабатлар қанчалик яқин ва самимий бўлса, ташлаб кетилиш қўрқуви шунчалик кучаяди, бу эса ўз-ўзини тасдиқлайдиган башоратга олиб келиши мумкин.
Бу қўрқув одатда қандай намоён бўлади?
- Ишончсизлик ва яқинликдан қочиш.
Бундай одам бошқаларни яқинлаштиришдан ва заиф кўринишдан қўрқади. Шу сабабли, уларга бошқаларга ишониш қийин бўлади ва яқинликдан қочишга ҳаракат қиладилар. - Тезкор боғланиш.
Бундай одамлар жуда тез яқинлашиб, ўзлари ҳақида жуда кўп шахсий маълумотларни ошкор қилишади. Улар болаликда етарлича эътибор ва ғамхўрлик кўрмаганликлари учун тезкор боғланишни ҳақиқий боғланиш деб адашадилар. - Барқарор бўлмаган шахсий идентификация.
Бундай ҳолда, одам ўзини йўқотади ва шеригига мослашади, фақат қабул қилиниш ва қадрланиши учун, бу эса охир-оқибат муносабатларда ўзини йўқотишга олиб келади. - Эришиб бўлмайдиган шерикларни танлаш.
Эмоционал жиҳатдан эришиб бўлмайдиган шерикларни танлаш "чақириқ" сифатида кўрилиши мумкин, бунда мақсад — шерикнинг меҳрини қозонишдир.
Ташлаб кетилиш қўрқувини енгиш — бу вақт ва сабр-тоқат талаб қиладиган жараён. Бу моделдан қутулиш учун инсон ўз ўтмиши билан юзма-юз келиши ва бу турдаги жароҳатлар қаерда бошланганини ва улар ҳаётига қандай таъсир қилганини англаб етиши муҳимдир. Ишончли боғланиш томон қадамлар, одатда, қуйидагиларни ўз ичига олади: ўзини англаш ҳиссини қайта тиклаш, ўзини қадрлашни ошириш, чегараларни ўрнатиш ва уларни сақлаш, ҳамда қўшма боғлиқликнинг таъсирини ўрганиш ва ундан қутулиш. Ҳар бир ўзини англаш ва мустақиллик сари қадам ташлаш соғлом ва тўлақонли муносабатларга қадамдир. Ўзингизга ғамхўрлик қилинг ва қўллаб-қувватлашдан қўрқманг.