Telefon bolalar uchun zararlimi ?

Telefonlarning bolalar uchun zararlari​

Zamonaviy bolalar va ularning ota-onalari uchun mobil telefon hayotning zaruriy elementi bo'lib qolgan. Biz endi o'zimizni mobil telefonsiz tasavvur qila olmaymiz. Axir, har qanday joyda va istalgan vaqtda gaplashish juda qulay, uy telefonining qo'ng'irog'ini kutish kerak emas. Telefon orqali bolani nazorat qilish ham qulay, chunki telefon yordamida bolaning qaerda ekanligini bilib olish mumkin. Oldin odamlar telefonsiz qanday yashaganini tasavvur qilish qiyin.

Biroq, birinchi qarashda ko'rinadigan darajada hamma narsa yaxshi va go'zal emas.

Mobil telefonlarning zararlari va ularning bolalarga ta'siri - bu bizning suhbatimiz mavzusi. Axir, bu qulaylik va komfort uchun biz o'zimizning va bolalarimizning sog'lig'ini to'laymiz.

Mobil telefonning bolaga zararli ta'siri qanday?​

Ta'kidlash joizki, mobil telefon nafaqat bolalar uchun, balki kattalar uchun ham zararli. Biroq, o'sib borayotgan va hali shakllanayotgan organizm uchun bu zarar yanada aniq va xavfliroqdir. Bolaning bosh suyagi kattalarnikiga qaraganda ancha yupqaroq. Shuning uchun bolaning suyak iligi elektromagnit nurlanishlarni 10 barobar ko'proq singdirishi mumkin.

Mobil telefon elektromagnit maydonlarni hosil qilishi mumkin. Nurlanish asab va immun tizimlariga zarar yetkazadi, bu esa xotiraning yo'qolishi, diqqatni jamlashning kamayishi, bosh og'rig'i, beparvolik va injiqlikka olib keladi. Mobil telefon orqali tez-tez va uzoq suhbatlashish miyaning ishlashiga zarar yetkazadi, eshitish qobiliyatiga zarar etkazadi, bolaning umumiy holatini yomonlashtiradi. Telefon ekraniga tez-tez va uzoq tikilish esa bolaning ko'rish qobiliyatiga salbiy ta'sir qiladi.

21-asr boshlarida shotlandiyalik olim Uilyam Styuart tajriba o'tkazdi, bu tajriba ko'rsatdiki, yomg'ir chuvalchanglarining oqsil tuzilishi mobil telefonlarning mikroto'lqinli nurlanishi tufayli o'zgaradi. Bu, albatta, yagona tajriba va turli mamlakatlar olimlarining yagona bayonoti emas.

Isbotlangan: elektromagnit to'lqinlar inson organizmida hujayra darajasida o'zgarishlarga olib kelishi mumkin.

Elektromagnit nurlanish barcha elektromagnit qurilmalardan (mikroto'lqinli pechlar, kompyuterlar, televizorlar) tarqaladi. Biroq, bu qurilmalar bizdan ma'lum masofada joylashgan, mobil telefonlar esa bizdan ajralmaydi, hatto hojatxonada ham va uxlashda ham yonimizda bo'ladi. Mobil telefon bolalarda ayniqsa qaramlikka olib keladi.

Mobil telefonning zararini kamaytirish bo'yicha maslahatlar. Bolalar va ularning ota-onalari uchun maslahatlar:​

1. Telefon orqali zarurat bo'lganda gaplashing (har safar 2-3 daqiqa).
2. Qo'l bo'sh bo'lsa, speakerphone yoki simsiz garnituradan foydalaning.
3. Telefonni uxlashni rejalashtirgan joyingizga qo'ymang. Axir, telefonning elektromagnit nurlanishi faol va kutish rejimida ham asab tizimiga salbiy ta'sir qiladi.
4. Telefonni sumkada yoki ryukzakda olib yuring, cho'ntakda yoki bo'yin atrofida emas.
5. Mobil telefon sizdan kamida 50 sm masofada tursin.
6. Aloqa sifati yomon bo'lgan joylarda telefonni ishlatmang. Bu joylar odatda lift, transport, yer osti avtoturargohlari, qishloq joylari, metro bo'lib, bu joylarda telefoningiz nurlanishi bir necha barobar kuchayadi.
7. Ilmiy joylarda mobil telefonlardan kamroq foydalanishga harakat qiling, chunki yopiq joylarda mobil telefon nurlanishi ochiq havoga qaraganda bir necha barobar yuqori.
8. Tarmoq operatorini qidirish paytida telefoningizni qulog'ingizga tutmang, chunki bu vaqtda telefon nurlanishi kuchayadi.

Bolalarni mobil telefonlardan keladigan xavfdan qanday himoya qilish mumkin:​

Agar siz doimiy ravishda qo'lingizda mobil telefonni ushlab, fotosuratlarni yoki pochtani ko'rib chiqsangiz, farzandingiz uchun bunday o'yinchoq ham juda qiziqarli bo'ladi. Biroq, mobil telefon o'yinchoq sifatida umuman mos emas. Agar sizning kichkina bolangiz sizni mobil telefon bilan "o'ynashga" ko'ndirmoqchi bo'lsa, kamida uchish rejimini yoqing.Agar bola kattaroq bo'lsa, u mobil telefonni yoqishni va o'chirishni yaxshi biladi. U sizdan telefonni berishingizni so'raydi. Telefonni berishingiz mumkin, lekin vaqtni cheklash sharti bilan - faqat bir nechta qo'shiqni tinglash yoki buvisiga qo'ng'iroq qilish uchun.Agar bolangizning ko'zini yomonlashtirishni va undan zombini qilishni xohlamasangiz, bolangizga telefonda o'yin o'ynashiga ruxsat bermang.12 yoshgacha bo'lgan bolalarga faqat o'zining asosiy vazifasini bajaradigan telefon sotib olish yaxshiroqdir - qo'ng'iroq qilish. Ko'p sonli turli o'yinlar, ilovalar bilan jihozlangan eng zamonaviy gadjet emas. Aks holda, zerikarli darslarda bolangiz qiziqarli mobil o'yin bilan band bo'ladi.

Olimlar 8 yoshgacha bo'lgan bolalar uyali telefonlardan foydalanmasliklari kerak degan xulosaga kelishdi. Chunki telefon nurlanishi tufayli miya o'smasi paydo bo'lish xavfi juda katta.

Bolaga quyidagilarni o'rgatish kerak:

• Elektron xabarlarni kompyuter orqali tez-tez yuborish;
• Qo'ng'iroq qilganda speakerphone'ni yoqish;
• Telefonni imkon qadar kamroq va faqat zarurat bo'lganda ishlatish;
• Suhbat paytida telefonni boshdan uzoqroq tutish.

Agar farzandingizga telefon sotib olishga qaror qilsangiz, bunday xaridning mumkin bo'lgan ijobiy va salbiy tomonlarini oldindan tushunishingiz kerak.

Bolani zararli ta'sirlardan butunlay himoya qilish imkonsiz, ammo ularning sonini iloji boricha kamaytirish kerak. Farzandingizga telefonni haqiqatan ham kerak bo'lganda sotib oling; mobil telefondan foydalanishning foydasi uning zararini qoplashi kerak.