Оналикка қадам қўйган аёл янги ҳаёт босқичига кириб боради. Аммо баъзан она бўлишнинг қувончини ҳис қилиш қийинлашиб кетади. Бу ҳодиса янгидан туғилган онани қўрқитиши мумкин, чунки у бундай ҳолатнинг сабабини тушуна олмайди.
Аммо бунга сабаб бўлиши мумкин бўлган омиллар жуда кўп: ухлаш етишмаслиги, аёл ҳаётидаги янги роль, танадаги ва психикадаги ўзгаришлар ҳамда гормонал ўзгаришлар. Бу ҳолатлар кўпинча аёлда ўзини айблаш ҳиссини уйғотади, чунки у атрофдаги танқидларга дуч келиши мумкин.
"Илгари далада туғар эдилар, ҳеч қандай депрессия бўлмасди!"
Статистикага кўра, тахминан 13% оналар туғруқдан кейинги депрессияга дуч келишади. Ўзини айблаш, апатия, хавотир, тушкунлик, чарчоқ каби симптомлар аёл томонидан кўпинча эътиборсиз қолдирилади. Аммо ушбу симптомларни инкор этмаслик, мутахассисга мурожаат қилиш яхши натижа беради.
"Бейби-блюз"ни туғруқдан кейинги депрессиядан қандай фарқ қилиш мумкин?
Шунингдек, эндокрин касалликлар, организмдаги микроэлементлар танқислиги, масалан, серотонин, дофамин, норадреналин, В12 витамини танқислиги ёки оғир туғруқ жараёнлари ҳам туғруқдан кейинги депрессияга олиб келиши мумкин.
Атрофдагилар учун тавсиялар: онага танқиддан воз кечишга ҳаракат қилинг. Унинг камчиликларини гапиришдан қочинг ва ёрдам беришга тайёр эканлигингизни билдиринг.
Эрлар учун махсус тавсиялар: эътибор беринг, қўллаб-қувватланг ва агар зарур бўлса, уни тингланг. Онага болага қараш ва уй ишларида ёрдам беришни ўрганинг. Бу унинг ҳолатини енгиллаштиришга ёрдам беради.
Агар депрессия ҳолати узоқ давом этса ёки ўзига зарар етказиш фикрлари пайдо бўлса, психиатрга мурожаат қилиш тавсия этилади. Бу қўрқувли эмас ва бу соҳа мутахассислари она ва ҳомиладорлар билан ишлайдилар.
Эсда тутинг: "Оналик табиий эмас, у ўрганиладиган ҳунардир." Ҳар қандай онага хатолар қилиш ҳуқуқи берилган. Лекин болангиз учун сиз энг яхши ва энг идеал онасиз.
Аммо бунга сабаб бўлиши мумкин бўлган омиллар жуда кўп: ухлаш етишмаслиги, аёл ҳаётидаги янги роль, танадаги ва психикадаги ўзгаришлар ҳамда гормонал ўзгаришлар. Бу ҳолатлар кўпинча аёлда ўзини айблаш ҳиссини уйғотади, чунки у атрофдаги танқидларга дуч келиши мумкин.
"Илгари далада туғар эдилар, ҳеч қандай депрессия бўлмасди!"
Статистикага кўра, тахминан 13% оналар туғруқдан кейинги депрессияга дуч келишади. Ўзини айблаш, апатия, хавотир, тушкунлик, чарчоқ каби симптомлар аёл томонидан кўпинча эътиборсиз қолдирилади. Аммо ушбу симптомларни инкор этмаслик, мутахассисга мурожаат қилиш яхши натижа беради.
Туғруқдан Кейинги Блюз ёки "Бейби-Блюз"
Туғруқдан кейин пайдо бўладиган ғам ва тушкунлик ҳолати бўлиб, аёлда тушкунлик, хавотир, асабийлик, йиғлаш ҳолатлари кузатилади. Статистикага кўра, тахминан 80% аёллар бу ҳолатни бошдан кечиришади. Оддий ҳолда, "бейби-блюз" туғруқдан 2-3 кун ўтиб бошланади ва тахминан 3 ҳафта давом этади."Бейби-блюз"ни туғруқдан кейинги депрессиядан қандай фарқ қилиш мумкин?
- Бейби-блюз – туғруқдан кейинги дастлабки кунларда бошланади ва 3-4 ҳафтагача давом этади. Туғруқдан кейинги депрессия эса бир ойдан кейин ёки 7-8 ой ўтиб пайдо бўлиши мумкин, чарчоқ ва атрофдагилар томонидан тушунмовчиликлар ҳиссини уйғотиши мумкин.
Туғруқдан Кейинги Депрессиянинг Боладаги Таъсири
Депрессия нафақат онага, балки болага ҳам салбий таъсир кўрсатиши мумкин. Боланинг ҳаётининг дастлабки йилларида онага боғлиқлиги жуда катта бўлади. Болада онага ишонч ҳисси шаклланади, аммо она тушкунликда бўлса, бола буни сезади ва бу унинг асабий, безовта бўлишига сабаб бўлиши мумкин.Депрессия Қаердан Келиб Чиқади?
Кўпинча, туғруқдан кейинги депрессияга тушишга мойил бўлган аёллар хавотирга тушиш ва ҳамма нарсани назорат қилиш истагига эга бўладилар. Бу ҳолатда уларда "сурка куни" каби такрорланадиган вазиятлардан чарчаш ҳисси пайдо бўлади.Шунингдек, эндокрин касалликлар, организмдаги микроэлементлар танқислиги, масалан, серотонин, дофамин, норадреналин, В12 витамини танқислиги ёки оғир туғруқ жараёнлари ҳам туғруқдан кейинги депрессияга олиб келиши мумкин.
Бу Ҳолатда Қандай Ёрдам Бериш мумкин? Она ва Атрофдагиларга Маслаҳатлар
Энг аввало, она ўзини парвариш қилишни ўрганиши керак. Етарли ухлаш, овқатланиш, дам олиш муҳим.Атрофдагилар учун тавсиялар: онага танқиддан воз кечишга ҳаракат қилинг. Унинг камчиликларини гапиришдан қочинг ва ёрдам беришга тайёр эканлигингизни билдиринг.
Эрлар учун махсус тавсиялар: эътибор беринг, қўллаб-қувватланг ва агар зарур бўлса, уни тингланг. Онага болага қараш ва уй ишларида ёрдам беришни ўрганинг. Бу унинг ҳолатини енгиллаштиришга ёрдам беради.
Агар Она Мутлақо Ёрдам Олмоқчи Бўлмаса?
- Мутлақо зўрлаб эмас, балки уни қўллаб-қувватлаш ва тўғри йўл кўрсатиш учун, мутахассис билан маслаҳатлашинг. Она ҳақиқатан ҳам чарчаган бўлиши мумкинлигини тан олинг ва унга ёрдам бериш учун кўмак қилинг.
Назирдан Чиқиб Кетган Ҳолатларда
Агар вазият назоратдан чиқса, мутахассисга мурожаат қилишдан қўрқманг. Бунда, перинатал психолог ёки тегишли ёрдам марказига қўнғироқ қилиш муҳим бўлади.Психолог ёки Дўстлар билан Суҳбат?
Албатта, дўстлар муҳим. Аммо доим дўстлар қабул қилмаслиги мумкин, чунки улар нейтрал эмас. Психолог эса ёрдам беради, қўллаб-қувватлайди ва сиздаги ҳис-туйғулар билан ишлайди.Агар депрессия ҳолати узоқ давом этса ёки ўзига зарар етказиш фикрлари пайдо бўлса, психиатрга мурожаат қилиш тавсия этилади. Бу қўрқувли эмас ва бу соҳа мутахассислари она ва ҳомиладорлар билан ишлайдилар.
Эсда тутинг: "Оналик табиий эмас, у ўрганиладиган ҳунардир." Ҳар қандай онага хатолар қилиш ҳуқуқи берилган. Лекин болангиз учун сиз энг яхши ва энг идеал онасиз.