Ижтимоий ҳayotimizда ўйинлар бўлиб турган замонда, кўплаб одамлар ўйинларга бўлган қарамликдан азият чекишади. Ўйинга бўлган қарамлик соғлик, муносабатлар ва ижтимоий ҳаётга жиддий таъсир кўрсатиши мумкин. Бу масалада кўп одамлар ўз ҳаётини яна назорат қилишга қайтиш ва ҳаётини яхшилаш йўлида даволанишга мурожаат қилишади. Ушбу муаммони ҳал қилишда самарали усуллардан бири когнитив-поведенческая терапия (КПТ) ҳисобланади.
Когнитив-поведенческая терапия нима?Когнитив-поведенческая терапия (КПТ) инсоннинг фикрлари, ҳислари ва хатти-ҳаракатлари бир-бирига боғлиқ эканига асосланган даволаш усулидир. КПТнинг мақсади – инсоннинг манфий фикрларини ва хатти-ҳаракатларини ўзгартириш, уларни соғломроқ фикрлар билан алмаштиришдир. Бу усул турли хил қарамликларни, жумладан, ўйинларга бўлган қарамликни ҳам самарали даволайди.
КПТнинг асосий компонентлари:
Агар сизда ёки яқинларингизда ўйинга бўлган қарамлик борлигини сезсангиз, ёлғиз эмассиз. Бу муаммога дуч келаётган кўплаб одамлар бор ва уни ҳал қилишга ёрдам берадиган турли хил даволаш усуллари мавжуд. КПТ – шундай усуллардан бири ва у ўз натижаларини ва хатти-ҳаракатларини ўзгартиришга тайёр бўлган одамлар учун жуда самарали бўлиши мумкин.
Ўйинлар билан ҳақиқий ҳаётни алмаштирмаслиги керак. Улар вақтни ўтказишнинг қизиқарли ва кўнгилочар йўли бўлиши мумкин, аммо ҳаётда устувор бўлиши шарт эмас. Агар сиз ўйинларнинг ҳаётингизга ҳаддан ташқари кўп таъсир кўрсатаётганини сезсангиз, ўзингизнинг ҳаётингиз устидан яна назорат ўрнатиш ҳақида ўйлаб кўриш вақти келди.
Когнитив-поведенческая терапия нима?Когнитив-поведенческая терапия (КПТ) инсоннинг фикрлари, ҳислари ва хатти-ҳаракатлари бир-бирига боғлиқ эканига асосланган даволаш усулидир. КПТнинг мақсади – инсоннинг манфий фикрларини ва хатти-ҳаракатларини ўзгартириш, уларни соғломроқ фикрлар билан алмаштиришдир. Бу усул турли хил қарамликларни, жумладан, ўйинларга бўлган қарамликни ҳам самарали даволайди.
КПТнинг асосий компонентлари:
- Манфий фикрларни аниқлаш ва ўзгартириш:Ўйинларга қарам бўлган инсонлар кўпинча ўз ҳаётига нисбатан манфий фикрларга эга бўладилар ва ўйинларга ҳақиқий ҳаётдан қочишнинг йўли сифатида қарайдилар. КПТ инсонларга бу манфий фикрларни аниқлаш ва уларни соғлом фикрлар билан алмаштиришга ёрдам беради.
- Ҳисларни бошқариш малакасини ривожлантириш:Ўйинларга қарам инсонлар кўпинча хавотир, депрессия ёки яккаланиш каби ҳисларни бошдан кечирадилар, бу уларни ўйинларга ўраган қарамликка олиб келади. КПТ уларга ўз ҳисларини бошқариш ва уларни яхши уддалаш йўлларини ўргатишга ёрдам беради.
- Ҳатти-ҳаракатни бошқариш малакасини ривожлантириш:Ўйинга қарам инсонлар кўпинча ҳаётларининг бошқа муҳим жиҳатлари (иш, ўқиш, муносабатлар)га эътибор бермай, кўп вақтини ўйинларга сарфлайдилар. КПТ уларга ўз вақти ва хатти-ҳаракатларини бошқаришга, соғлом ҳаёт тарзига қайтишга ёрдам беради.
- Коммуникация малакасини яхшилаш:Ўйинларга қарам инсонлар кўпинча яқинлари ва дўстларидан изоляцияланадилар, бу эса муаммони янада кучайтиришга олиб келади. КПТ уларга ўз мулоқот кўникмаларини яхшилашга, яқинлари ва дўстлари билан яхшироқ мулоқот қилишга ёрдам беради.
- Муаммоларни ҳал қилиш малакасини ривожлантириш:Ўйинга қарам инсонлар кўпинча турли хил муаммолар билан дуч келадилар, бу уларнинг ўйинларга бўлган қарамлигини кучайтиради. КПТ уларга ўз муаммоларини самарали ҳал қилиш йўлларини топиш ва уларга соғлом ечимлар топишга ёрдам беради.
Агар сизда ёки яқинларингизда ўйинга бўлган қарамлик борлигини сезсангиз, ёлғиз эмассиз. Бу муаммога дуч келаётган кўплаб одамлар бор ва уни ҳал қилишга ёрдам берадиган турли хил даволаш усуллари мавжуд. КПТ – шундай усуллардан бири ва у ўз натижаларини ва хатти-ҳаракатларини ўзгартиришга тайёр бўлган одамлар учун жуда самарали бўлиши мумкин.
Ўйинлар билан ҳақиқий ҳаётни алмаштирмаслиги керак. Улар вақтни ўтказишнинг қизиқарли ва кўнгилочар йўли бўлиши мумкин, аммо ҳаётда устувор бўлиши шарт эмас. Агар сиз ўйинларнинг ҳаётингизга ҳаддан ташқари кўп таъсир кўрсатаётганини сезсангиз, ўзингизнинг ҳаётингиз устидан яна назорат ўрнатиш ҳақида ўйлаб кўриш вақти келди.