Ular" va "Biz": Ksenofobiya nima?

Biz insonlarni shartli ravishda ikkita asosiy toifaga ajratamiz: "biz" va "ular". "Biz" - yaxshi, mehribon, halol va ochiq, ishonchimiz va hurmatimizga loyiq. Yoki balki hozir yaxshi bo'lmasalar ham, biz guruhimizni qo'llab-quvvatlashga harakat qilamiz. Biroq, "ular" bilan vaziyat boshqacha bo'lishi mumkin. Ko'pincha biz "ular" sifatida bizga yaqin bo'lmaganlarni belgilaymiz, ularga nisbatan neytral munosabatda bo'lamiz - oddiy xushmuomalalik va mo'tadil do'stlik bilan. Ammo ba'zan "begona" xavf tug'diradi, nafrat va qo'rquvni uyg'otadi - bu ksenofobiya. Ksenofobiya nima ekanligini, nega jamiyatni buzayotganini va ichimizdagi ksenofobiyaga qarshi qanday kurashish kerakligini o'rganamiz.

Ксенофобия нима?​

"Ksenofobiya" atamasi ikki yunoncha so'zdan olingan - "ξένος" (begona) va "φόβος" (qo'rquv). Ko'pchilik fobiyalar ruhiy buzilishlar deb hisoblanadi, lekin ksenofobiya bunday emas, u kasalliklar ro'yxatiga kirmaydi va kasallik deb hisoblanmaydi. Bu ijtimoiy konstrukt bo'lib, "begona" narsalarga nisbatan tushunmovchilik va qabul qilmaslikdan kelib chiqadigan dushmanlikdir.

Ksenofoblar qanday harakat qilishadi?​

Ksenofobiya turli xil tarzda namoyon bo'lishi mumkin. Eng keng tarqalgan xatti-harakatlar:

• "Begona" bilan muloqot qilish zarurati bo'lganda qo'rquv va/yoki bezovtalik.
• Milliy kiyim, oshxona, madaniy xususiyatlar yoki diniy e'tiqodlar haqida kinoyali va kamsituvchi izohlar.
• "Бегона" нарсаларни четлаб отиш. Ba'zi ksenofoblar umuman "begona" joylarga bormaydilar.
• "Begonalar"ni muammolar uchun ayblash - masalan, ish o'rinlari yoki inflyatsiya uchun migrantlarni ayblash.
• "Begonalar" haqiqatan ham farq qiladi degan ishonch - ular boshqacha yashaydi, o'ylaydi va his qiladi.

Ксенофобияга карши курашиш​

Agar siz maqolada o'zingizni taniysangiz va buni o'zgartirmoqchi bo'lsangiz, quyidagilarni amalga oshirishingiz mumkin:

1. O'z fikrlash xatolarini topish. Biz ba'zan o'zimizning so'zlarimiz yoki harakatlarimiz bilan biror kishini diskriminatsiya qilayotganimizni sezmaymiz.
2. Ksenofobik o'rnatmalarni qayerdan kelganini tushunishga harakat qilish.
3. Yangi narsalarni ochish va o'rganish. "Begonalar" bilan yaqinroq tanishish, ularning madaniy xususiyatlari, tarixi va qanday qarorlar qabul qilishini tushunish orqali qo'rquvni yengish mumkin.

Biz ksenofobiyani to'liq yenga olmaymiz, lekin bu bizning o'zimizni ojizlikka solishimiz kerak degani emas. Biz hamma boshqacha ekanligimizni tan olishimiz mumkin, lekin insoniyat sifatida umumiy xususiyatlarimiz yetarlicha, bir-birimizga hurmat bilan munosabatda bo'lishimiz uchun.