Ўспиринлик давридаги режаланмаган ёки тасодифий ҳомиладорлик аниқланган ҳолда, бу ҳолат ёш қиз ва унинг ота-оналари учун катта стрессга айланади. Қарор қабул қилиш қийин бўлиб, ҳар бир қарорнинг ўзига хос афзаллик ва камчиликлари мавжуд. Ҳар бир оилада вазият индивидуал, ва бунда шахсий шарт-шароитлар, молиявий ҳолат, келажак режалар ва бошқа омиллар ҳисобга олинади.
Болани сақлаб қолиш
Агар ўсмир қиз ва унинг ота-оналари болани сақлаб қолиш ва ота-она бўлишга қарор қилган бўлсалар, бу ҳолатда келгусидаги режаларни тузиш зарур. Ҳомиладорликни тўғри режалаштириш учун қуйидаги қадамларни кўриб чиқиш керак:
Аборт — бу ҳомиладорликни тўхтатишнинг хавфсиз тиббий усули ҳисобланади. Бу қарорни қабул қилишда ёш қизга эмоционал қўллаб-қувватлаш ва ёрдам зарур. Абортнинг икки асосий тури мавжуд:
Агар вақт ўтиб кетган ёки ўсмирлар фарзандлик масъулиятини қабул қилишни истамасалар, бунда қуйидаги имкониятлар ҳам мавжуд:
Ўспиринликда ҳомиладорлик — бу оғир, бироқ ҳал этиб бўладиган ҳолат. Оилаларнинг ўзларига яраша шарт-шароитларига қараб, қарорларни онгли равишда қабул қилиш керак. Ҳар бир вариантнинг ўзига яраша ўзига хос жиҳатлари ва оқибатлари мавжудлигини англаш, қарор қабул қилиш жараёнида ёрдам беради.
Болани сақлаб қолиш
Агар ўсмир қиз ва унинг ота-оналари болани сақлаб қолиш ва ота-она бўлишга қарор қилган бўлсалар, бу ҳолатда келгусидаги режаларни тузиш зарур. Ҳомиладорликни тўғри режалаштириш учун қуйидаги қадамларни кўриб чиқиш керак:
- Ҳомиладорлик ҳақида яқинларга хабар бериш: бунда бола отаси, оила аъзолари, яқин дўстларга хабар бериш муҳим.
- Яқин оила аъзолари ва дўстлар билан қўллаб-қувватлаш сўраб мулоқотда бўлиш.
- Мактаб ва ўқув муассасаларида ёш ота-оналар учун қўллаб-қувватлов дастурлари ҳақида маълумот олиш.
- Бола парвариши учун керакли ёрдам ёки маҳсулотлар билан таъминлаш учун ёрдамчи аниқлаш.
Аборт — бу ҳомиладорликни тўхтатишнинг хавфсиз тиббий усули ҳисобланади. Бу қарорни қабул қилишда ёш қизга эмоционал қўллаб-қувватлаш ва ёрдам зарур. Абортнинг икки асосий тури мавжуд:
- Медикаментоз аборт — бу ҳомиладорликнинг илк 6-7 ҳафталарида амалга ошириладиган курс бўлиб, махсус дори воситалари қабул қилиниши натижасида ҳомиладорлик тўхтайди.
- Жарроҳлик аралашуви — ҳомиладорликнинг 12-ҳафтасигача хирургик йўл билан ҳомиладорликни тўхтатиш мумкин.
Агар вақт ўтиб кетган ёки ўсмирлар фарзандлик масъулиятини қабул қилишни истамасалар, бунда қуйидаги имкониятлар ҳам мавжуд:
- Фарзандликка олиш (усиновление) — болани бошқа оила аъзолари ёки яқинлар парвариш қилади.
- Патронат — бола вақтинча бошқа оилада яшайди, лекин ўз оиласи билан алоқада бўлиб туради.
- Қўллаб-қувватлаш ва катта ёшлилар томонидан ёрдам — бола учун масъул бўлган катталар унга ғамхўрлик қилишади, лекин биологик ота-оналар билан алоқа узилмайди.
- Болани сақлаб қолиш ҳар доим ҳам қизнинг келажагини бузмайди. Агар оила аъзолари ёш ота-оналарга ёрдам берса, улар учун ҳаёт ўзгармай, тўлиқлигича давом этиши мумкин.
- Агар қиз болани туғгандан кейин фарзандликка беришга қарор қилса ҳам, бу қарорни ўзгартириш имконияти мавжуд.
- Аборт қилиш аёлнинг келгусида ҳомиладор бўлиш имкониятини тўлиқ йўқотмайди, лекин айрим ҳолатларда бепуштликка олиб келиши мумкин.
Ўспиринликда ҳомиладорлик — бу оғир, бироқ ҳал этиб бўладиган ҳолат. Оилаларнинг ўзларига яраша шарт-шароитларига қараб, қарорларни онгли равишда қабул қилиш керак. Ҳар бир вариантнинг ўзига яраша ўзига хос жиҳатлари ва оқибатлари мавжудлигини англаш, қарор қабул қилиш жараёнида ёрдам беради.