Созависим муносабатлар — бу шериклардан бири ёки ҳар иккиси шахсиятларини йўқотиб, ўз эҳтиёжларини бошқаси учун қурбон қиладиган вазиятдир. Бундай муносабатларда шериклар доимий равишда бир-бирини назорат қилишга, қутқаришга ёки ёрдам беришга интиладилар, бу эса узоқ муддатда эмоционал чарчаш ва хафагарчиликка олиб келади.
Узаро муносабатларнинг белгиларини қандай таниш мумкин?
- Чегараларни йўқотиш: Ўзингизнинг эҳтиёж ва истакларингиз аҳамиятсиз бўлиб қолгандек ҳис қилиш.
- Эмоционал боғлиқлик: Шерикнинг кайфиятига боғлиқ бўлиш.
- Ёлғизликдан қўрқиш: Муносабатлар оғриқ келтирса ҳам, уларни тарк этолмаслик.
- Назорат қилиш истаги: Шерикни "тўғрилаш" ёки унинг муаммоларини ҳал қилишга ҳаракат қилиш.
- Доимий айбдорлик ҳисси: Шерикнинг эҳтиёжлари учун ўзингизни айбдор қилиш.
- Шахсий қизиқишларни йўқотиш: Хобби ва қизиқишларингизни иккинчи ўринга қўйиш.
- Ортиқча танқид: Муносабатларда шерикнинг танқидлари ёки назорати ҳукмрон бўлиши.
Вазиятни қандай ўзгартириш мумкин?
- Муаммони тан олинг: Биринчи қадам — созависим муносабатларни тан олиш ва вазиятни ўзгартиришга интилиш.
- Ўзингизга вақт беринг: Эркинликка эришиш — бу жараён.
- Ўз устингизда ишланг: Эҳтиёж ва истакларингизни аниқлашга уриниб кўринг.
- Чегаралар қўйинг: "Йўқ" деб айтинг ва ўз эмоционал соғлигингизга ғамхўрлик қилинг.
- Онгида яшашни машқ қилинг: Медитация ва нафас олиш амалиётлари стрессни камайтиришга ёрдам беради.
- Ёрдам сўранг: Психолог билан маслаҳатлашиш оғир ҳисларни тушуниб етишга ёрдам беради.