Ўзгаришлардан қўрқувни қандай енгиш мумкин

Атрофимиздаги дунё доимо ўзгариб туради, бу табиий ҳолат. Аммо гап шахсий ўзгаришлар ҳақида кетганда, кўплаб одамлар ҳақиқий қўрқувни ҳис қилишади. Бироқ ўзгаришлардан қўрқиш — бу нормал реакция, чунки кўпинча эскини қўйиб бериш ва янгини қабул қилиш қийин бўлиши мумкин. Психология амалиётида бу муаммо анча кенг тарқалган, унинг моҳиятини тушуниш жуда муҳимдир.

Ўзгаришлардан қўрқишнинг турли сабаблари бўлиши мумкин: янги ишга ўтиш, бошқа шаҳарга кўчиш ёки муҳим муносабатларнинг тугаши. Кўпинча бу каби ўзгаришлар ташвиш туғдиради, ва бу ҳақиқий паникага айланиши мумкин. Бу қўрқувни тушуниш уни енгиш учун зарур бўлган самарали психологик усулларни танлашга ёрдам беради.

Ўзгаришлар одатда номаълумлик билан боғлиқ. Инсоннинг барқарорлик ва кутилган нарсаларга мойиллиги бор. Ҳар қандай ўзгаришни қўрқув деб қабул қилиш унчалик самарали эмас ва аксар ҳолларда инсон ўзгаришлардан қочишга ҳаракат қилади. Аммо ички қарама-қаршилик баъзан стагнацияга олиб келади.

Қўрқувни енгиш усуллари:

1. Хавфсиз муҳит яратиш – аввал инсон ўзини эшитилиб ва тушуниб туришини ҳис қилиш керак. Бу унга ўз ҳис-туйғуларини яхши англашга ёрдам беради.
2. Эмпатия ва фаол тинглаш – эмпатия қўрқувни тушуниб, уни енгишга ёрдам беради.
3. Когнитив бурилиш – салбий фикрларни янгича ва ижобий фикрлар билан алмаштириш.
4. Тажрибаларни амалга ошириш – янги нарсаларга аста-секин киришиш. Масалан, кичик қадамлар билан ижтимоий алоқаларга киришиш.
5. Техникалар – нафас олиш машқлари ёрдамида ташвишни камайтириш.