Ҳаёт — ҳар доим ҳам осон эмас. Инсон турли синовлардан ўтишга мажбур: ёшга доир кризислар, ишдаги оғир даврлар, касалликлар, йўқотишлар ва ҳоказо. Бундай вазиятларда инсонга ўзини ҳар томонлама қўллаб-қувватлаш муҳим.
«Сиз билан бўлган ҳолат ҳақида кимдир биладими? Сизда бошқалардан қўллаб-қувватловчи ёрдам борми?»
Афсуски, кўпинча жавоб шундай бўлади:
«Йўқ, сиз биринчи бўлдингиз…»
Яхши ками, ҳеч бўлмаганда менга мурожаат қилишган. Аммо қайғу ёки оғир тажрибаларни бир ўзида ўтказиш жуда қийин. Инсон ўз ёнида бошқа одамларнинг қўллаб-қувватловчи кучига муҳтож.
Аммо инсон табиатан ижтимоий мавжудот. Демак, ёрдам сўраш нормал ва табиий ҳолат. Бу кучсизлик эмас, балки масъулият ва ақлли қарор белгисидир.
Қачонки кичик ўғлимиз бир ёшга етган бўлса, у яхши ухламасди, мен эса жуда чарчаган эдим. Шунингдек, эрим билан иккимизга бирга вақт ўтказишга ҳам деярли имкон йўқ эди.
Шунда қайнонамдан ёрдам сўрадим: у шанба кунлари кечаси ўғлимизни олиб, бизга дам олишга имконият яратарди.
Бу ёрдам оиламиз учун янги нафас бўлди. Бу қийин даврни енгилроқ ўтказишимизга ёрдам берди.
Шунинг учун қийин даврларда яқин дўстлар ёки ҳатто танишлардан ёрдам сўраш нормал ҳолат. Бу ёрдам катта фарқ қилиши мумкин.
Нима учун ёрдам сўраш муҳим?
Агар менга оғир вазиятдаги бирор киши келса, мен албатта қуйидаги саволни бераман:«Сиз билан бўлган ҳолат ҳақида кимдир биладими? Сизда бошқалардан қўллаб-қувватловчи ёрдам борми?»
Афсуски, кўпинча жавоб шундай бўлади:
«Йўқ, сиз биринчи бўлдингиз…»
Яхши ками, ҳеч бўлмаганда менга мурожаат қилишган. Аммо қайғу ёки оғир тажрибаларни бир ўзида ўтказиш жуда қийин. Инсон ўз ёнида бошқа одамларнинг қўллаб-қувватловчи кучига муҳтож.
Нега ёрдам сўраш қийин бўлади?
Бунга асосий сабаб инсоннинг ичидаги чегараловчи ишончлардир, масалан:- «Кучли бўлишинг керак.»
- «Ўзинг ўзингни енг.»
- «Ёрдам сўрайдиганлар — кучсизлар.»
Аммо инсон табиатан ижтимоий мавжудот. Демак, ёрдам сўраш нормал ва табиий ҳолат. Бу кучсизлик эмас, балки масъулият ва ақлли қарор белгисидир.
Ёрдам сўрашнинг реал ҳаётдаги аҳамияти
Менинг ҳаётимдан бир мисол:Қачонки кичик ўғлимиз бир ёшга етган бўлса, у яхши ухламасди, мен эса жуда чарчаган эдим. Шунингдек, эрим билан иккимизга бирга вақт ўтказишга ҳам деярли имкон йўқ эди.
Шунда қайнонамдан ёрдам сўрадим: у шанба кунлари кечаси ўғлимизни олиб, бизга дам олишга имконият яратарди.
Бу ёрдам оиламиз учун янги нафас бўлди. Бу қийин даврни енгилроқ ўтказишимизга ёрдам берди.
Шунинг учун қийин даврларда яқин дўстлар ёки ҳатто танишлардан ёрдам сўраш нормал ҳолат. Бу ёрдам катта фарқ қилиши мумкин.
Ёрдам сўрашга тўсқинлик қилувчи қўрқувлар
Баъзида инсон ёрдам сўрашдан тўхтайди, чунки у қуйидагилардан қўрқади:- Бошқаларга номувофиқ ёки оғир кўринишдан.
- Бошқаларнинг қизиқишини йўқотишдан.
- Рад этилишдан.
Нима қилиш керак?
- Атрофингизни кўриб чиқинг ва эмпатик инсонларни ёки сизга ўхшаш қийинчиликларни бошдан кечирганларни излаб топинг.
- Ёрдам сўрашга тўсқинлик қилаётган фикрларни ёзинг ва уларни таҳлил қилинг.
- Агар ўзиингиз ҳал қила олмасангиз, психологга мурожаат қилинг.