Fobiyalar, ko'p o'zgaruvchan holatlar bo'lib, insonlarning hayotini qanday ta'sir qilishi mumkinligini tahlil etish uchun ilmiy-psixologik tadqiqotlar va dasturiy muhitlarda ko'proq tahlil qilingan va o'rganilganlar. Fobiyalarni yengishning ilmiy-psixologik usullari quyidagilardir:
- Muximlashtirish va Kofeziya Terapiyasi: Bu terapiya usullari, insonlarga fobiyalarini qanday yengishlari va ularni bartaraf qilishlari kerakligi haqida tarbiyaviy yo'nalishlar beradi. Muximlashtirish va kofeziya terapiyasi qo'rqish holatlarini qisqa muddatda bartaraf qilish uchun psixologik va jismoniy voqeliklar kuchini qo'llab-quvvatlaydi.
- Davolash va Tarbiyaviy Yondashuvlar: Bu usullar, fobiyalar bilan kurashishda psixologik yordam beradi. Davolash usullari, fobiyalarni boshqarish uchun dori va psixoterapiyani o'z ichiga oladi. Tarbiyaviy yondashuvlar esa, fobiyalarni tushunish va boshqarishda shaxsiy yordam bermoqda.
- Sosial Yondashuv va Grup Terapiyasi: Bu usullar, insonlarga qo'rqish holatlarini boshqarishda o'zaro qo'llaniladi. Sosial yondashuv, insonlarga jamiyatdagi o'zlashtirilgan qo'rqishlari bilan kurashishda yordam beradi. Grup terapiyasi esa, guruhda o'zlarini qo'rqishlari bilan kurashuvchi insonlar uchun dasturiy yordam beradi.
- Kognitiv-Tarbiyaviy Terapiya (KTT): Bu usul, insonlarga o'zlarini qo'rqishlari bilan qanday kurashishlari kerakligini o'rgatadi. KTT, fobiyalarni tushunish, ularni bartaraf qilish va yangi, ko'proq maslahatli o'zbeklar yaratishda yordam beradi.
- Sug'urtalar va Jismoniy Terapiyalar: Bu usullar, insonlarga fizikaviy ravishda qo'rqishlarini boshqarishda yordam beradi. Sug'urtalar, fobiyalarga o'zlarini qo'rqishlaridan qochish va qo'rqish holatlarida qo'rqadigan tajribalarni kamaytirish uchun yordam beradi. Jismoniy terapiyalar esa, qo'rqish holatlarida jismoniy voqeliklar kuchini oshirish va qo'rqishni boshqarishda yordam beradi.
- Tugallanish (Desensitization) va Tahlil (Exposure) Terapiyasi: Bu usullar, insonlarga qo'rqishlarini bosish va bartaraf qilishda yordam beradi. Tugallanish terapiyasi, insonni qo'rqish holatlariga duch keltirish va ular bilan ko'rishni o'rganish jarayonini o'z ichiga oladi. Tahlil terapiyasi esa, insonlarga fobiyalari bilan duch keltirish va ularni o'zgartirish jarayonida yordam beradi.