Биласизми, ҳомиладор аёлдан кўра чиройлироқ инсон йўқ... Кўзларида – бахт... Юрагида – муҳаббат... Юзларида – рўмол... ва ичида – кичик бир ҳаёт.
Ҳомиладорлик – ҳар қандай аёл ҳаётида муҳим босқич ҳисобланади. Ким учундир бу қувончли ва интиқлик билан кутилган вақт бўлса, бошқа биров учун ташвиш ва ноумидлик билан тўлган бўлиши мумкин. Ҳар қандай ҳолатда ҳам, бу ташқи ва ички ўзгаришлар даври ҳисобланади. Аёлнинг ҳис-туйғулари, турмуш тарзи ўзгаради. У кучлироқ таъсирчан ва сезгир бўлиб қолади. Бу вақтда аёл янги фикрлар ва ўзгаришлар ҳақидаги хаёллар, янги мақом билан боғлиқ фикрлар пайдо бўлади. Айнан шу вақтда у жуда ҳимоясиз бўлиб қолади. Уни ўраб турган воқеалар ярқин рангларга эга бўлиб, айрим хавотирлар ва қўрқувлар уни ташвишга солиши мумкин.
Ҳомиладор аёлларнинг психологга мурожаат қилиш сабаблари
Ҳомиладор аёллар билан ишлашда психологдан нафақат аёлнинг, балки ҳали туғилмаган боланинг ҳам ҳолати учун масъуллик талаб этилади. Қисқа муддатли психотерапия, когнитив-бихевиорал терапия ва бадиий терапия каби усуллар ушбу жараёнда афзалдир. Бундан ташқари, ҳомиладор аёлларга ҳомиладорлик ва туғруқ жараёни ҳақида маълумот бериш, янги ролга тайёргарлик кўриш, турмуш ўртоғи ва яқинлари билан муносабатларини яхшилашга ёрдам бериш ҳам муҳим ҳисобланади.
Психологик қўллаб-қувватлашнинг яна бир муҳим жиҳати – бу маълумот беришдир. Ҳомиладорлик, болага қараш ва боқиш каби мавзуларда аёлни ўқитиш унга хотиржамлик ва ишонч ҳадя этишда катта аҳамиятга эга.
Психологик қўллаб-қувватлашнинг мақсади ҳомиладор аёлнинг руҳий саломатлигини яхшилаш ва уларнинг соғлом муносабатларга эга бўлишларини таъминлашдир.
Ҳомиладорлик – ҳар қандай аёл ҳаётида муҳим босқич ҳисобланади. Ким учундир бу қувончли ва интиқлик билан кутилган вақт бўлса, бошқа биров учун ташвиш ва ноумидлик билан тўлган бўлиши мумкин. Ҳар қандай ҳолатда ҳам, бу ташқи ва ички ўзгаришлар даври ҳисобланади. Аёлнинг ҳис-туйғулари, турмуш тарзи ўзгаради. У кучлироқ таъсирчан ва сезгир бўлиб қолади. Бу вақтда аёл янги фикрлар ва ўзгаришлар ҳақидаги хаёллар, янги мақом билан боғлиқ фикрлар пайдо бўлади. Айнан шу вақтда у жуда ҳимоясиз бўлиб қолади. Уни ўраб турган воқеалар ярқин рангларга эга бўлиб, айрим хавотирлар ва қўрқувлар уни ташвишга солиши мумкин.
Ҳомиладор аёлларнинг психологга мурожаат қилиш сабаблари
- Оғриқдан қўрқиш. Бу қўрқув ҳомиладор аёллар орасида энг кенг тарқалганларидан биридир. Бу қўрқув унинг руҳий ҳолатига таъсир қилади, ва қўрқув жисмонан ҳам, психологик жиҳатдан ҳам тананинг таранглашувига олиб келади.
- Она бўлиш қобилиятига шубҳа. Ушбу қўрқув кўп ҳолларда ҳар жиҳатдан боласи учун идеал она бўлишни хоҳловчи аёлларнинг қўрқувларидан биридир. Аёлга ўзини ишончсиз ҳис қиладиган сабабни топишда ёрдам бериш муҳим.
- Боланинг соғлом бўлмаслигидан қўрқиш. Бу қўрқув ҳар иккинчи ҳомиладор аёлда учрайди. Боласининг соғлиғи учун доимий хавотир руҳий ҳолатига салбий таъсир кўрсатиши мумкин.
- Шифокорлардан қўрқиш, уларга ишончсизлик. Аёлга ўзига мос келадиган шифокор танлашда ёрдам бериш муҳимдир.
- Турмуш ўртоқ ёки ота-онаси билан муносабатлардаги муаммолар. Кўпинча бундай муаммолар мустақил бўлиш билан боғлиқ.
- Турмуш ўртоғи билан муносабатлардаги муаммолар. Боланинг туғилишига тайёрланиш даврида жуфтликларнинг муносабатларида муаммолар пайдо бўлиши мумкин.
- Ўзини-ўзи рўёбга чиқаришга тўсқинлик сифатида ҳомиладорлик. Айрим аёллар ўқиш ва ишлаш каби ўзини ривожлантириш жараёнида ҳомиладор бўлиш уларга тўсқинлик қилиши мумкинлигидан хавотирланади.
- Насл давом этиши билан боғлиқ хавотирлар. Мураккаб ҳомиладорлик ёки туғруқларни бошдан кечирган аёллар учун кейинги ҳомиладорликда ҳам хавотир кучли бўлиши мумкин.
Ҳомиладор аёллар билан ишлашда психологдан нафақат аёлнинг, балки ҳали туғилмаган боланинг ҳам ҳолати учун масъуллик талаб этилади. Қисқа муддатли психотерапия, когнитив-бихевиорал терапия ва бадиий терапия каби усуллар ушбу жараёнда афзалдир. Бундан ташқари, ҳомиладор аёлларга ҳомиладорлик ва туғруқ жараёни ҳақида маълумот бериш, янги ролга тайёргарлик кўриш, турмуш ўртоғи ва яқинлари билан муносабатларини яхшилашга ёрдам бериш ҳам муҳим ҳисобланади.
Психологик қўллаб-қувватлашнинг яна бир муҳим жиҳати – бу маълумот беришдир. Ҳомиладорлик, болага қараш ва боқиш каби мавзуларда аёлни ўқитиш унга хотиржамлик ва ишонч ҳадя этишда катта аҳамиятга эга.
Психологик қўллаб-қувватлашнинг мақсади ҳомиладор аёлнинг руҳий саломатлигини яхшилаш ва уларнинг соғлом муносабатларга эга бўлишларини таъминлашдир.