Trevoga - bu g'azab,
quvonch, g'amginlik, qo'rquv kabi hissiyotlardan biri. Uni murakkab va mas'uliyatli vaziyatlarda vaqtincha his qilish odatiy holdir. Bu noma'lum sharoitlarga moslashishga, muhim qaror qabul qilishdan oldin barcha "taraf" va "qarshi"larni o'lchashga yordam beradi.
Ba'zan bu shaxs xususiyati bo'lib, ko'pincha bolalikda tarbiya jarayonida paydo bo'ladi. Bunday odam hatto mayda narsalarga ham tashvishlanib, stressli vaziyatlarni boshqalardan ko'ra qiyinroq boshdan kechiradi, tez-tez vahimaga tushadi, qo'rquv hiss qiladi, sarosimada va yordamga muhtojlik tuyg'ularini boshdan kechiradi. Bu odam haqida odatda "tashvishli" deyiladi. Oxirgi bir necha yil ichida tashvish sabab murojaat qiladigan mijozlar soni doimiy oshib bormoqda. Bu hayratlanarli emas, chunki bizning atrofimizda va butun dunyoda ko'plab murakkab, tarang voqealar sodir bo'lmoqda.
Biz doimiy, surunkali stressda yashayapmiz, ba'zida salbiy voqealar va yangiliklarning hayotimizga zararli ta'sirini payqamaymiz. Shu bilan birga, ichki taranglik doimiy ravishda ortib boradi va tashvish kuchayadi.
Va ko'pincha biz faqat o'zimizni boshqarish qobiliyatimiz yo'qolganda va hissiyotlar "bosib" olganda yoki jismoniy holatimiz azob chekayotganda tashvish holatiga e'tibor beramiz.
Trevoga quyidagi sabablarga ko'ra paydo bo'lishi mumkin:
Tashvish tez-tez quyidagi jismoniy reaktsiyalar bilan birga keladi:
a) tashvishingizni sezishni o'rganing (kayfiyat, salomatlik holati, energiya darajasi, turli vaziyatlardagi xulq-atvor va reaktsiyalaringizga e'tibor bering)
b) tashvish sababini toping va unga ta'sir qiling (salbiy fikrlaringizni sezib, ijobiyroq o'ylashga harakat qiling, "toksik" odamlar bilan aloqada bo'lmang)
Hayotingizdagi voqealarni tahlil qiling.
Agar tashvishlanish uchun haqiqiy sabab bo'lsa - murakkab hayotiy vaziyatlarda tashvishingizni kamaytirishni o'rganing.Agar siz kichik narsalarga e'tibor berib, "ranglarni qalinlashtirayotganingizni" tushunsangiz - o'ylash, hayotiy qadriyatlarni o'zgartirish ustida ishlang.Vaziyatni ofatga aylantirmaslikni o'rganing va quvonch sabablarini toping, ijobiy hissiyotlarni ko'paytirish uchun.
v) tashvishni boshqarish texnikalaridan foydalaning va tanangizni dam olishga yordam bering, meditatsiya, yoga, massaj, basseynda suzishdan foydalaning.
Muntazam ravishda meditatsiyalarni tinglash sizning hissiy holatingizni yanada barqaror qiladi, stressga chidamliligi">
quvonch, g'amginlik, qo'rquv kabi hissiyotlardan biri. Uni murakkab va mas'uliyatli vaziyatlarda vaqtincha his qilish odatiy holdir. Bu noma'lum sharoitlarga moslashishga, muhim qaror qabul qilishdan oldin barcha "taraf" va "qarshi"larni o'lchashga yordam beradi.Ba'zan bu shaxs xususiyati bo'lib, ko'pincha bolalikda tarbiya jarayonida paydo bo'ladi. Bunday odam hatto mayda narsalarga ham tashvishlanib, stressli vaziyatlarni boshqalardan ko'ra qiyinroq boshdan kechiradi, tez-tez vahimaga tushadi, qo'rquv hiss qiladi, sarosimada va yordamga muhtojlik tuyg'ularini boshdan kechiradi. Bu odam haqida odatda "tashvishli" deyiladi. Oxirgi bir necha yil ichida tashvish sabab murojaat qiladigan mijozlar soni doimiy oshib bormoqda. Bu hayratlanarli emas, chunki bizning atrofimizda va butun dunyoda ko'plab murakkab, tarang voqealar sodir bo'lmoqda.
Biz doimiy, surunkali stressda yashayapmiz, ba'zida salbiy voqealar va yangiliklarning hayotimizga zararli ta'sirini payqamaymiz. Shu bilan birga, ichki taranglik doimiy ravishda ortib boradi va tashvish kuchayadi.
Va ko'pincha biz faqat o'zimizni boshqarish qobiliyatimiz yo'qolganda va hissiyotlar "bosib" olganda yoki jismoniy holatimiz azob chekayotganda tashvish holatiga e'tibor beramiz.
Trevoga quyidagi sabablarga ko'ra paydo bo'lishi mumkin:
- ma'lum yoki o'ylangan (o'ylab topilgan) xavf sifatida
- kuchli stressli voqea (kasallik, ishdagi muammolar, ajralish va boshqalar) oqibatida
- sezilmaydigan, lekin surunkali stress natijasida (uyqusizlik, charchash, ijobiy hissiyotlarning etishmasligi, "kerak" emas, balki "xohlayman" hayotidan)
- salbiy fikrlashga moyillik, yomon narsalarga diqqatni jamlash, "fojia miqyosini" kattalashtirish oqibatida
- ko'pincha kasal bo'lasiz
- charchaganlik, toliqish, befarqlik hissi
- yomon kayfiyat, sizni deyarli hech narsa quvontirmaydi
- oddiy ishlarni bajarish uchun ham kuch va energiya etishmasligi
- tez-tez tashvishli fikrlar, "yomon" haqida o'ylash
- yomon narsalar sodir bo'lishi oldindan seziladi
- kichik narsalarga g'azablanish
Tashvish tez-tez quyidagi jismoniy reaktsiyalar bilan birga keladi:
- kuchli terlash
- tez-tez yurak urishi
- havo yetishmasligi hissi
- "bo'g'imda tugun" hissi
- qo'l va oyoqlarda titroq
- bosh aylanishi
- yurak sohasida og'riq
- qon bosimining ko'tarilishi
- ko'ngil aynishi
- issiq yoki sovuq tashlash
- tez-tez siyish va axlat chiqarish
a) tashvishingizni sezishni o'rganing (kayfiyat, salomatlik holati, energiya darajasi, turli vaziyatlardagi xulq-atvor va reaktsiyalaringizga e'tibor bering)
b) tashvish sababini toping va unga ta'sir qiling (salbiy fikrlaringizni sezib, ijobiyroq o'ylashga harakat qiling, "toksik" odamlar bilan aloqada bo'lmang)
Hayotingizdagi voqealarni tahlil qiling.
Agar tashvishlanish uchun haqiqiy sabab bo'lsa - murakkab hayotiy vaziyatlarda tashvishingizni kamaytirishni o'rganing.Agar siz kichik narsalarga e'tibor berib, "ranglarni qalinlashtirayotganingizni" tushunsangiz - o'ylash, hayotiy qadriyatlarni o'zgartirish ustida ishlang.Vaziyatni ofatga aylantirmaslikni o'rganing va quvonch sabablarini toping, ijobiy hissiyotlarni ko'paytirish uchun.
v) tashvishni boshqarish texnikalaridan foydalaning va tanangizni dam olishga yordam bering, meditatsiya, yoga, massaj, basseynda suzishdan foydalaning.
Muntazam ravishda meditatsiyalarni tinglash sizning hissiy holatingizni yanada barqaror qiladi, stressga chidamliligi">