Yaqinlikdan qo'rqish nima va nega biz masofani saqlashga intilamiz
Yaqinlikdan qo'rqish o'z-o'zidan paydo bo'lmaydi. Bu jarayonda o'ziga xos zaiflik, o'zini baholash, xafagarchilik va ruhiy og'riqni his qilish qo'rquvi kabi ko'plab boshqa muammolar yashiringan. Salbiy oqibatlardan qochish uchun odam muhim munosabatlardan voz kechadi. Nega bu sodir bo'ladi va yaqindan qo'rqishni qanday yengish mumkin? Bu haqda bizga psixolog Kristina Milshina Aleksandrovna gapirib beradi.
Yaqinlik qo'rquvi qanday namoyon bo'ladi?
Yaqinlik qo'rquvi shunday ko'rinishi mumkin: odamda romantik yoki do'stona munosabatlar boshlanadi. Dastlab hammasi yaxshi – u sherigi bilan muloqot qiladi, ko'p yangi va qiziqarli narsalarni bilib oladi, birga vaqt o'tkazishni yaxshi ko'radi. Lekin keyin birdan undan uzoqlasha boshlaydi – hissiyotlarini bo'lishmaydi, uchrashuvlardan yoki ko'rishishlardan qochadi, tegishiga ruxsat bermaydi. Chunki u yaqinlik paydo bo'lishi bilan bog'liq azob-uqubatlar va hafagarchiliklarni eslaydi. Bunday aloqa va muloqot buzilish turi kontzavisimost deb ataladi.
Концависимость нима?
Kontzavisimost ko'proq o'zaro munosabatlarda qayd etiladi, unda odam sherikining hayotiga to'liq kiradi va uni koinot markazi sifatida qabul qiladi. Kontzavisimost bilan, aksincha, odamlar yaqin munosabatlardan qo'rqib, turli usullar bilan ularni chetlab o'tishga harakat qilishadi.
Yaqinlikdan qo'rqish belgilari:
- Odam o'ziga yopiladi va hissiyotlarini namoyon qilmaydi;
- Muammolarini boshqalar bilan bo'lishmaydi, chunki u zaif va himoyasiz ko'rinishi mumkin;
- Shaxsiy mavzular haqida gaplashishni xohlamaydi;
- Sovuq muomalada bo'ladi;
- Uchrashuvlardan qochadi;
- Birga kelajak rejalari haqida gaplashmaydi;
- Mustaqilligini ko'rsatadi.
Bu belgilar suhbatning boshlanishida ham, chuqurroq darajadagi munosabatlarga o'tishda ham ko'rinishi mumkin.
Концависимость сабаблари
- Zaif bo'lishni istamaslik: Yaqinlik ba'zida odamni zaif his qilishiga olib keladi. Bu holatdan qochish uchun odam boshqalarni uzoqroqqa olib chiqadi, hissiyotlarini bo'lishmaydi va bu orqali ijtimoiy izolyatsiyani his qiladi.
- Bolalikdagi holatlar: Ko'p shaxsiy muammolar bolalik davridan kelib chiqadi. Bolalikda ota-onalar tomonidan etarlicha e'tibor berilmagan, yuqori talablar qo'yilgan, boshqalar bilan doimiy solishtirilgan yoki ahamiyatsiz deb ko'rsatilgan bolalar, kattalar hayotida yaqinlikdan qo'rqishadi.
- Notanishlikdan qo'rqish: Odamlar ba'zan o'z ruhini ochishni istamaydilar, chunki ularning sevimli mashg'ulotlari yoki xarakterlari boshqalar tomonidan tushunilmaydi va masxara qilinishi mumkin deb qo'rqishadi.
Yaqinlikdan qo'rqishni qanday yengish mumkin?
Psixolog yordamida:
- Hissiyotlarini aniqlash va ifodalashni o'rganish;
- Shaxsiy chegaralarni belgilashni o'rganish.
O'z-o'zini rivojlantirish:
- O'z hissiyotlaringizni aniqlash va ularga nima sabab bo'lganini tushunishga harakat qilish;
- Odamlar bilan muloqot qilish.
Yaqinlikdan qo'rqadigan odam bilan qanday munosabatda bo'lish kerak?
Kontzavisimostdan aziyat chekadigan odamning sherigi:
- Qabul qilish, g'amxo'rlik qilish, qo'llab-quvvatlash va barqarorlik hissini berishi kerak;
- Ko'pincha gaplashishi, hissiyotlarini namoyon qilishni qo'rqmaslikka o'rgatishi kerak.
Yaqin munosabatlar o'rnatish uchun vaqt kerak va bu jarayon davomida o'z-o'ziga g'amxo'rlik qilish muhim.
Natijalar
Yaqinlikdan qo'rqish bo'yicha muammolarni hal qilish orqali odamlar o'zaro munosabatlarni yaxshilash va ijtimoiy muhitda o'zlarini qulay his qilish imkoniyatiga ega bo'lishadi. Bu esa hayot sifatini oshirishga yordam beradi.