Psixologiya yo‘nalishlari: tashvish, stress, munosabatlardagi muammolar uchun mosini qanday tanlash mumkin?

YouTalk jamoasining tajribasiga tayangan holda, qaysi psixologga yozilish kerakligini bilmasangiz va butunlay adashib qolgan bo'lsangiz, sizga bir necha asosiy tavsiyalarni taklif etamiz.Yo‘nalishlar ko‘p va ko‘pincha bir mutaxassis bir nechta yondashuvlarni birlashtirishi mumkin. Asosan bular:

Kognitiv-xulq-atvor terapiyasi (KBT)​

Ushbu yo‘nalishning asosiy maqsadi — mijozga salbiy qarashlar, e’tiqodlar va ularni aks ettiruvchi muammoli xatti-harakatlarni aniqlash va ularni samaraliroq fikrlar va xatti-harakatlarga almashtirishga yordam berish.

Mos keluvchi so'rovlar: stress, tashvish, majburiy fikrlar, qarama-qarshi jins bilan munosabatlardagi muammolar, past o‘z-o‘zini baholash, o‘zini va tashqi ko‘rinishini qabul qilmaslik.

Geshtalt terapiyasi​

"Geshtalt" atamasi "butun tasvir" degan ma'noni anglatadi. Ushbu metodning asosi — insonning hissiy, jismoniy va intellektual jihatlarini birlashtiruvchi yaxlit yondashuvdir. Geshtalt terapiya hozirgi vaqtda hissiyot va his-tuyg‘ularni anglashga qaratilgan. Anglash — bu o‘zingiz va ehtiyojlaringizga e'tiborli bo‘lish, nima bo‘layotganini tushunish va hayotingiz uchun javobgarlikni olishdir.

Mos keluvchi so'rovlar: ota-onalar, hamkasblar va do‘stlar bilan nizolar, yaqinlikdan qo‘rqish, qarama-qarshi jins bilan munosabatlardagi muammolar, o‘z-o‘zini aniqlash masalalari, past o‘z-o‘zini baholash, tushkunlik holati, jismoniy zo‘riqishlar va psixosomatika.

Oilaviy terapiya​

Ushbu terapiya turli odamlar o‘rtasidagi muammolarni aniqlash va hal qilishga yordam beradi, muloqotni qayta qurish va sog‘lom munosabatlarga erishishga yordam beradi. Oilaviy terapiya har bir oila a'zosining individual terapiyasidan iborat emas. Bu o‘ziga xos ijtimoiy tizim bilan ishlaydi.

Mos keluvchi so'rovlar: sherik va bolalar bilan nizolar, his-tuyg‘ularni ifodalash va ishonch bilan bog‘liq muammolar, o‘smirlar uchun ijtimoiylashuvdagi qiyinchiliklar, ajralish, oilaning bir a'zosi o‘limi.

Narrativ yondashuv​

Bu metod odamni uning muammosidan ajratib, u bilan bog‘liq voqealarga muqobil nuqtai nazar ishlab chiqadi. Narrativ metodikaning asosiy elementi — qayta yozish amaliyoti: odamning o‘ziga nisbatan salbiy munosabati o‘zgargan voqealarni izlash va qarama-qarshi natijani isbotlaydigan hikoya yaratish. Narrativ yondashuv e’tiqodlar, qadriyatlar, g‘oyalar va psixosomatika bilan ishlaydi.

Mos keluvchi so'rovlar: manipulyatsiyalar va toksik munosabatlar, do‘stlar va hamkasblar bilan nizolar, past o‘z-o‘zini baholash, o‘z-o‘zini aniqlash muammolari.

Psixodrama​

Psixolog mijoz uchun his-tuyg‘ular va hissiyotlarni ifoda etish sharoitlarini yaratadi. Psixodrama o‘yinga va teatrga asoslangan. Bu yo‘nalish muqobil reaktsiyalar yaratishga, o‘z-o‘zini bilishni chuqurlashtirishga va nizoli vaziyatlarni qayta ishlashga yordam beradi. Jismoniy his-tuyg‘ularni yashash yangi xatti-harakatlar naqshini chuqurroq mustahkamlashga yordam beradi.

Mos keluvchi so'rovlar: do‘stlar va hamkasblar bilan nizolar, o‘z-o‘zini aniqlash va o‘z-o‘zini baholashdagi qiyinchiliklar, og‘ir ko‘chib o‘tish yoki ijtimoiy roldan voz kechish.

Psixoanaliz​

Bu yondashuv psixik jarayonlarni ongli va ongsiz qismlarga ajratishga asoslanadi. Psixoanalizning asosiy vazifasi — "simptom" (tashvish, bezovtalik, qo‘rquv, takrorlanuvchi fikrlar yoki harakatlar)ning tabiatini, uning manbasini va rivojlanish sabablarini tushunishdir. Bu his-tuyg‘ular, orzular, fantaziyalar, tushlar, shuningdek, ish, boshqalar bilan munosabatlar, bolalik, ota-onalar kabi mavzular haqida suhbatlashish orqali amalga oshiriladi. Psixoanalitik bilan muloqotda o‘zaro aloqalar printsipi muhim: mijoz o‘z munosabatlarini mutaxassisga proyeksiya qilishi mumkin, bu esa yaqinlik, hasad, g‘azab va kutishlarni chuqurroq tushunishga yordam beradi.

Mos keluvchi so'rovlar: o‘z-o‘zini aniqlash muammolari, fobiyalar, tashvish, takrorlanuvchi xatti-harakat naqshlari, aybdorlik hissi, o‘z-o‘zini bilish va rivojlantirishdagi qiyinchiliklar.

Tranzaktsion tahlil​

Erik Bern tomonidan tasvirlangan uchta men-pozitsiyaga asoslangan. Turli vaziyatlarda bizning ichki ota-onamiz, kattamiz yoki bolamiz asosiy o‘ringa chiqadi. Ushbu yo‘nalishdagi mutaxassislar shunday deb hisoblashadi: har kim o‘zi uchun fikrlashni, his-tuyg‘ulariga ishonishni va ularni ochiq ifodalashni, mustaqil qarorlar qabul qilishni va yaqin munosabatlarni o‘rnatishni o‘rganishi mumkin.

Mos keluvchi so'rovlar: yaqinlikdan qo‘rqish, takrorlanuvchi stsenariylar va oilaviy dramatik holatlar, o‘z-o‘zini aniqlash muammolari, do‘stlar va hamkasblar bilan nizolar, muloqotdagi manipulyatsiyalar.

Yungi tahlili​

Shaxsning soyali, ongsiz tomonlari bilan ishlaydi. Mutaxassislar tushlarni tahlil qilish, kundalik yuritish, tasvirlar va tasavvur bilan ishlash usullaridan foydalanadilar. Bu metod insonning ibtidoiy xatti-harakat naqshlari — arxetiplarga yo‘naltirilgan.

Mos keluvchi so'rovlar: yaqin insonni yo‘qotish, do‘stlar va hamkasblar bilan nizolar, o‘z yo‘lini izlash, past o‘z-o‘zini baholash.

YouTalkda 22 yo‘nalishdagi psixologlar ishlaydi. O‘zingiz uchun muammoni aniq shakllantirish va qaysi psixologga murojaat qilishni tushunish qiyin bo'lsa, bizning mutaxassislarimiz har doim sizning so‘rovingizni tezkorlik bilan aniqlashtirish va mos mutaxassisni topishda yordam berish uchun tayyor.